Enkele appartementen
aan de COSTA BRAVA
TJALIE ROBINSON HERDENKINGSTEGEL
Noteer mij voor ex. T.R. tegel(s) a 10,
Naarr
Adres
Kom zelf halen Stuur op (portokosten nog niet bekend)
"Kunnen wij een reproductie bestellen van de foto van Tjalie die op het 1 Mei
nummer staat?"
Een verzoek dat ons deze laatste weken talrijke malen bereikte. Kan wel, maar
er zijn technische bezwaren: er bestaat geen negatief meer van deze foto, dus
moet hij overgefotografeerd worden.
De kwaliteit zal hierdoor erg achteruitgaan en de prijs is hoog, plm. f 10,
We kwamen toen op een beter idee. Is het niet zinvoller, behalve de herinnering
aan Tjalie Robinson ook zijn werk en zijn levensmotto te gedenken?
Daarom hebben we gedacht aan de uitgave van een herdenkingstegeltje van
de foto die U zo graag wilde hebben. Daaronder het devies van Tong Tong en
een van Tjalie's beste en meest veelzeggende uitspraken.
De kosten van het tegeltje zijn f 10,dus gelijk aan die van een gewone foto.
De opbrengst van het tegeltje, na aftrek van aanmaak- en bijkomende kosten
bestemmen we voor de Bruine Bus en onze Poekoel Teroes Pot. Dus 3 goede
bestemmingen: Uw herinnering aan Tjalie en Tong-Tong, de bestendiging van
UW blad en de hulp aan onze minder bedeelde broeders en zusters in Indonesië.
Wilt U deze tegel hebben, dan kunt U schriftelijk of telefonisch bestellen bij
Tong Tong, Prins Mauritslaan 36, Den Haag, tel. 070-54 55 00 of anders onder
staande bon invullen en opsturen.
Zo werd hij kort daarop adjudant van
één van de hoofdofficieren in de rang
van onder-officier.
Elk avontuur brengt het risico van ver
lies van vrijheid of leven. Zo werd hij
in 1902 door de Britten in Pretoria ge
vangen genomen. Vanaf dit moment
begon D.D.'s leven van de ene ge
vangeniscel naar de andere. Van Pre
toria kwam hij in de gevangenis Raga-
ma (Ceylon), en in 1903 werd hij over
gebracht naar Colombo.
Zeventien jaren van zijn leven, inclu
sief zijn ballingschap, zijn internering
gedurende de Japanse invasie, de 2de
militaire actie in Jogjakarta, verhuisde
hij van de ene gevangeniscel naar de
andere, van het ene kamp naar het
andere. Doch hierover meer in één
van de volgende taferelen.
Bij 't ordenen van mijn notities stond ik
voor een "gap" een hiaat. Het was mij
niet mogelijk om te reconstrueren, hoe
en op welke wijze hij in Indonesia te
rugkwam na zijn Transvaalse tijd. Hij
was toch een statenloze burger door
zijn verlies van zijn Nederlanderschap.
In elk geval was hij sedert 1905 weer
in het vaderland, zijn "tanah-air", het
land van herkomst volgens Du Perron.
Even een korte aantekening over het
begrip van "tanah-air" voor "vader
land". Als aanduiding van de geboorte
grond hebben wij in het Javaanse taal
gebruik de term "wutah rah". ("wutah"
betekent "overvloeien", "rah"
bloed). "Wutah rah" wil dus zeggen
het overvloeien van bloed, waarmee
dan bedoeld wordt het bloed van de
moeder bij de geboorte van een kind.
Tientallen jaren geleden heeft wijlen
R. M. Notosoeroto gedurende zijn stu
dententijd in Holland, in één van zijn
gedichten het eiland Java aangeduid
als "het land waar moeders bloed is
gestort". Deze uitdrukking zien wij te
rug in ons volkslied "Indonesia tanah
tumpah darahku".
Wanneer men een desaman op Java
vraagt uit welke streek hij afkomstig
is, dan zal zijn antwoord zijn: "Wutah
rah kulo dusun Purwosari" - Mijn ge
boorte desa is de desa Poerwasari.
Met deze uitweiding wil ik alleen aan
tonen, dat het moederschap in Indo
nesia erg hoog wordt gehouden. Het
is ook misleidend, dat er zo vaak door
Westerlingen wordt gezegd, dat de in
heemse vrouw op Java zo'n onderge-
geschikte positie heeft t.o.v. de man.
Lang voordat haar Westerse zusters
hun actie begonnen voor "kiesrecht"
evenals de man, had de inheemse
vrouw in de meest afgelegen desa
in Java's binnenland reeds haar kies
recht. Het recht om de loerah, het
desahoofd te kiezen.
Ook in het burgerlijk- en handelsrecht
heeft de Javaanse vrouw volgens de
adat een gelijke positie als de man.
Daarvan wil ik een staaltje vertellen
uit ons eigen familie-leven.
In 1939, derhalve nog in de Ned. In
dische tijd, had mijn vrouw een hypo
theek nodig voor de aankoop van een
huis. De toenmalige Ned. Indische Han
delsbank die de lening zou verstrek
ken gaf haar te kennen, dat zij volgens
het Wetboek van Koophandel de bij
stand van de man nodig had voor het
sluiten van de transactie. Mijn vrouw,
hoewel geen juriste, liet zich niet zo
maar afschepen.
"Mijn man is voor een paar weken de
stad uit. Voor deze transactie heb ik
de bijstand van mijn man niet nodig.
Ik heb als Indonesische vrouw hande
lingsbevoegdheid in handelstransac
ties. Vraagt U maar aan juristen als
Prof. Soepomo of Prof. Ter Haar".
De Nederlandse administrateur van de
bank wilde het toch niet geloven en
vroeg telefonisch om inlichtingen bij
het Departement van Justitie, dat mijn
vrouw gelijk gaf.
Zo kon de kooptransactie zonder bij
stand van de man worden getekend.
Voor een figuur als D.D. was het be
grijpelijk dat hij zich gegriefd voelde,
dat de moederlijke afkomst van de
Indiër (Indo) als een besmetting van
zijn wezen wordt beschouwd.
(wordt vervolgd)
In verband met annuleringen zijn vrijgekomen
bijv. ROSAS (40 km. van franse grens) Op het zandstrand met altijd
uitzicht op zee.
en LLORET DE MAR (90 km. van franse grens) 50 en 150 meter van zee.
4 pers. studio's Rosas van 22 juni-6 juli 275,per week.
6/7 pers. appartementen Rosas van 29 juni-13 juli 440,per week.
Prijzen te Lloret de Mar ongeveer hetzelfde.
Vraag kleurenfolder en inlichtingen:
Elimara, Oranjeweg 19, Noordwijk a/Zee dagel. van 9-21 uur.
Telefoon: (ook in weekeinde): 01719-2383.
13
