Bezoek
de 2e Pasar Dalam
Eindhoven
BOMMEN MET
VERTRAAGDE WERKING
Op 1, 2 en 3 SEPTEMBER a.s. in de PHILIPS JUBILEUMHAL
Optreden van: SANDRA ANDRES
BEN CRAMER
ANNEKE GRÖNLOH
MINI MAXI
AGA WILLAS HIS SHIWA'S
(exotische oosterse slangenshow)
Tweemaal p. dag: OOST-WEST MODESHOW
zaterdag- en zondagmiddag:
VOOR DE KINDEREN FRANKLIN'S WONDERLAND
en natuurlijk verschillende krontjong-, hawaii- en dansgroepen.
Openingstijden: 1 september 15-24 uur
2 september 12-01 uur 's nachts
3 september 13-23 uur
Nadere inform.: tot 17 juli: Thurledeweg 71, Rotterdam, 010-375935
na 17 juli: Essesteynstraat 145, Voorburg, 070-863792,
b.g.g. 322928
Mede door het lezen van boeken
over de Tweede Wereldoorlog of het
zien van films erover (en over latere
oorlogen, b.v. in Viet Nam) weten wij
allen wat Bommen Met Vertraagde
Werking zijn. Dat zijn bommen met een
ingebouwd uurwerk (of een chemische
oplossing) die onverwachts explode
ren vele uren nadat zo'n bom is inge
slagen. Deze bommen hebben daarom
zo'n extra verschrikkelijke uitwerking
omdat men na het vernemen van de
inslag niet weet hoe laat de explosie
plaats heeft, maar dus leeft in een
tijdje van zenuwslopende angst. De
bom maakt deel uit van de zg. zenu
wenoorlog, die meer en meer de grote
vernietigende oorlog genoemd wordt
van de toekomst.
Vele obats en insecticiden blijken in
de afgelopen jaren zulke tijdbommen
te zijn. Omdat aanvankelijke onderzoe
ken schenen te bewijzen dat ze gevaar
loos waren tot op eens óf door het uit
breken van rampen (denk maar aan
Softenon!) óf omdat latere onderzoe
kingen wél schadelijke uitwerking aan
toonden, de aanvankelijke redder in de
nood een moordenaar bleek te zijn van
verschrikkelijke allooi. Momenteel weet
de wereld t.a.v. vele middelen tegen
milieuvervuiling niet wat wij ons op de
hals gehaald hebben. Het zenuwslo
pende afwachten is begonnen
Van de meeste chemische bestrij
dingsmiddelen tegen ziekten of insec
ten weten wij niets. De enige obat die
wij kennen zowel van vóór als na de
oorlog is DDT oftewel Dichloor Difenyl
Trichlooraethaan, die destijds ook in
Indië juichend werd binnengehaald als
DE feilloze bestrijder van de malaria
muskiet, dus het Einde van alle malaria.
Krani's met spuitbussen drongen ra-
wahs en sawahs binnen. Batavia zou
voortaan geen Graf der Hollanders
meer zijn
En toen hoorden we opeens niets
meer van de wonderobat. Of had hij
probaat en finaal de malaria opge
ruimd? Langzamerhand druppelen be
richtjes binnen van sommige vissoor
ten, die door DDT werden vermoord.
En zo
Pas veel later komt in de publiciteit
het rapport van een speciale werk
groep, die de opinie dat DDT onscha
delijk zou zijn, "bijzonder onverstandig,
zelfs bijna misdadig" noemt.
"DDT en verwante stoffen", aldus de
werkgroep, "lossen op in vet en wor
den opgeslagen in de reserve-vetde-
pots van het lichaam. Ze zijn dan vrij
onschadelijk, hoewel de opgeslagen
dosis vele malen groter kan zijn dan de
dodelijke dosis.
Wanneer een mens echter zijn vet-
reserves gaat aanspreken (bij b.v. on
dervoeding of ernstige ziekte) komen
die stoffen in omloop. "Wie niet ge
dood wordt op die manier, kan er ern-
tig door worden verzwakt en dus vat
baar worden voor ziekten (malaria, pest
en vele andere). En waar wordt op de
wereld reeds thans honger geleden en
is ook daar veel DDT "in omloop ge
bracht"?
De werkgroep stelt in elk geval vast,
dat als DDT niet schadelijk mocht zijn
voor de mens, de schadelijkheid voor
een groot aantal planten en dieren vol
doende bewezen is. En de noodzake
lijke bacteriën in belangrijke voeder
gewassen (die dus het ontwikkelings
proces bevorderen) worden door DDT
gedood, waardoor de voedselproductie
sterk daalt.
Hier komt Indirect de ecologie ter
sprake, een wetenschap waarvan wij
steeds meer zullen horen. Een ecolo
gische kring is een kring van diverse
planten en dieren die op hun beurt
als "gastheer" optreden om het leven
van neven-planten en dieren in die
kring in leven te houden.
Valt dus één dier planten of dieren uit
door vernietiging (b.v. door DDT), dan
sterft de hele kring, wordt er althans
door in levensgevaar gebracht.
Er is in vroeger jaren vrij druk met
DDT gewerkt, niet alleen anti-malaria
in Indië, maar ook anti diverse insecten
in land- en tuinbouw in Nederland.
Hoeveel DDT hebben wij reeds "op
geslokt?" Misschien is het niet erg,
misschien wél erg, maar wie weet waar
hij precies aan toe is? En hoe staat
het met andere insecticiden, die in
voorbije jaren gebruikt werden? En is
het niet benauwend te denken aan het
geval dat wij inderdaad door hongers
nood of ziekte reeds verzwakt zijn,
dat deze "tijdbom" dan pas toeslaat?
In de laatste tijd worden namen als
De Chemische Oorlog en De Biolo
gische Oorlog steeds vaker gebruikt.
Er wordt mee bedoeld dat door che
mische of biologische aantasting van
fundamentele voedingswaarden de we
reld onvruchtbaar en doodgemaakt kan
worden als de Maanof om een
dichterbij voorbeeld te noemen: vele
bosrijke gebieden in Viet Nam. Wie
behoedt "de vogelen en dieren des
velds"? Want zonder hen kunnen wij
zelf ook niet leven!
Sporadisch horen we van weten
schappelijke ontdekkingen ter bestrij
ding hiervan of daarvan. Maar hard op
schieten doet onze zieke wereld niet.
Soms lijkt het of probate obats ijskoud
worden genegeerd...... En is het verder
alleen maar meer wachten tot de bom
barst. En daarna zeggen wij weer: "Als
kalf-nja al ferdronken, paaas men haat
Dempen!"
T.R.