BESLIST NIET GOED GENOEG'
Mijne Heren,
Naar aanleiding van een ingezonden
brief van de heer G. L. de Jong in Uw
blad van 15 juli jl., kregen wij vele ver
zoeken om de film "Return to the River
Kwai" uit te zenden. De eerste reaktie
was die van de heer De Jong zelf.
Op 10 augustus heeft Mr. J. M. Landré,
direkteur van de TROS, de heer De
Jong geschreven dat men over het oor
deel aangaande de desbetreffende film
natuurlijk van mening kan verschillen,
doch dat de beslissing over het uit
zenden van een film als "Return to the
River Kwai" bij iedere omroeporgani
satie uiteraard de verantwoordelijkheid
is van de programmalei'ding.
De programmastaf vond de film echter
beslist niet goed genoeg om als her
denkingsprogramma te dienen, omdat
de film typisch op het Engelse publiek
is afgestemd. Er komen in de film al
leen Engelsen voor die hun herinnerin
gen vertellen. 2) De film liet - naar het
oordeel van de programmastaf - boven
dien te veel zien hoe het nü bij de
"Birma" spoorweg is, 3) met een sterk
accent op de toeristische trekpleister
die het in de loop der jaren is gewor
den 4) De TROS besloot derhalve de
film niet aan te kopen.
Het is bijzonder onplezierig dat wij de
heer G. H Bartman - zie zijn ingezon
den brief in Uw blad van juni - na
bezichtiging van de film niet onmid
dellijk onze mening- kenbaar hebben
gemaakt. De TROS wil ronduit erken
nen hierbij een fout te hebben gemaakt
en biedt daarom haar welgemeende
verontschuldigingen aan.
Wij zouden het bijzonder op prijs stel
len indien U deze brief - geheel of
gedeeltelijk - in Uw blad zoudt willen
opnemen opdat ook degenen die wij
niet persoonlijk konden schrijven van
ons standpunt op de hoogte kunnen
worden gebracht.
Inmiddels verblijven wij met vriendelij
ke groeten en de meeste hoogachting,
Televisie Radio Omroep Stichting
AFDELING PUBLIC RELATIONS
EN PERS
F. R. Bakker.
Verantwoordelijkheid berust niet bij
mannetjes die "ja" of "Nee" moeten
zeggen al naar het zo uitkomt, maar
bewust zijn van de zodanige omvang
of diepte van een historisch gegeven
dat men er desnoods wat van maakt
als het materiaal te kort schiet. Aan de
Dodenspoorweg werkten voor zo'n
klein landje als Holland ongelooflijk
veel krijgsgevangenen. Tienduizenden
ondergingen de verschrikkelijkste be
proevingen en voor duizenden werd de
Dodenspoorweg inderdaad een "Rail
road to Death". De heren Landré en
Bakker kunnen natuurlijk niet alles we
ten, zelfs niet van Holland, laat staan
van Birma.
Maar men had (zoals in alle "onduide
lijke" materie) deskundigen kunnen
raadplegen, zoals Wim Kan en de or
ganisator van de jaarlijkse Doden-
spoorweg-reunie Henk Engel. Dan had
men kunnen inzien dat in de trant van
Buchenwald en Hirosjima de Doden
spoorweg een nationaal verdriet is, dat
niet vergeten mag worden.
2) Waarom heeft "Engels" hier opeens
wat mee te maken? Tientallen Engelse
films zijn voor de Nederlandse TV met
genoegen afgedraaid voor allerlei doel
einden, ook ordinaire, maar het gaat
om de BEWOGENHEID en DIEPTE van
ervaringen, waar blijkbaar de Duitse
TV-kijkers wél begrip voor hadden. Bij
elke spreker had in het Nederlands
vertaalde tekst afgedrukt kunnen wor
den (zoals als altijd).
3) Natuurlijk nonsens. Men kan even
goed films afdraaien van Hirosjima,
Berlijn, Rome, Londen van NU - en men
hééft het ook vaak gedaan! - maar dan
waren er omroepleidingen met een
beetje meer hart voor hun werk, meer
improvisatievermogen en meer histo
rische bewustheid.
Van de dodenspoorweg zijn door de
fotograaf Rudi Jonkman foto's gemaakt
direct na afloop van de oorlog, toen hij
met zijn gammele, zieke lijf op een
trein klauterde om het hele eind weer
terug te rijden, welke foto's bij elke
"touristische film" van vandaag een
navrant verleden opgeroepen zouden
hebben. Maar ja, óók de omroepleiding
moet er wat voor DOEN!
4) Het wemelt bij de TV van allerlei
touristische trekpleisters die altijd wel
een motief, excuus of smoes hadden
om vertoond te worden - vaak als er
door het tourisme duimendik op ver
diend werd. Aan touristen-reisjes naar
de Birmaroad is beslist niet veel ver
diend, omdat die reisjes voor-verreweg
de meeste "ex-Dodenspoorweggers"
onbetaalbaar zijn.
Maar die "touristische kant" heeft
NIETS te maken met het leuke vacan-
tie-tourisme van vredesmensen van nu,
maar is het gefilmde relaas van een
diep bewogen terugkeer van John
Coast naar een brok gigantisch LEVEN,
waar Coast gewoonweg "heimwee"
naar had. Mijnheer Bakker en mijnheer
Landré hebben er NIETS van begrepen.
Eigenlijk moeten ze van Coast lezen
"Railroad to Death", een aangrijpend
brok menselijkheid, en zélf ernaar snak
ken dat daar een film van gemaakt
wordt door de schrijver zelf. Dat IS
gebeurd met dat zelfgeschoten filmpje
van Coast en nou komt de TROS alleen
een risje gemeenplaatsen opdienen!"
Dit is niet het eerste geval dat Indisch-
gasten zich beklagen over totaal ge
brek aan belangstelling voor Indische
DENK ER OM!
Het nummer van 1 december a.s.
zal wat later verschijnen, onge
veer 5 december, omdat zoals U
weet het nummer van 15 decem
ber ópk later verschijnt als DUB
BEL NUMMER van 15 december
en 1 januari, zoals altijd.
Daarna komt Tong Tong weer
gewoon op 15 januari enz. uit.
We willen alleen (zoals gewoon
lijk) het tijdsverschil helpen over
bruggen dat ontstaat, omdat twee
nummers zijn samengetrokken op
één verschijndatum: het Kerst- en
Nieuwjaarsnummer van dit jaar.
VILMA
Jeugdherinneringen uit Jogja f 3,90
0,50 porto.
Een aardig Sinterklaas- of Kerstge
schenk!
suggesties uit de kijkerskring van de
Nederlandse TV. Wij zijn eraan gewend
geraakt dat tips van ons terzijde wor
den gelegd omdat omroepleidingen
beslissen dat onze ideeën "beslist niet
goed genoeg" zijn, ook al verdringen
wij ons soms aan de grens om bij onze
buren te kijken waar men wél voort
durend blijft zoeken naar echt nieuwe
en originele dingen. Hier in Holland
brengt onze TV eindeloos en eindeloos
politiek geklets en nog eens geklets
en weer geklets met af en toe een
aardige scheut porno (die "eerlijkheid"
genoemd wordt). Gek dat niemand
zich afvraagt of menige omroepleiding
eigenlijk "beslist niet goed genoeg
Redactie Tong Tong
(TR)
4
