Si djangkung
DISCO
BOLLAND
-k"
Dit is niet de naam van een olifant, hert
of beer, maar van een medewerker. Hij
heette Saimin en werd vanwege zijn
lengte Si Djangkung genoemd.
Als een echte anak Betawie zat hij vol
grappen en grollen, maar als er een
patrouille over zee op het programma
stond, was Si Djangkung nergens. Dat
was hem niet kwalijk te nemen, want
hij had eens een droom gehad en in
die droom viel hij in het water om te
ontwaken op het moment dat hij dit
aardse tranendal vaarwel ging zeggen.
Op een keer gaf hij zich eigener be
weging op voor de eerst volgende wa
terpatrouille, want wat was het geval?
Saimin was niet alleen lang en mager,
maar ook verre van sterk, zodat geen
enkele empok te vinden was die met
hem lief, laat staan leed wilde delen.
Een doekoen geraadpleegd gaf hem de
raad een stukje krokodillevlees te dro
gen, een aftreksel hiervan te maken
en dit geregeld te drinken. "Tjoba",
adviseerde de doekoen met klem.
Maar hoe aan een krokodil te komen?
De oplossing vond hij door mee te gaan
op waterpatrouille en proberen onder
weg een leverancier van obat kuat te
schieten.
Hij bofte, want ik was van plan de Ban-
joe-Asin op te varen en deze rivier her
bergde een onnoemelijk aantal kaai
mannen. Maar Si Djangkoeng had nog
een ander verlangen, dat met de "em
pok" niets uitstaande had; hij had
reuze zin in zelfgevangen grote udangs,
die overal in de rivieren leefden. Als
wij even stilhielden gooide hij lijnen
uit, maar niet alleen de empoks, maar
ook de udangs hielden niet van Si
Djangkung.
De volgende dag na vertrek voeren wij
de Banjoe-Asin op en bleven vlak langs
de linker-oever aanhouden. Onze boot
was een Soengsang-prauw van onge
veer 13 meter lang met een Chevrolet
auto-motor als krachtbron voor het ge
val er geen wind was. Anders gebruik
ten wij het grote zeil. Het zal omstreeks
een uur geweest zijn, toen Saimin die
onafgebroken de oever met zijn ogen
verslond schreeuwde: "Tuan, lekas, di
sono adé buaja". Ik keek in de richting,
die hij aanwees en inderdaad lag een
jonge krokodil van ongeveer twee me
ter lang op het zand te zonnen. Ik liet
er vlak langs varen en kwamen zo
dicht bij, dat ik besloot het dier met
mijn Colt-revolver te schieten.
Het bleef liggen waar het was en toen
wij hem een zeven meter waren ge
naderd mikte ik en schoot; het dier dat
onder de ogen geraakt was trilde even
en was dood.
Si Djangkung, de droom vergetend
sprong in het ondiepe water en trok
de buaja naar de boot. De andere man
schappen plaagden hem met de nieuwe
liefdesavonturen voor Si Djangkung.
Doch onze vriend trok zich van alle
plagerijen niets an; de obat kuat was
binnen zijn bereik. Het door de doe
koen genoemd lichaamsdeel, welk doet
er niet toe, werd afgesneden en aan
een touwtje aan de mast opgehangen;
zout mocht er niet bij gebruikt worden,
zodat na een paar dagen het geval be
gon te rieken en ik reuze zin had het
overboord te gooien. Maar ik bedacht,
dat ik dit die arme kerel niet kon aan
doen. Dus bleef het ding hangen met
stank en al. Het gaf onze boot echt
niet het aanzien van een vlaggeschip.
En Saimin omringde het met moeder
lijke zorg. Desalniettemin verwaarloos
de hij de pogingen een udang te van
gen niet.
Na twee weken omzwervingen aan
vaardden wij de terugtocht. Tegen de
middag meerden wij aan de patai van
Selat Djaran bij een verlaten rubber
plantage. Weer legde Si Djankung voor
de zoveelste maal zijn lijnen uit. Plot
seling een rauwe gil, wat een juichtoon
moest voorstellen en inderdaad bungel
de een levensgrote udang aan zijn
haak. ledereen moest de vangst zien,
doch er met de vingers af blijven. Die
heerlijkheid zou hij zelf klaarmaken.
Dat deed hij dan ook, zoals later bleek
met mijn boter en mijn ketjap Benteng,
waar hij zich in ruime mate van be
diende. En toen het zover was deed hij
een berg rijst op zijn bord terwijl aan
de rand een ereplaats was vrijgelaten
voor de gekrompen udang, lekker rood
gebraden in mijn roomboter. Het rook
niet gek, maar was weer niet groot ge
noeg om te worden gedeeld; tot die
konklusie kwam Si Djangkung ook. En
met een "ma'af, slamat makan", tastte
hij toe. Met de udang deed hij zuinig.
De knaap was in beide verlangens ge
slaagd, zijn obat kuat bungelend aan
de mast en de zo begeerde udang
geurde naast de berg rijst. Toen hij
bemerkte dat zijn kortnuiten zaten te
kijken hoe hij om met de rijst gelijk uit
te komen de udang telkens in kleine
stukjes versnipperde zei hij: "Sajang
amat, kalau adé dué goea bagi dong!
Dat viel natuurlijk niet in goede aarde
en de meest onvriendelijke verwensing-
ABONNEES AMERIKA
ATTENTIE!
Uw abonnement
(luchtpost 22.-; zeepost 15,-)
kunt U per check voldoen aan:
(verhoogd i.v.m. de koersdaling!)
Roy Steevensz, c/o Kushi House,
7357 Franklin Ave., Hollywood,
California.
Indien U Uw Tong Tong niet hebt
ontvangen of Uw exemplaar be
schadigd is, en U een ander
wenst, kunt U zich ook wenden
tot Roy Steevensz.
Naar Den Haag schrijven duurt
lang!
Stationsweg 143 tel. 070-60 17 03
DEN HAAG
Stationsweg 77 tel. 070-60 1512
DEN HAAG
Herenstraat 157 tel. 070-86 32 01
VOORBURG
Frederik Hendriklaan 161 tel.
070 - 55 66 97 DEN HAAG
Giro 406636
Specialisten in oude krontjong en Indone
sische pop-muziek, ook op muziekcassettes.
Uitgebreid country en western repertoire
(import)
Soul en Surinaamse L.P.'s.
India filmhits uit Bombay en verder alle
TOPHITS van nu.
Voordrachten uit de Koran op L.P.'s.
en werden de smulpaap naar het hoofd
geslingerd: "Biar loe keselek"! De vol
gende dag vertrokken wij in de richting
van Palembang. Wij hadden op 1 lier
een aanlegplaats en een huisje voor de
man die tot taak had de boot te bewa
ken. Met een zacht gangetje tuften wij
langs Mariana, waar een ziekenhuis
voor melaatsen lag, daarna Soengai
Gerong met de installatie's van de
N.K.P.M. en dan Pladjoe met de raffi
naderij van de B.P.M. Soengai-Gerong
en Pladjoe zijn door de Kommering ri
vier van elkaar gescheiden.
Voor de middag meerden wij aan onze
aanleg steiger af. Toen wij bezig waren
onze bagage af te laden sprong een
zwarte kat - of was het een kater - op
het dak van onze-boot en kwam zo in
het bereik van de obat kuat, door de
stank aangelokt. En voordat Si Djan
kung het kon verhinderen, ging de kat
er met het troetelkind van door. Saimin
had wel lange benen, maar schoot
toch in snelheid te kort bij de rover, die
hij de dodelijkste verwensingen na
zond, welke in kortheidshalve niet zal
weergeven.
K. Greeven
Betekenis der woorden.
anak betawie kind van Batavia
doekoen ind. geneeskundige, hetzij
man of vrouw. Waarzegger, wonder
dokter, meester in de toverspreuken,
tjoba! probeer het eens!
obat kuat versterkingsmiddel, lief
desdrank
udang garnaal
tuan, lekas, disono (sitoe) adé (ada)
buajé (buaja) vlug meneer, daar is
een krokodil!
patai van Selat Djaran aan of langs
de glooiende oever (strand) van Selat
Djaran.
ketjap soja
ma'af slamat makan ma'af (Arab)
vergeving, vergiffenis. Minta ma'af
zich verschuldigen, verlof vragen,
slamat makan smakelijk eten! Eet
smakelijk!
sajang amat, kalau adé (ada)) dué (dua)
goea bagi dong! het spijt me erg,
maar als er twee waren, zou ik wel
delen.
biar loe keselek! ik mag hopen dat
je je er in verslikt!
12
