VAN B.O.W. NAAR D.B.W.
het ook.
J. M. VAN EXEL's
KLAASJE SEVENSTER
SCHRIJFT ONS
Nog nauwelijks was 't ontwerp voor de
voorplaat met de aantekening van Hein
Buitenweg naar de zetterij, of de Neder
landse kranten wisten te berichten,
dat aan de wateroverlast, waarvan Dja
karta gedurende de westmoesson ge
regeld lijdt "iets zal worden gedaan".
Afdoende zal dit wel nooit kunnen zijn,
getuige het feit dat in deze zomer in
Nederland hier en daar zulke ontzag
lijke hoeveelheden water zijn gevallen,
dat oo'k het meest perfecte afvoersys-
teerh de vloed niet aankon. En als het
in Indonesië regentnu, dan régent
In Batavia en in het nieuwe Djakarta
was en is een kort tijdvak met tro
pische buien in de regel voldoende om
hele stadswijken onder water te zetten.
In het centrum was de "zak" tussen
Koningsplein Zuid en West (zie onze
foto van 1918!) destijds berucht.
Maar veel fataler nog waren de over
stromingen in de kampongs en de
klachten van de bevolking dat niet te
gen de wateroverlast wordt opgetreden
zijn ook nu niet van de lucht. Het is
helaas, zo klaagde vorig jaar nog gou
verneur Ali Sadikin, een zaak, waaraan
ik niets doen kan: u moet bij de hoge
overheid zijn.
De toestand was inderdaad in de loop
der jaren nog elk jaar slechter dan
tijdens zijn voorganger, daar de aan
slibbing en vervuiling door huisvuil de
kanalen steeds minder geschikt maak
ten voor een snelle afvoer van over
tollig water. Maar ziedaar: het volgend
bericht troffen wij aan in de Nederland
se bladen:
"Op 2 augustus is in Djakarta een
overeenkomst tussen Indonesië en
Nederland ondertekend, waarbij Ne
derland technische hulp tot een be
drag van 1.343.000 gulden verleent
voor de verbetering van het water
afvoersysteem van Djakarta. Tevens
zal geassisteerd worden bij het ont
werpen van een stadsrioleringssys-
teem. Ondertekening geschiedde
door de Indonesische minister van
openbare werken Suimati en de
Nederlandse ambassadeur mr. H.
Scheltema."
Laat ons hopen: van B(atavia) O(nder)
W(ater) naar D(jakarta) B(oven) W(a-
ter)!
Schoenhandel
alleen Reinkenstraat 29
Den Haag - Tel. 33 21 17
Specialist in exclusieve dames
schoenen met hoge of lage hak
in de allerkleinste maten.
vanaf maat 32
Nu is de beste tijd voor
kleine maten.
18
"HERINNERINGEN UIT 3 TIJD
PERKEN" Margono Djojohadiku-
sumo f 24,50 f 1,50 porto.
Een geschreven familie-overle
vering, boeiend en menselijk be
schreven.
"DE ELECTRISCHE
STADSTRAMS OP JAVA"
door Prof. Dr. H. J. A. Duparc
Verkrijgbaar in Boekhandel
Tong Tong 8,90 f 0,75
porto.
De voorplaat van de 17e jaargang no. 3
toont naar ik vermeen het Konings
plein hoek gang Holle, (ook ons idee!
Red. TT.) In het op de foto voorkomen
de huis heb ik met enkele andere
lieden in een "mess" gewoond.
Hierin gebeurden wel heel rare, maar
- eerlijk hoor - dingen die het daglicht
best konden verdragen, al gebeurden
er dan verscheidene des avonds tij
dens een feestje.
Een "grapje", dat echter helaas aan de
deelnemers het leven kostte komt in
mijn gedachten.
H.M. de Koningin, Wilhelmina was het
toen, vierde haar verjaardag op 31 au
gustus 1900 en nog wat. Op het Ko
ningsplein was de Pasar Gambir aan
de gang, die was er jaarlijks met als
sluitingsdatum de verjaardag van de
Koningin.
Deze Pasar Gambir trok ontzettend
veel publiek, en waar wij, echte oranje
klanten, een ieder die ons huis pas
seerde goed wilden laten zien, hoe
groot onze liefde voor het Oranjehuis
was, schilderden wij een stel kippen
rood, wit en blauw en enkele hanen
Oranje, zonder ons de fatale gevolgen
te realiseren. Drommen lieden stonden
langs de pagar van ons huis dit geval
aan te kijken. Men lachte, en wij dach
ten, dat we nu echt iets geweldigs
hadden gepresteerd, maar wat bleek?
Men lachte het meest om iedere kip
of haan die neer viel om even later de
geest te geven. Toen wij dit in de gaten
kregen werd nog geprobeerd de die
ren te ontverven, docih dat gelukte
slechts sporadisch. Onze. kippenvoor-
raad was daags daarop wel danig in
gekrompen, hetgeen aan de verse eie
ren wël te merken was.
Nu nog iets over de stoomtram.
Leuk nogeens wat over dit vehikel te
horen. Iets weet ik er ook nog van en
wel het volgende:
Zoals in het stukje beschreven staat
werd de voortstuwingskraoht verkregen
uit stoomketels, gemonteerd in de loco
motief. Het vullen der ketels kon, naar
ik mij herinner te Mr. Cornells en Oud-
Batavia plaatsvinden.
Als het nu een koele ochtend, of zelfs
een koele dag was, die vooral in de
Westmoesson na een zware regenval
best kon voorkomen gebeurde het her
haaldelijk, dat de stoomdruk in de ketel
van een locomotief tijdens de rit hard
terugliep.
Om te voorkomen, dat het treinstel
onderweg zou blijven steken, was er
maar één oplossing nl: doorrijden tot
het eindpunt; niet meer stoppen, waar
door de kans dit eindpunt te halen
groter werd.
Het was niet leuk voor de reizigers die
onderweg dienden uit te stappen. Ik
denk wel, dat er velen waren die er
wel uitsprongen, maar ja, gevaarlijk
bleef dat toch wel.
(Foto Charls en van Es)
Ondergelopen kampongs bij de bandjir te Batavia in 1918.
