RUEB
"BEESTENVOER"
SIC TRANSIT.
GARUDA EN FOKKER
gooooooooooooooooooooooooooo
J.H.R.
Er waren in het oude Batavia drie
"krantenpaleizen": alle gebouwd in de
periode tussen 1920 en 1940: dat van
het Nieuws van den Dag, aan de Kali
Besar; de Javabode en Sport in Beeld,
aan Molenvliet en dat van het Bata-
viaas Nieuwsblad aan de Jl. Pintu Aer.
Roemruchte namen zijn aan deze bla
den verbonden: namen, waarvan de
initialen in geheel Nederlands Indië
bekend waren en die in de historie
van de Indische pers tot in lengte van
dagen bewaard zullen blijven: K.W., de
Z. van Zentgraaff en de Z. van Zaal
berg.
Het gebouw van het Nieuws hebben
wij bij een recent bezoek niet.kunnen
vinden. Dat van het Nieuwsblad staat
er nog, maar herbergt geen krant meer
en wat U hierboven ziet, zijn de res
tanten van de schepping van Metzelaar,
de directeur van de Unie, die de Java
bode uitgaf.
Wij behoeven er niet bij te zeggen, dat
het kennelijk gesloopt wordt, om plaats
te maken voorja, voor wat? Wij
weten het niet.
Het enige gebouw, dat nog aan zijn
oorspronkelijke bestemming voldeed,
toen wij er waren, was de Indonesian
Observer, een van de Engelstalige
ochtendbladen erin gevestigd.
Zo vergaat de oude glorie. Het jonge
Indonesië zal er niet om treuren, maar
de oude Batavianen onder ons, zullen
met zekere weemoed deze foto aan
schouwen.
Zo is het althans ons vergaan.
J.H.R.
Fokker, de nederlandse vliegtuigbou
wer en Indonesië onderhouden reeds
lang innige banden- denk maar aan
Van der Hoop's eerste vliegreis naar
Indië. De eerste vliegtuigen die een
geregelde dienst naar de Gordel van
Smaragd onderhielden en eveneens die
welke in omstreeks dezelfde periode lo
cale diensten in de archipel gingen on
derhouden waren alle Fokkers. Thans
beschikt de Garuda Indonesian Airways
over een aantal Fokker Friendships en
Fellowships die een belangrijk deel van
het binnenlands luchtverkeer bedienen.
In het huisorgaan van Fokker, het
"Friendship Bulletin", uitgave van deze
zomer, wordt een interessant overzicht
gegeven niet alleen van de banden
tussen Garuda en Fokker maar ook van
omvang en intensiteit van het huidige
luchtverkeer in Indonesië, het geheel
omlijst door een krans van buitenge
woon fraaie foto's. Het behoeft geen
betoog dat de betekenis van het lucht
verkeer in een eilandenrijk met enorme
afstanden van de grootste betekenis is
voor de ontwikkeling van gans het land.
Dat nederlandse vliegtuigbouwers daar
toe bijdragen is een reden tot vreugde
en trots. Het feit dat de stichter van
die nederlandse industrie en de tegen
woordige president directeur van Ga
ruda beidenin Blitar zijn geboren
is dan een toevalligheid, die aan het
overzicht van de oude en nieuwe ban
den tussen Nederland en Indonesië
bovendien een pikante noot geeft.
Q c if/ Fred. Hendriklaan 141 O
X n f Den Haag, Tel. 070-55 99 19 X
q Postrekening 1369940
O Toshiba Elektrische Rijstkookpan. O
O 1,8 liter 77,50 O
O O
O Bestellingen onder Rembours of giro vooruit q
O 6 maanden garantie. Verzendkosten f 4.50 O
O O
DOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
Nu we te weten gekomen zijn over
de enorme soyaleveranties voor de
westerse veestapels, terwijl Aziaten en
Negers "aan de lopende band" ver
hongeren (hoewel men dit de wester
ling per sé niet kwalijk kan nemen!),
moet ik onwillekeurig denken aan mijn
krijgsgevangentijd in Johore (waar we
het slechter hadden dan aan de Birma-
spoorweg, omdat Malaysia en Singapo
re altijd uitgesproken minus-gebieden
zijn geweestl). Op een keer riep een
Japanse soldaat een groepje corveeërs
(Aussies en Indo's, waarbij ik) stiekum
opzij, maakte het manuaal van eten,
hield zijn wijsvinger voor de mond en
lokte ons achter de Japanse kazerne.
We lieten ons geen seconde smeken
en volgden op de voet. De soldaat
bracht ons naar de vuilnisbelt van de
kazerne en wat lag daar? Een hele
stapel afval van de keuken, t.w. kang-
koeng stelen, waarvan de blaadjes ui
teraard afgeplukt waren voor de Japse
keuken. De twee Indischgasten aarzel
den geen seconde, besprongen de
kangkoeng en gristen zoveel mogelijk
bij elkaar. Op de voet gevolgd door de
Aussies, al waren zij kennelijk veel
minder enthousiast. "Take it!" moedig
den we de Aussies aan, "very nutriti
ous. very healthy!" Maar het enige
wat ze konden zeggen, was: "You call
this FOOD?! Back home we throw it
to the pigs!" (Noem je dat voedsel?!
Thuis in Australië is het varkensvoer!"
Maar varkensvoer of niet (we voegden
al jaren lang dedek (kaf) toe aan onze
pap tegen allerlei vormen van onder
voeding), we namen er zoveel van als
we konden, en hielden in het kamp nog
uitdeling ook! En nog steeds is elke
Indischman bedroefd dat het Neder
landse landbouwschap er gewoonweg
niet over piekert om kangkoeng te
proberen. Maar wel jaar op jaar tonnen
en nog eens tonnen bloemkolen, toma
ten, enz. "doordraait" omdat ze on
verkoopbaar zijn
Die dedek (toonloze e's) lustten wij
overigens ook niet. Toen we uit het
rijke Java in Singapore kwamen en
aanmerkelijk armere voeding kregen
(in het 4de en 9de hadden we onze
waroengs nog, weet UI), hoorden we
dat je, als je wou bij je rijstepap 's mor
gens net zoveel "extra vitamins" kon
krijgen als je wou, waarop we natuur
lijk voor de ochtendmaaltijd aantraden
met een extra etensblikje. Wie schetst
onze teleurstelling toen we merkten dat
we dedek kregen! Terwijl we uit Indië
toch wel wisten dat juist in die dedek
enorm veel vitamine zit. Maar ik hoor
onze vriend Boengkie nóg klagen:
"Matjam apa, ni! Makanan bèbèk! Ik
ben geen sadopaard, seh!" Onvergeet-
lijk!
Wat we eigenlijk wilden zeggen: wordt
het niet tijd dat we heel wat opvattin
gen over "beestenvoer" gaan herzien?
12
