BIJ DE VOORPLAAT
elaga h^engiton^
BOGOR - REÜNIE
cj-uweiieróbedrij}
't Carillon
(Spiegelmeer)
Persoonlijk ken ik géén meer, waarvan
de naam toepasselijker is. Het is ge
legen op de hoogvlakte van de Diëng
(afgeleid van het oud-Hindoese Diky-
ang Godenverblijf (zie: De zeven
heilige bergen van Midden-Java, T.T.
no. 18, p. 10).
Zelfs bij een zeer stevige bries, die
over dit plateau kan waaien, blijft dit
meer vrijwel rimpelloos en behoudt
daardoor zijn (weer) spiegelende eigen
schap. Het zou mij niets verwonderen
als over dit meer een Hindoe-sage is
geschreven b.v. over een (half) god
(in), die zich ging bewonderen in deze,
in het Diënggebergte, "gegoten natuur-
spiegel". Is mijn veronderstelling juist?
Wie van onze lezers weet hier iets van
te vertellen?
Botjah Semawis
Noot van de redactie:
Telaga Pengilon is één van de meren
op de Dieng, andere meren zijn: Telaga
Balekambang, Tel. Teroes, Tel Loe-
moet, Tel. Warna, Mendjer, Tel. Mer-
dodo, Tel. Sewini!
De onderstaande gegevens betreffende
de Dieng troffen wij nog aan in de
Encyclopaedie van Ned.-lndië:
Het Diëng-Plateau en zijn naaste om
geving zijn in de Hindoe-tijd bijna ge
heel bezet geweest met tempels en
andere gebouwen; de eerste van steen,
de laatstgenoemde waarschijnlijk van
hout op een stenen onderbouw. De
gehele nederzetting, wellicht een soort
tempelstad, in elk geval een verzame
ling Ciwaïtische heiligdommen met wo
ningen voor priesters en verder per
soneel, behoort tot de oudste vesti
gingen der Hindoe's op Java; van de
inscripties, welke zich thans in het
Museum te Batavia bevinden, is er één
gedateerd in Caka 731, welke tijd ook
met het karakter der bouwwerken over
eenkomt: het op een rots aangetroffen
jaartal 1132 is NIET uit de tijd der
nederzetting. Blijkens de inscripties is
de oude naam: Dikyang.
Slechts een achttal tempeltjes staat op
het ogenblik nog overeind: daarvan lig
gen vijf bijeen in het midden van de
Op 16 juni zal in de Houtrusthallen in
Den Haag een reünie voor Bogorianen
worden gehouden. Aanvang 11 uur v.m.
ledereen van toen uit het liefelijke Bo-
gor (Buitenzorg) is welkom! Deelname
inclusief een maaltijd (gado-gado of
nasi rames, vermelden op uw giro) be
draagt f 12,50 te storten op de Boeren-
vlakte, de (moderne) namen dragend
van Tjandi Ardjoena met een bijtempel
tje Tjandi Sewar, Tjandi Srikandi, Tjan
di Poentadewa en Tjandi Sembadra,
één aan de voet van de Prahoe, Tjandi
Dwarawati, één aan de andere zijde van
het plateau aan de voet van de Pango-
nan, Tjandi Gatotkatja en ten slotte één
aan het Zuidelijk uiteinde van het pla
teau, Tjandi Bima of Werkodara. De
tempeltjes hebben in het algemeen een
vierkant grondplan met uitsprong voor
de ingang en somtijds ook voor de
nissen aan achter- en zijkanten; het
dak is in verdiepingen opgetrokken.
Tjandi Srikandi valt op door op de bui
tenzijde aangebrachte reliefs van Qiwa,
Brahma en Wisjnoe, Tjandi Bima door
het eigenaardige dak, met hoofden in
de nissen.
Behalve deze tempels treft men een
tunnel met luchtgaten aan, klaarblijke
lijk voor de afwatering bestemd, en aan
de Oost-zijde van het plateau een be
kledingsmuur tegen een terras, verder
fundamenten van talrijke andere tem
pels en gebouwen, woonhuizen, kloos
ters en dergelijke. Zowel van het Noor
den (uit de residentie Pekalongan) als
van het Zuiden (uit de richting Wono-
sobo) voerden stenen trappen naar het
plateau, waarvan hier en daar nog
sporen gevonden worden; op rotsen
bij het meer Telaga Warna ziet men
een tweetal rots-inscripties, nl. het bo
vengenoemde jaartal en één in Wenggi-
schrift, welke laatste schriftsoort op
de vroegste periode der Midden-Ja
vaanse geschiedenis wijst, hoewel de
inscriptie zelf niet meer leesbaar is.
Een groot aantal beelden en andere
voorwerpen is op het Diëng-plateau
aangetroffen, waarvan een deel bij de
pasanggrahan staat opgesteld, een an
der deel is overgebracht naar het Mu
seum te Batavia.
De eerste opname van de Diëng had in
1814 door Cornelius plaats; in 1864
werden opgravingen aangevangen, die
met tussenpozen tot 1878 werden
voortgezet, in 1912 opnieuw door de
oudheidkundige Dienst werden opge
vat en thans nog voortduren.
leenbank te Haarlem postgiro 495837
t.n.v. mevr. E. J. Hozee-Fliers rekg.nr.
03406. En als U misschien eerst infor
matie wilt hebben, U kunt b.g. dame
schrijven of bellen: Biallosterskistr. 16,
Santpoort, tel. 023-77766. Niet alles op
het laatste nippertje, liever vandaag
dan morgen!
ONAFH. IND. TIJDSCHR. 17e JAARG. No. 22
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong Den Haag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong B.V.
Directie: Tjalie Robinson
Redactie: Tjalie Robinson, J. H. Ritman, G. H. Bart-
man, Ch. J. A. Manders.
Verschijnt de 1ste en de 15e van iedere maand
Prijs per nummer 1,50. Abt. Nederl.: kwart, f 8,50,
halfj. f 17,jaar f 34,Abt. Europa: jaar f 37,
Buiten Europa: jaar f 42,
Abt (per jaar en per luchtpost): Australië en
Nw. Zeeland f 78,Indonesië f 63,Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 63,Canada en Ver. Staten
f 53,Maleisië, Singapore en India f 63,
Suriname en Antillen f 53,
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN.
Tel. 070 - 33 72 57
Thomsonlaan 108
Den Haag
Fabrikant van alle
Indische sieraden in 22
en 24 karaats goud.
Markiesringen
Zware halskettingen
Schakelarmbanden
Slangenarmbanden
Slangenringen
Krintjing armbanden
Briljanten ringen
Briljanten oorknoppen
Kabaja Spelden
Trouwringen
Sebelah rotan armbanden
DOOR ONS FIJNE HANDWERK
BRENGEN WIJ DE MOOISTE
COLLECTIE VAN NEDERLAND.
Uitgebreide folder op aanvraag.
PASAOERAN
Naar aanleiding van het opschrift op
pag. 2 onder "Bij de Voorplaat" in
T.T. no. 21 werd ons van verschillende
zijden gevraagd of dit niet "Pasoeroe-
an" moest zijn.
Van Hein Buitenweg vernamen wij dat
"Pasaoeran" inderdaad juist is. Pasa-
oeran ligt aan Straat Sunda aan de
kust van Bantam W. Java.
2
