INDISCHMAN
WAAR IS DIE TONG-TONG?
KLEINE QUIZ
Een van de rijkste dingen uitje Indische
jeugd was dat je prachtige en trouwe
vriendschappen kon hebben over ras
en stand heen. Pas in deze ingebeelde
stand- en rasbewuste wereld besef je
dat meer en meer. Samen een hobby
hebben zoals knikkeren, gala asin,
vliegeren, bandar (plaatjes-dobbelen),
een sport of zelfs een gemeenschappe
lijke vijand, kon je a.h.w. vast smeden
aan een kerel, die je nooit meer ver
geten kon. Door zo'n vriendschap kon
je doordringen in een heel andere
wereld die als geheel vreemd of vij
andig kon zijn. Maar een Hoetagaloeng,
een Pelupessy, een Midoen of een
Harry Oey maakte je tot clangenoot
en ras-genoot. Verhief je in hogere
standen of maakte je aanvaardbaar on
der paria's Hierdoor kreeg je leven een
ongekende rijkheid die voor immer
onvergeetlijk bleef.
Later (met meer levenservaring) wist
je dat het altijd een bepaald soort
karakters was, dat in staat bleek ras-
en standsverschillen te overbruggen.
Het waren b.v. altijd avontuurlijke men
sen, die graag voorbij gebiedsgrenzen
zwierven. Het waren nimmer kleinbur-
gelijke, bekrompen mensen. En het
waren tot slot mensen die een gewel
dige eigen persoonlijkheid hadden, die
zich dus nooit ondergeschikt hoefden
te maken aan kongsie-vooroordelen.
Eén zo'n wonderlijk mens (want het zijn
wonderlijke mensen in deze wereld die
stikt van de conventionaliteiten!) was
Rudi Pirngadie, wiens doodsbericht me
dezer dagen bereikte uit het verre In
donesië. Eerlijk gezegd weet ik niet
eens welke bijzondere verdiensten op
zijn credit stonden, noch of hij mis
schien ook fouten of gebreken had (al
zou hij mij er even lief om gebleven
zijn), maar om één eigenschap was hij
mij extra dierbaar: hij hield door dik
en dun, en met de hele inzet van zijn
persoon, van krontjong. En van de
echte Indo die veel van krontjong
houdt. Dit betreft niet alleen de muzi
kale kant van zijn talent, maar hij be
greep de wonderlijke "mengbloedige
en universele" psychologie van deze
muziek, waarin de adem klinkt van de
Saudade en waarin het bloed ruist van
de conquistadores die eens alle we
reldzeeën bedwongen. Rudi was zélf
zo: zelfs als nationalist was hij zich
altijd bewust van de broederschap al
ler mensen. Was dit soort mensen er
maar méér. We zouden minder oorlo
gen hebben en veel meer internationale
vriendschappen!
Ook wist Rudi ongetwijfeld dat kolonia
lisme even eeuwig zal bestaan als er
mensen bestaan, maar dat er vormen
van kolonialisme mogelijk zijn, waarin
de universele mens het best tot ont
plooiing komt. Zo'n mens begrijpt mu
ziek als krontjong, de muziek van
zwervers over verre zeeën, van men
sen op zoek naar nieuwe broeders
Hij is ongemerkt uit onze wereld weg
gegaan. Waarin hij de haast Olympisch
te noemen gemeenschapszin van de
oude Indische burgerij steeds meer
gemist zal hebben. Want hoe gek het
ook moge klinken-, deze Indonesiër in
hart en nieren was een Indischman van
de bovenste plank! Vaarwel, ouwe
kontjo!
ATTENTIE
Wij maken onze lezers erop at
tent dat per 1 september a.s. de
briefporti weer verhoogd worden
en wel tot f 0,40. Wilt U s.v.p. bij
het frankeren van Uw brieven
rekening houden met het nieuwe
tarief? Strafporti tengevolge van
aan ons gerichte, te laag gefran
keerde brieven brengen voor ons
op den duur grote extra kosten
mee
DE VERZEKERDE
DIEFSTAL
Korte tijd terug meldden wij dat er bij
Tong Tong was ingebroken en dat bij
een gesprek met de expertise ver
nomen was dat wij geen cent van de
verzekering zouden krijgen. Zonder een
moment te aarzelen zijn tientallen le
zers in hun giroboekjes geklommen om
ons met allerlei giften over onze nieu
we moeilijkheden heen te helpen.
Waarvoor nogmaals onze dank.
Maar zoals de lezer misschien ook
wel weet, adverteert een Assurantie
Bedrijf, "Argo", regelmatig in Tong
Tong. Directeur hiervan is de heer
IJssel de Schepper, die ongemerkt
maar direct meteen óók de handen uit
de mouwen stak. Toen pas drong goed
tot ons door dat ook "Argo" voor de
inbraak mede-assuradeur was, en zich
dus ook verantwoordelijk achtte. De
expertise-man, die ons had opgezocht
was van een andere verzekeringsmaat
schappij. Hoe dan ook: door deze inzet
van de heer IJssel de Schepper bleek
dat er sprake was van een paar mis
verstanden tegelijk, en die werden di
rect aangepakt. Vandaag kwam het
laatste aanvullende bedrag tot de laat
ste cent binnen. Wij zijn werkelijk zéér
dankbaar en zeker onze lezers mét
ons!
Nu komt natuurlijk nog de plicht om
contact op te nemen met de schenkers
van de giften voor die diefstal en dat
wordt natuurlijk toch nog wel een
langdurige uitpluizerij. Ook wel we
tend dat zeer zeker in een zaak als
deze de lezers zullen denken"Eens
gegeven, blijft gegeven. Vind maar een
andere goede pot!" hebben wij beslo
ten al deze verzekerings-giftjes over
te hevelen naar onze Poekoel Teroes
Pot, tenzij er natuurlijk lezers een an
dere bestemming prefereren. In dat
qeval horen we het nog wel even van
U, ja?
Intussen: Eind goed - al goed!
Mevrouw A. Gaillard-de Vries mist haar
Tong Tong. Nee, niet haar exemplaar
van het Enige Indische blad ter Wereld,
maar een "echte" tong-tong, een dier
bare herinnering aan een langdurig
verblijf op Java, plm. één meter lang
en 35 cm breed en diep. Zij en haar
inmiddels overleden echtgenoot brach
ten die mee uit het Djemberse in 1931;
ze hadden die tong-tong als souvernir
gekregen bij hun afscheid. Nu is hij
gestolen.
Mevrouw Gaillard vraagt ons om, in
dien deze voor haar zeer kostbare
herinnering aan een onzer lezers te
koop zou worden aangeboden haar
(adres Monsterse weg 10 te 's-Graven-
hage, tel. 25 39 63) of de Haagse politie
(61 41 41 - toestel 2157) te willen waar
schuwen. Zij zou het op hoge prijs
stellen, haar tong-tong, waarvan de
handelswaarde gering maar de senti
mentele groot is, na 42 jaar trouwe
dienst weer in haar bezit te krijgen.
Zie de antwoorden op pagina 5)
Had U voor de dieren- en eterijenquiz
een voldoende? Geslaagd voor quiz
diploma B. En nu hopen we, dat U
voor deze "gebouwen"-quiz ook zult
slagen. Daar gaat-ie
QUIZ over "gebouwen"
1. Het gebouw van het Dept. van Ver
keer en Waterstaat in Bandung
heet in de volksmond
2. G.G. Daendels liet in het begin van
de vorige eeuw in het pas gestichte
Weltevreden een knots van een
gebouw opzetten, waar vroeger o.a.
het Dept.van Financiën was geves
tigd. Dit heet in de volksmond
3. In Tjipanas staat het
4. Het Instituut Pasteur staat in
5. Wat stond er op de zuil van het
toen geheten Waterlooplein?
6. Er waren op Java twee krankzinni
gengestichten, n.l. in en
7. Op Java waren twee spoorwegtun
nels, n.l. bijen
8. Je moest altijd overstappen van de
SS op de NIS en omgekeerd. Waar
om?
9. In Semarang kwamen vier spoor
lijnen samen. Uit welke richtingen?
10. Welke plaats was bekend door de
fabricatie van hoeden?
