ik
Assimilatie
it
it
AF EN TOE
Af en toe wil iemand toch ook wel
even z'n gemoed luchten. Want after
all zijn we gewone mensen en helemaal
geen supermensen. Veel opluchtings"-
brieven gaan natuurlijk niet over nieu
we zaken, maar ook oude en zure
bezwaren kunnen elke dag opnieuw
terugkeren. En dus een steen des aan
stoots zijn. Min of meer. En al zullen
we er als ezel telkens weer over strui
kelen in dit blijkbaar met stenen be
zaaide land - dat geeft het hele lande
lijke beeld iets onstuimig levendigsja?
Heerlijk om weer eens op lange te
nen te kunnen trappen, een vleugje
sadisme te kunnen botvieren, een vonk
boosaardigheid misschien? Ik ben niet
valser dan zij die zwijmelen in zoete
verhalen.
Een jaar of tien a vijftien geleden
geloofde ik echt grif dat assimilatie
schurkachtig en verraderlijk zou zijn.
Toen ik voorgoed in Holland kwam
wonen in 58 begon ik eerst te twijfelen
en daarna, zei ik: Verrèk, dat is lam
geleuter! Ik merkte nl. dat geen een
Gemeente, geen een Nederlander, geen
een werkgever, en geen een buurman
mij wou dwingen GELIJK TE ZIJN als
elke andere in het land geboren
en getogen Nederlander, wat boven
dien een Fries of Limburger of Indo of
Javaan kon zijn. Dwz. een aspirant uit
gezonden Kracht. Ik kocht een van
Dale, de dikke, moet U ook doen, en
las dat assimilatie betekent: gelijk wor
den, gelijkvormig worden. Afkomstig
van similis wat "gelijk" betekent. Niet
gelijkwaardig, maar gelijk, homousios
en homoiusios, het scheelt maar een
jota. En dat is verdikkeme toch voor
iedere halfblinde idioot duidelijk dat
"gelijk" niet mogelijk is. Jouw neus
pèsèk, koelitmoe langsep, koepingmoe
lawa Ié, bovendien prongos!
Maar het gaat om het feit dat men
zijn identiteit nooit mag verliezen, on
der geen omstandigheid, daarin worden
wij geïndoctrineerd. Dus nooit iets er
af, en nooit iets erbij, want wat er bij
komt verandert je. Nu vraag ik: Wie
eist van ons assimilatie, wie vraagt
er zelfs maar om? Niemand! Dat is
gewoon gezwam uit de strot.
Wat wèl om het zacht te zeggen,
gewoon beleefd is, mag wel van ie
dereen verwacht worden, en dat is
aanpassen. 'Lands wijs 's Lands eer
geldt niet alleen voor gastarbeiders
en iedereen in de vreemde, maar ook
voor ons. Wij zijn geen uitzondering
en met meer rechten. En alle anti-assi-
milaatsen, en het is een penjakit, zijn
wel degelijk ook aangepast. Ze gaan
niet in pyama bij de buren aanbellen
op een mooie zomerdag om een post
zegel van 12 cent te lenen, wat ze wel
deden in Depok en op Pakuningratan
en op de Defensielijn van de Bosch en
op Gondokusuman. Al ontkent U het
tot U blauw ziet (dan ben je pas een
echte blauwe).
Dat aanpassen heeft natuurlijk een
naam: integreren, d.w.z. zich makend
tot een wezenlijk deel van het geheel,
je tot een deel van een gemeenschap
willen beschouwen, met alle voor en
nadelen, en je niet doelbewust afzijdig
houden, omdat je niet wil, omdat je
een djempol Indo bent, de beste van
Asia Raya.
Zijn de Indos in Holland geassimi
leerd? NEEN! Ze zijn Goddank zich
zelf gebleven en hebben hun positieve
INBRENG, een afschuwelijk nieuw
woord. Ze hebben hun eigenschappen
overgeplant: verdraagzaamheid (ik heb
nog nooit zo lang zien haten als in het
Westen), bescheidenheid, beleefdheid,
ook als 't niet beloond wordt met 'n gul
den ofzo, en een goede keuken Eigen
schappen die door de tegenstanders
worden beschouwd als INDOLENTIE,
wat ik ook altijd grif geloofd heb van
mijzelf tot in 1941. In het Kamp heb ik
dat leren herwaarderen, na een betere
kennismaking met de fine fleur van het
Westen en de far West zelfs. Ik merkte
dat ik niet laffer was. Je laaje rot!
Zijn ze in Holland geintegreerd? JA!
Zich kunnen aanpassen aan de aller
moeilijkste omstandigheden in een
wildvreemd land, waar je eerst be
paald niet gewaardeerd werd, met een
vriendelijke spottende humor, is een
prachteigenschap, een van de beste
Indoeigenschappen!
Hoe is de Indo in andere landen, in
de vreemde? In Amerika integreert hij
gemakkelijk, o.a. door onze degelijke
Hollandse opleiding, wat voor de vol
gende generatie niet meer geldt! Daar
ben ik trots op, want hij doet het
beter dan de mensen uit de rest van
de wereld! Maar, en daar schaam ik
me voor, daar assimileert hij^ook in
een mum van tijd op grote schaal, is
anti-neger, discrimineert tegen Puerto-
ricanen en Chicanos, net als de door
snee-Hollander, want hij is dan a white
man, with white man's burden.
Ik heb er veel familie en vrienden
wonen, waaronder een nicht die mij
erg lief is, met compleet gezin. Ze
schrijft mij regelmatig, af en toe een
beetje kliroe, wat ik niet erg vind, maar
waaruit blijkt dat ze geen Nederlands
meer leest. Zij en haar man werken en
ik ben pengsioenan wat wel een ver
schil uitmaakt. Maar opeens na vijf
jaren kreeg ik een Engelse brief en
dat neem ik niet, dat vind ik onbeleefd
tegen een oudere.
Nu woon ik al ruim 5 jaren in Spanje,
goedkoop en minder koud. Ik ant
woordde met een lange brief van twee
zijdjes vol, de ene kant in het Spaans,
zo krom als de vingers van een vrek,
dat het mij zo speet dat ik wegens zo
vele jaren buiten Holland te zijn ge
weest de taal niet meer voldoende
machtig was, zo dat ik mij verplicht
voelde in het prachtige rollende klank
rijke Castiliaans te moeten schrijven,
die taal zo vol fijne nuances, haast zo
mooi als het Bahasa, een taal die velen
van ons een beetje minachten omdat
je het alleen met de bedienden sprak
en misschien met je Tjang of zelfs je
moeder, nou ja!
De tweede bladzijde schreef ik in
het Maleis, dus passar-maleis, met
de opmerking dat ze misschien moei
lijkheden zou hebben met de vertaling
van het Spaans, zodat ik dus de taal
van haar Oma maar voortaan als band
tussen ons zou blijven gebruiken.
Ze heeft een jaar lang niet geant
woord, kennelijk nijdig. Toen kwam er
een kerstbriefje in keurig Hollands, wat
ik toch een overwinning vond, niet zo
zeer van mij als wel van haar zelf.
Assimilatie vindt U zelden in Neder
land, hooguit bij de tweede of derde
generatie, die niet beter weet, en niet
beter weten kan, want van ons leren
ze niets over ons Java, ons Indië. U
vindt wel veel assimilatie in Amerika
vooral.
Maar over dat land mogen we niets
onvriendelijks zeggen! Wel kritiek na
tuurlijk, maar dan toch mild, begrijpend
en vriendelijk, opbouwend en vooral
verzachtend. Over Holland is wel wat
goeds te zeggen, natuurlijk, af en toe.
Maar de vriendelijke critiek is dan toch
wel ver te zoeken, het warme hart wel
zeer ongebruikelijk. En dat is ROT.
Ik hoop dat al die kleine flauwiteiten
en gemeenheden eens zullen verdwij
nen.
si Dios lo quiere, zeggen wij hier,
F. Cramer
Een lezer stuurde ons deze foto toe uit
Curasao (Willemstad?) van een begrafenis
ondernemer en een bakker samen broederlijk
onder één dak. De één z'n dood en de ander
z?n brood zitten hier wel erg dicht bij mekaar!
16