f
^/c/ &E
VILMA
Technisch Bureau HENNEMAN
13
nesië. Ook vertellen ze elkander over hun
wederwaardigheden in Nederland, vooral
toen ze voor het eerst voet aan wal zetten
in dat land. Dikwijls zijn deze wederwaardig
heden humoristisch. Zo was er bijvoorbeeld
een Indo, die pas was aangenomen als em
ployee op een of ander kantoor in Utrecht.
Zijn collega's, volbloed Nederlanders, ston
den verbaasd naar hem te kijken en vroe
gen hem waar hij zo goed Nederlands had
geleerd, ofschoon hij toch maar pas enkele
maanden in Nederland vertoefde! "O, ik
heb jullie taal opgepikt op weg van Indo
nesië naar Nederland", antwoordde de Indo
met een uitgestreken gelaat.
"Indo's zijn de grootste individualisten die
er op de wereld rondlopen. Wanneer twee
Indo's die elkander nog niet kennen, elkan
der op straat tegenkomen, laten we zeggen
in Den Haag, dan zullen ze elkander stee
vast niet aanspreken", zei een Indo uit
Soerabaja in Den Haag tegen me. Het is
evenwel anders gesteld met Chinezen. Wan
neer twee Chinezen, de een bijvoorbeeld
uit Malang en de ander uit Palembang,
elkander, ofschoon onbekend, op de Bahn-
hofstrasse in Zurich (Zwitserland) ontmoe
ten, dan zullen ze elkander ongetwijfeld
aanspreken en vragen, van waar ze komen,
waar ze naar toe denken te gaan enz.
Het gevoel onder Indo's in Nederland t.a.v.
Indonesië is op dit ogenblik grotendeels
emotioneel. Wanneer er onder hen lieden
zijn, die terugwillen naar Indonesië, dan is
dit verlangen veroorzaakt doordat ze zich
niet kunnen aanpassen aan de omstandig
heden in Nederland: het koude en vochtige
klimaat, de "gesloten" levenswijze, en wat
dies meer zij.
Een groot gedeelte wil terug naar Indonesië,
doch niet met de bedoeling om zich hier
te vestigen, maar om te zien toe dé omstan
digheden zich in de plaats waar ze hebben
geleefd hebben gewijzigd. Er zijn er ook,
die de graven van hun ouders en familie
leden wensen te bezoeken.
Door de bank genomen zijn de Indo's in
Nederland er ingeslaagd een voldoend hoog
levenspeil te bereiken vanuit materieel oog
punt bekeken. De generatie die uit Indone
sië is geemigreerd zet veelal het werk voort
op hetzelfde terrein, d.w.z. als administra
tieve kracht en als militair. Slechts een heel
klein gedeelte beweegt zich op technisch en
handelsgebied. (Merkwaardig dat de Indo's
die naar de Verenigde Staten zijn geemi
greerd voornamelijk bestaan uit technici, ik
bedoel mensen die er niet vies van zijn de
handen uit de mouw te steken en die durven
te concurreren met hun Amerikaanse colle
ga's - Vertaler).
De situatie onder de jongere generatie heeft
zich al gewijzigd. Door de uitgebreide op
leidingsmogelijkheden in Nederland is het
voor Indo-jongeren gemakkelijk geworden
om zich te vereenzelvigen en te verspreiden
in de Nederlandse maatschappij. Nog een
generatie en het Indoprobleem zal in Neder
land tot net verleden behoren. Deze over
tuiging wordt gehuldigd door Nederlandse
regeringskringen en onder Indo's zelf.
In zijn brief uit Indonesië, die wij publiceer
den in het nummer van 1 september (17e
jaarg. no. 4) schreef Tjalie oa. over de
joyeuse manier waarop hij in Indonesië is
ontvangen. Hij staat niet alleen in die erva
ring. Hij vermeldde oa. dat bij zijn aankomst
te Djakarta de radio een welkomstgroet uit
sprak, bloemstukken hun aankomst opfleur
den, invitaties van alle kanten binnenstroom
den en dat het augustusnummer van het
maandblad Intisari (Kern) aan hem, Tong
Tong en de Pasar Malams in Nederland
een artikel had gewijd. Het bovenstaande is
een vertaling van dat artikel van de hand
van onze onvermoeibare medewerker
Schmidgall Tellings - hij zond het ons spon
taan toe (uit Arlington, waar hij aan een
bekend college "de" Indonesische specia
list is) en wij publiceren het met genoegen.
Dit wil niet zeggen, dat wij het met de
strekking van het artikel geheel eens zijn -
opname van een bijdrage in Tong Tong
betekent nooit ofte nimmer dat wij het voor
onze rekening nemen. Maar vele ingezonden
bijdragen of, zoals nu, de vertaling van een
stuk over Tjalie zijn gewaardeerde prikkels
tot discussie over en bezinning op onze
positie en verdienen daarom publicatie.
Ten aanzien van enige mededelingen in de
aanhef van het artikel moeten wij intussen
nadrukkelijk stellen, dat de schrijver onjuist
of onvolledig is geinformeerd. Tjalie en zijn
vrouw zijn wel de stichters van de Pasar
Malam in Den Haag, maar hebben al jaren
met de organisatie daarvan niets meer te
maken. Het is mitsdien ook niet waar, dat
"de recette zo groot is, dat Tjalie een veel
beter leven kan leiden, dan toen hij nog
journalist was in Indonesië". De goede
trouw van de schrijver staat voor ons boven
twijfel. Het is jammer, dat hij in onwetenheid
voedsel geeft aan de roddel die wel eens
meer tot ons doordringt, namelijk dat Tjalie
zich zou "verrijken" en nog wel ten koste
van de Indische gemeenschap. - de kwaad
aardigste nonsens die men zich kan voor
stellen en die trouwens reeds door kennis
te nemen van de resultaten van de BV Tong
Tong vlot ontzenuwd kan worden.
JHR.
Jeugdherinneringen uit Jogja f 3,90
0,50 porto.
Vraag Uw leverancier naar:
DIDEH MAROES
gezond, rijk aan eiwitten. Heerlijk bij
Gado Gado Petjel. Een product
van Slagerij Henk van Olphen, sinds
1926. Reputatie door Recommandatie.
Loosduinseweg 511-513, Den Haag.
Telefoon 070-33 69 21
"HERINNERINGEN"
uit het oude Indië 1890-1917
door W. Ch. J. Bastiaans
Verkrijgbaar bij Boekhandel
Tong Tong
Verlaagd in prijs tot ƒ3,
f 0,75 porto
SAVIO HUMAN RELATIONS, verzorgt en bepleit aanvragen
inzake Verblijfsvergunningen.
Wij verzoeken U echter dringend ons het probleem uitvoerig
schriftelijk uiteen te zetten, alvorens u na afspraak, dit per
soonlijk kunt toelichten.
Brieven aan: SAVIO HUMAN RELATIONS, Postjeskade 233, Amsterdam
Dit artikel is ontleend aan het maanblad
INTISARI (De Kern) van augustus 1972.
Tjalie zelf vraagt hierbij aan te tekenen
dat ook toen de Pasar Malam nog "van de
N.V. Tong Tong" was, alle inkomsten voor
de N.V. waren en niets voor Tjalie. Sinds
de Pasar Malam zich losgemaakt heeft van
Tong Tong is er vanzelfsprekend geen stui
ver van de verdiensten van de huidige
Pasar Malam bij Tjalie gekomen.
N.V. Azië Zwitserland
Handel Mij.
Sinds 1916
ELECTR1SCHE-, CENTRALE VERVE ARMINGS- EN
SANITAIRE INSTALLATIES, TEVENS GASFITTERS
specialisten in onderhoud en vernieuwingen van installaties in reeds
bestaande huizen.
Volledige garantie, prijs offerten.
Atjehstraat 68 - 72
Den Haag Telefoon 55 03 00 (3 lijnen)
