VOETSTAPPEN IN'N ANDERE WERELD
Over huisgeesten
Kroketten
In de rubriek 'Voetstappen in 'n andere
wereld' lees ik wel eens over verschijnselen
uit de tropen die niet te verklaren zijn (op
het oog). Zelf heb ik twee keer te maken
gehad met het 'waarnemen' van een 'Huis
geest', zoals onze bedienden dit indertijd
noemden. Mijn tante, evenals wij woonach
tig in Bandoeng in de jaren dertig, maakte
ook een geval mee van een 'Huisgeest'.
Graag wil ik alle drie verhaaltjes even ver
melden, met de vraag of er meer van deze
'manifestaties' uit die tijd op Java bekend
zijn gebleven en of er een lezer wéét wat
een huisgeest precies was en met welk
doel deze zich liet merken.
Mijn zusje en ik sliepen op dezelfde slaap
kamer. Zij links in een houten bed met
klamboe eromheen.
Regelmatig meende ik, na het inslapen, te
dromen dat ik een zacht geruis hoorde in
de kamer. Ik keek dan door de klamboe de
kamer in, en zag elke keer opnieuw hetzelf
de beeld: kleine wezens die om de tafel
liepen en om een groter persoon heen-
dromden die een soort zwarte "steekhoed"
op had. Zij zagen mij ook, doch deden
niets. Niettemin was de sfeer griezelig. Ik
vertelde deze droom thuis nooit. Jaren later,
al in Holland, vertelde mijn zusje als ter
loops, dat zij vroeger in Bandoeng vaak
'droomde' dat ze in de nacht geruis hoorde.
Zij keek dan door haar klamboe de kamer
in, en zag dan een 'soort kabouters' om de
tafel lopen. Deze wezentjes zagen haar ook,
doch negeerden haar. Zij zag nimmer een
groter persoon bij hen met zwarte 'steek
hoed'. Toen bleek, dat wij ettelijke malen,
zonder erover gesproken te hebben, hetzelf
de gezien hadden.
In diezelfde kamer, op een middag, kijkend
uit het zijraam, hoorde ik een vreemd roe-
Wie weet welk instrument dit is?
Een lezer vraagt ons, of wij de naam
weten van een muziekinstrument dat
hij vele jaren geleden in Jogja hoonde
bespelen en waarvan de klank een die
pe indruk op hem maakte. Het bestond
uit bamboe koker, ongeveer 40 cm
lang en 10 cm in doorsnee, bespannen
met naar hij meent - twaalf snaren
Ongeveer twee derden van de bamboe
was gevat in palmblad, zigzag in leng
terichting en bolvormig over de bam
boe heen. Het instrument werd met
beide handen bespeeld en de bespeler
ontlokte er een zeer zuivere, heldere
klank aan. Onze lezer heeft na de
eerste kennismaking nooit meer ergens
op Java een dergelijk instrument gezien
of gehoord en vraagt zich thans af, wat
de naam ervan geweest kan zijn en
waar het alsnog zou kunnen voorko
men. Wij kunnen hem niet helpen -
misschien één onzer lezers?
pend geluid. Dit kwam uit de aangrenzende
gang waarvan de deur open stond. Menen
de dat het een grapje was van iemand an
ders, schonk ik er geen aandacht aan. Toen
het raspende geluid aanhield, keek ik om
en kreeg, nog geen 10 jaar oud zijnde, de
schrik van mijn leven. In de gangdeur stond
een soort "kereltje", bestaande uit een
groot hoofd op beentjes. Ik heb er toen een
zenuwschok van gekregen, want ik was me
bewust dat een dergelijk mannetje niet kón
bestaan. De bedienden, door mijn moeder
hierover geraadpleegd, waren van oordeel
dat het een huisgeest was; zij lieten zich
er niet over uit of zij het ook wel eens
hadden waargenomen. Wél gaf onze trouwe
kokkie mijn moeder de raad te gaan verhui
zen als ik dit manifestatie'tje opnieuw zou
zien Dit is nooit gebeurd; ik sliep de eerste
tijd hierna 's avonds met een naohtpitje aan.
Mijn tante woonde in een oud huis boven
Bandoeng. Zij vertelde familie (en van hen
heb ik dit betrouwbare verhaal) dat het
voorkwam dat zij of iemand anders in de
gang gepasseerd werd door een statige
Indonesiër, in oud-javaanse kleding. Niet
alleen zag zij HEM, hij zag ook HAAR, en
week beleefd opzij in de gang als zij erdoor
moest. De man loste daarna weer op, joeg
geen schrik aan, en was, volgens haar
personeel een 'huisgeest' (waarschijnlijk
iemand die daar vroeger gewoond had).
Het intrigeert mij, dat je deze dingen in
Holland vrijwel niet hoort. Op Java (en an
dere eilanden) kwamen deze dingen blijk
baar meer voor. Zou dat zitten in het klimaat
of de sfeer van de tropenbevolking? Kan
het te maken hebben met de Godsdienst?
Misschien kunnen anderen hierover eens
iets meer vertellen. Henk de Gelder
Kamphumor
In ons Jappenkamp werd het in de be
ginperiode aan de vrouwen toegestaan
'hun mannen om de paar weken te be
zoeken. Zij brachten dan allerlei eet
waren binnen en ook met mondjesmaat
geld dat de meeste mannen bij hun
vrouwen hadden achtergelaten.
Toen deze bezoeken abrupt werden
gestaakt, kwam er al spoedig bij de
meesten geldgebrek. Het zal voor mij
echter altijd een raadsel blijven dat
er nog zo velen waren die nog over
veel geld bleken te beschikken.
Al spoedig kwam de handel in horloges
gouden sieraden e.d. op gang. Anderen
zagen kans door knutselen, schoen
reparaties, verstelwerk, etc. aan wat
geld te komen om in de kampwinkel het
karig rantsoen te kunnen aanvullen.
Twee Planters slaagden erin tondeuzes
en haarsc'haren te bemaéhtigen en be
sloten uit altruïstische overwegingen
Uit de tijd dat er nogal gauw gejammerd
werd over het "anti-Nederlands" zijn van
Tong Tong, stamt ook de verbolgenheid over
het feit dat wij niet geloofden dat het hore-
ca-wezen in Nederland zo zindelijk en be
trouwbaar zou zijn in vergelijking met het
algemeen onzindelijk geachte Indonesië.
Tja, toen waren er veel erg anti-lndonesië,
en dat waren op geen stukken na alleen
"kleine boengs", maar ook heel wat ge
studeerde lieden!
Elk goed woord over Indonesië werd zon
der verder onderzoek anti-Nederlands ge
noemd. En vond bij ruggegraatloze mensen
grif gehoor. Intussen zijn natuurlijk veel van
die valsheden doodgewoon door de waar
heid achterhaald. Een voorbeeld vindt men
in de "Eva" No. 19 (1-7 mei), nl. een artikel
tje over minder betrouwbaar voedsel, waar
uit blijkt dat er vaak helemaal niet zovéél
fraais zit onder b.v. de kroketten die in de
restaurants worden geserveerd. Op de eer
ste plaats zult U verbaasd staan over het
vlees dat erin zit, namelijk variërend van
slechts 0,2% tot 18,6
Van twee veel bezochte snackbars bleken
de kroketten entrobaoteriën te bevatten (die
dus komen uit het darmslijmvlies.) Ook
kwamen er E. coli bacillen in voor. "Oor
zaak", zegt Eva netjes, "besmetting als ge
volg van het niet wassen van de handen
na toiletgebruik".
In een andere grote automatiek werd in
de kroketten Staphylococcus Aureus aange
troffen. "Dat betekent dat iemand met een
open zweer kroketten heeft staan maken",
zegt EVA. Elders weer werden Sulfietredu-
cerende Clostridia in de kroketten gevon
den, bacteriën die gevaarlijk zijn omdat ze
hittebestendige toxinen kunnen vormen (gif
tige stofwisselingsproducten).
Het onderzoek van EVA betoonde zich
niet. erg happy met de onvoldoende contro
le van de keuringsdienst voor waren, en als
men weet dat in een heel jaar op alle
levensmiddelenverkopers maar 500 bac
teriologische onderzoeken plaats vinden
(nog geen twee per dag), dan wordt wel
duidelijk dat zo'n aanbeveling als "staan
onder voortdurende controle", per sé niet
betekent dat al Uw vleeswaren dag in dag
uit gecontroleerd worden.
Onder de lezeressen van Tong Tong zijn
er ontelbare die men overigens niets wijs
hoeft te maken en die b.v. gekocht vlees
ALTIJD wassen. Lilian Ducelle heeft dat
onlangs in Tong Tong nog ten zeerste aan
bevolen. Het dragen van mooie witte jassen
garandeert niet dat slagers ook onberispe
lijk zijn in hun hantering van vlees achter
in de zaak, waar het oog van de koper niet
toeziet. Maar in het algemeen: wie zindelijk
denkt en is, is voorzichtig met alle eetwaren,
waar ook ter wereld. En maakt er b.v.
geen "anti-Nederlands kabaal" over
tegen de helft van het beroepskappers-
tarief en zonodig gratis te gaan ope
reren.
Zij improviseerden met zeer eenvou
dige materialen een "kapsalon" en
kondigden de opening hiervan na het
weekeinde aan.
Tot grote hilariteit zagen de voorbij
gangers bij de opening een schamel
gekleed man, gewapend met een knup
pel, voor de kapsalon staan met een
bord met de tekst:
HAARKNIPPEN 5 cent
met verdoving 6 cent.
Havea
20
