POERWOREDjO
Alle inzend st) ers van informaties en
bijzonderheden over Poerworedjo en
hotel van Laar hartelijk dank! Wï]
kozen deze 4 stukfes waarin de meeste
gegevens en "couleur locale" over dit
aardige plaatsje te vinden waren.
Red.
I
Naar aanleiding van Uw artikel in Tong-
Tong van 1 mei '74, moet ik U mede
delen, als oud-ingezetene en geboren
en getogen in Poerworedjo, dat de
door U bedoelde plaats Poerworedjo,
in de residentie Kedoe is.
Als er in 't Lawangse ook een Poerwo
redjo is, dan zijn er op Java 3 plaatsen
van die naam. De 3e is dan in Banjoe-
mas, gelegen tussen Poerwonegoro en
Klampok. (Sf.)
Het hotel van Laar, dat op de foto
staat, is aan de djalan Koetoardjo, en
is later overgenomen door de familie
Petrus, maar bleef de naam van Laar
dragen.
Het hotel annex winkel was hotel Fran
ken en ligt aan de Grote Postweg.
Later overgenomen door de familie
Beekhoven.
II
Ik heb Poerworedjo pas kortgeleden
weer teruggezien, n.l. in September
1973, zowat na 30 jaar.
Van Hotel van Laar op de foto is niet
veel meer over; ik heb er nog gauw
een foto van genomen onlangs, doch
U zult het niet terugherkennen.
Ook de Bogowonto ken ik dus, want ik
moest er vaak overheen via een brug,
die nog bestaat, naar de desa Tjang-
krep waar vroeger een bloeiende vol
bloed Etawah-geitenfokkerij stond en
verder naar Kaligesing. De Bogowonto
plus de brug daarover zijn er nog en
in niets veranderd.
Voor lezers van Tong-Tong, die Poer
woredjo hebben gekend zij meege
deeld, dat ook Hotel Franken een sterk
vervallen indruk maakt, maar dat ver
der alles er nog staat en vrij goed
vertrekken, en zichzelf achterblijven
om een of andere kleine reden. Een
paar dagen later werd ik snel beter,
en hij ontwikkelde een afzichtelijke in
fectie aan zijn rechteroog. Geen won
der dus dat je het alweer kan raaien:
ik ging, hij bleef.
Nou moet je niet denken dat een of
andere goeie ouwe tijd daarmee ein
digde. Ik bedoel, alle oorlog is ver
vloekt, elk militairisme moet, wat mij
betreft op de maat van een vrolijke
mars een verre, veilige hel in. Maar
om Jantje nooit meer in zijn paars ge
ruite onderbroekje zijn was van twee
hemdjes te zien ophangen, met hoog
vlakte en vulkanen op de achtergrond,
dat vind ik toch wel behoorlijk verve
lend. Ach ach, die Jantje.
Leo Vroman
onderhouden. Dus ook het militair
kampement, de Volkskredietbank, het
Postkantoor, alle scholen, de Broede-
ran.
Vanuit Poerworedjo, waar ik dus on
langs ben terugkomen, heb ik tochten
gemaakt naar Magelang, Wonosobo,
Boroboedoer, Djocja; ja ook naar Am-
barawa en Semarang. Ook Keboemen
en Gombong zijn bezocht.
A. van Rees.
Ill
Omdat ik daar geboren en getogen
ben, weet ik natuurlijk, dat het door
U genoemde hotel van Laar in Poer
woredjo Kedoe ligt. Onze juffrouw
Adèr van de 2e klas Europese Lagere
Schoool woonde in hotel van Laar.
Zij had daar een paviljoentje vóór aan
de straat. Ik herinner me nog heel
goed, dat zij een fanatiek dierenvrien-
din en beschermster was.
Haar hele voorgalerijtje stond dan ook
vol met vogelkooitjes, terwijl poesjes
en hondjes en andere dieren volop
IV
Van Dr. M. Soetjahjo ontvingen
wij onderstaand stukje over Ho
tel van Laar in Poerworedjo be
horend bij de foto van de familie
van Laar. Een kleindochter van
de toenmalige eigenares van het
hotel verstrekte hem de gege
vens.
Het ligt er duimen dik op, dat Oma van
Laar, die U ziet zitten met haar linker
hand op de tafel, de lakens uitdeelde
(letterlijk en figuurlijk). Achter haar
staan drie bomen van zoons als
evenzovele indrukwekkende "BODY
GUARDS" van Oma. Dus, vóórdat men
een meningsverschil met Oma kreeg,
"Wah eefen!" Hoewel, Oma ziet er
zelf niet zo hulpeloos uit
gastvrijheid genoten. Een zielig vonde
lingetje kon men altijd aan haar adres
kwijt!
Op school moest ik van juffrouw Adèr
een keer mijn straf uitzitten "aan de
paal" (in het speelkwartier), omdat ik
met opzet een mier of een tor had
doodgetrapt! Groot was mijn veront
waardiging, dat begrijpt u!
Wij woonden even verderop op Dop-
lang, in het zendingsziekenhuis.
Vorig jaar Mei maakten mijn man en ik
nog een "sentimental journey" naar
Poerworedjo en omgeving. Hotel van
Laar stond er nog, hoewel geen hotel
meer. Het was uitgewoond en verval
len en de mooie grote tuin van vroeger
werd gebruikt om ketella te verbouwen.
Wij hebben die dag, omdat het tegen
lunchtijd liep, tegenover de passar ge
geten in een heel eenvoudig "Rumah
Makan". De nasi goreng was heel
goed en spotgoedkoop. We namen
er een "ayer djeruk" bij, die kostte een
dubbeltje. Op straat kochten we voor
een kwartje een zak doekoes. Nader
hand hoorden we, dat de doekoes in
Kedoe de lekkerste van heel Java zijn.
Wist u dat? S. Pot-Flach.
De dame, naast de pisangs, is een
dochter van Oma. Als bijzonderheid
heeft onze zegsvrouw (Truus van Laar)
er bij verteld, dat zij later getrouwd is
met een zekere Sollewijn Gelpke (eens
Resident van Solo.)
Eén van de Javaanse vrouwen op de
foto was de beste kokkie van het ho
tel. Truus is de kleuter, die links op
schoot van de moeder zit. Ze vertelde,
dat ze ruim 10 jaar geleden dat huis
bezocht heeft, maar tot haar grote
teleurstelling is het een kazerne ge
worden, erg vervallen natuurlijk.
Poerworedjo was vroeger een kruis
punt van treinen, zodat velen daar
moesten overnachten, om de volgende
ochtend verder te reizen, zodat een
hotel, vooral onder leiding van iemand
als Oma van Laar MOEST bloeien
17