ALTUD FIT ZIJN
EXTRA LEVENSKRACHT?
Dit nieuwe, natuurlijke antwoord kan voor u de oplossing zijn.
TJENGKARENG
VITALE POSITIEVE GEZONDHEID VOOR MAN EN VROUW
5
Een Experiment
In september 1970 werd onder bescherm
heerschap van de Gouverneur van Djakarta,
Ali Sadikin, de sociale vereniging Jajasan
Asuhan Budi opgericht, gewijd aan de zorg
voor de lichamelijk misdeelde mens en als
zodanig ondergebracht onder de overkoe
peling van het co-ördinerende sociale kan
toor van Mevr. A. H. Nasution, echtgenote
van Generaal Nasution, de voorzitter van
de M.P.R.
De belangrijkste leden van het bestuur van
de Jajasan Asuhan Budi waren Ir. Rd. Ng.
S. Sosrohadikusumo (Alg. Voorzitter), Me
vr. Ali Sadikin (1e Voorzitster; en Mevr.
Joyce Mantiri (Secretaresse).
Aan dit bestuyr droeg de Gemeente Dja
karta in november 1970 over het rehabilita
tie-centrum "Tjeng'kareng", gelegen op de
weg van Djakarta naar Tangerang en be
staande uit een woestijn van plm. drie
ha. (zonder bomen, of enige andere planten
groei, zonder water, zonder irrigatie) met
daarop verspreid een aantal enorme, wrak
ke loodsen, vormende de behuizing voor
ongeveer 280 blinden, kreupelen, verlam
den en geesteszieken met hun gezinnen.
Een ziekenzaal, waar een 10-tal epileptici,
idioten en verhongerde bedelaars rond
kropen. En, o ja! Een maandelijkse subsidie,
die net genoeg was om al die stakkers wat
eten te verschaffen. Maar verder totaal
niets.
Het bestuur van Asuhan Budi bekeek het
zaakje, haalde eens diep adem en... aan
vaardde zijn taak. Een immense taak. Zo
op het oog volkomen hopeloos. Maar toch...
Ir. Sosrohadikusomo schakelde zijn rela
ties in (als voorzitter van de Indon. Verg.
van Exporteurs en Importeurs had hij er
vele) en er kwam wat geld los. Mevr.
Mantiri benaderde de Nederl. Ambassade
en Mevr. Scheltema gaf response. In be
trekkelijk korte tijd, ongeveer een jaar,
veranderde het gezicht van "Tjengkareng'
De administratie werd op moderne leest
geschoeid, er kwam (met behulp van de
Minister van Sociale Zaken, wijlen Ir. Tam-
bunan) een nieuwe permanente centrale
keuken. Het keukengerei kwam van de
Nederlandse Ambassade. Er kwam een cen
trale werkplaats, met een deskundige on
derwijzer en moderne aan het land aange
paste werktuigen. Blinden en hun gezinnen
krijgen nu arbeidstherapie en maken heel
goede kokosmatten. Voor geregelde afna
me der producten is gezorgd. De werkwil
ligen krijgen uurloon. De voeding is be
langrijk verbeterd. De Alg. voorzitter en de
Secretaresse komen practisch dagelijks de
kost proeven. En bij ontstentenis van die
functionarissen, is daar hun waarnemer, de
jonge en energieke Donny Makkadi. Van
de grond van het ziekenhuisje kan men nu
eten (nou ja, bij wijze van spreken!), er is
een permanent aanwezige directrice en ge
regeld bezoek van een arts of een hoofd
verpleegster met langjarige ervaring.
Op het terrein is een jonge aanplant van
groen, bomen en heesters, er zijn nu toi
letten en badgelegenheid voor ruim 300
personen. Alleen de verschrikkelijk bouw
vallige behuizingen herinneren aan een
triest verleden. Er is echter een beschei
den begin gemaakt met de optrek van
permanente woninkjes. Maar daar is het
werk blijven liggen. Want met de beste wil
van de wereld kan men een koek niet
tweemaal opeten. Het geld is op. En de
destijds aangeboorde bronnen kunnen niet
almaar worden benaderd voor nieuwe fond
sen! Baten, anders dan de voedsel-subsidie
Indien u niet altijd zo fit'bent als u wel wenst,
niet voldoende levenskracht bezit en u fysiek
niet lekker voelt, kan dat betekenen dat u de
natuurlijke vitaminen nodig hebt, zo noodzake-
lijkvoorhet onderhouden van een juiste bloed-
toevoer naar de spieren van het lichaam en
naar de hersenen. Door dezelfde oorzaken
kan uw spijsvertering verstoord en uw reserve
aan energie gevaarlijk klein worden. Doe zoals
duizenden mensen in het Noorden van alle
leeftijden doen en breng de natuur terug in uw
voeding door bij uw maaltijden Aktief Capsules
te gebruiken. Aktief Capsules zijn smaakloos.
Zij combineren hoge concentraties van tarwe-
kiemen (de rijkste bron van „groei"- en „ener-
gie"-vitaminen) met andere natuurlijke vitami-
van de gemeente Djakarta (die overigens
om beter en voedzamer voeding te kunnen
verschaffen, reeds met 100% verhoogd
werd) komen druppelsgewijze en sporadisch
binnen. Iedere cent, die verkregen wordt,
wordt besteed aan verdere opbouw, aan
afbouw. Maar het gaat tergend langzaam
en een calculatie van wat er nog nodig zal
zijn voor verdere rehabilitatie der ge
bouwen en voor personeel, slaat de ratio
neel denkende directie, eerlijk gezegd, met
wanhoop.
En de kosten nemen toe! Want het een
voudige volk heeft vertrouwen gekregen in
deze Jajasan, in dit energieke bestuur. Dat
impliceert een grotere toeloop van onge-
lukkigen. Erger nog, men laat er, zo in
het voorbijgaan, zijn lichamelijk misdeelde
kinderen achter. Zo maar, zonder opgave
van adres of naam. De Jajasan zal er wel
voor zorgen. Zij doet dat ook. Ondanks
nijpend geldgebrek. Er zijn nu nogal wat
van die kinderen. Ook het 2-jarige (naar
schatting) ventje Purniawan. Hij trok voor
al de aandacht door zijn verdrietige snuitje,
zijn zo algehele overgave aan de eenzaam
heid. De eenzaamheid van het eeuwige
duister rondom hem en de eenzaamheid
van een verlaten kindje. Toen ik hem zag,
zat hij daar zo verloren als alleen een
mens verloren kan zijn in de immense
schepping rondom, waar nog nooit een
liefdevolle hand zijn bolletje streeltje, om
wat steun in zijn ellende te brengen. Hij
sprak niet, toonde nergens interesse voor.
Een zeer eenzaam mensje van nauwelijks
twee jaren
Zo was hij toen het bestuur hem vond. Als
baby werd hij te vondeling gelegd. In het
gewoel van Tjengkareng, waar destijds
kreupelen, blinden, lammen en idoten zich
wentelden in een dorre zandwoestijn en
uiteraard slechts aandacht hadden voor het
eigen voortbestaan, mag het eigenlijk een
wonder heten, dat hij in leven bleef. Voor
enige vriendelijkheid was nimmer tijd. Laat
staan voor Purniawan, dat onderkruipsel
van een paar maanden, één jaar, tenslotte
twee jaren
Totdat hij ontdekt werd door de nieuwe
Jajasan en de daaraan verbonden artsen.
nerijke concentraties. Aktief Capsules bevatten
geen verdovende middelen. Regelmatig ge
bruik werkt niet gewoontevormend. U zult
verbaasd staan over het verschil dat de ge
makkelijk te gebruiken Aktief Capsules be
tekenen voor uw energie en uw hele welzijn.
U zult zich in alle opzichten sterker voelen,
jonger en opgewekter en u zult er beter uit
zien. Een zuivere huid, gezond haar en
stralende ogen zijn het bewijs van uw terug
keer naar een vitale, positieve gezondheid.
Begin vandaag nog met het gebruik van
Aktief Capsules. Verkrijgbaar bij apotheker
en drogist, f 4,20 voor een kuur. Nu ook ver
krijgbaar in handige doordrukverpakking.
In samenwerking met Mevr. Mantiri, liet
Prof Med. Emil Salim, de eminente oogarts
van het St. Carolus Ziekenhuis, hem daar
ter observatie en versterking opnemen.
Want Prof. Salim denkt, dat hij bij Purnia
wan straks een succesvolle transplantatie
van de cornea zal kunnen verrichten. En
daardoor licht zal kunnen brengen, waar
tot nu toe slechts duisternis heerst. Pur
niawan werd gedurende twee volle maan
den zonder kosten in "Carolus" verzorgd.
De Eerwaarde Zusters brachten hem niet
alleen lichamelijk op krachten, zij leerden
hem ook wat liefde betekenen kan. Hij
heeft weer interesse voor zijn omgeving.
Hij is geen geestelijk dode meer. Hij leeft...
Straks zal Prof Salim hem opereren. Even
eens geheel gratis. Maar als hij genezen
zal zijn en zien kan, dan komt het bestuur
voor andere moeilijkheden te staan. Want
het is natuurlijk niet mogelijk, om zo'n
kindje verder te laten opgroeien in de
rauwe omgeving van "Tjengkareng", waar
nu wel stromend water is en de hygiene
veel verbeterd, maar nog altijd blinden,
lammen en zwakzinnigen het leef-milieu
tekenen. Voor Purniawan wordt nu al ge
tracht gezinsverpleging te vinden. Zo'n ge
zin, overeenkomend met de kringen waaruit
hij voortkwam (en dus voor hem het meest
wenselijke) is er wel. Maar de kosten van
het pleegkind kan het onmogelijk op zich
nemen. Daar zal de Jajasan voor moeten
zorgen. Een probleem, zo groot als een
berg, onder de huidige omstandigheden.
En een probleem, dat voortdurend in her
haling zal treden. Want, zoals gezegd,
Purniawan is niet de enige verlaten kleuter.
Er zijn er sinds de Jajasan het algemene
vertrouwen heeft gekregen van de bevol
king, nogal wat bijgekomen. En er komen
er ongetwijfeld nog meer. Verbetering der
gebouwen, van het onderwijs, van de hy
giene, gezins-verpleging (straks ook voor
gerehabiliteerde volwassen blinden), weinig
of eigenlijk geen geldmiddelen, dat zijn de
problemen waar het bestuur nog maar
schuchter aan durft te denken. En toch,
het MOET, want dit monument van naasten
liefde mag niet onafgemaakt blijven!
AGUS DARUCH