KONING VOETBAL
KALI BOTJOR
13
Het grote voetbaltournooi is voorbij.
De strijd om het wereldkampioenschap
is gestreden en beslist. De helden,
vermoeid, min of meer verkreukeld,
maar overladen met roem, goud en zil
ver hebben hun haardsteden weer op
gezocht om op een stil plekje uit te
huilen en de wonden te likken.
Wij allen hebben op de buis kunnen
genieten van een geweldige show, kun
nen zien de opeengepakte massa's
brullende en tierende mensen (geef
ons brood en spelen), stram marche
rende muziekkorpsen, majorettes, de
perfect draaiende organisatie en last
but not least waar het alles om begon
nen was, de verrichtingen der idolen
op prachtig geschoren, op biljartlakens
gelijkende grasmatten, de moderne
Velden van Eer. Hoeveel werk, hoeveel
geld zou aan deze happening zijn be
steed? Op de zwarte markt vroeg en
betaalde men rustig 500 gulden voor
een staanplaats. Sommigen moesten
met een hartinfarct het stadion uitge
dragen worden! Nu is alles voorbij.
Weet U, als ik zo 's avonds (ik heb
niet alle wedstrijden gezien) voor m'n
oude T.V. toestel zat, wachtend op het
aanvangssignaal, dan dwaalden m'n
gedachten terug naar heel, heel lang
geleden en beleefde ik weer opnieuw
onze eigen, heerlijke voetbalhappening
op Java: De Stedenwedstrijden Deze
werden eens per jaar, in een der vier
grote plaatsen, Batavia, Baridoeng,
Semarang en Soerabaja gehouden.
Kampioen was steeds óf Batavia (het
spel der Batavianen stond op een
hoog peil) óf De Stad Aller Krokodil
len: Soerabaja. Heeft men hier in Ne
derland de nationale helden Cruyff,
Neeskens, Rep, van Hanegem, wie ken
de vroeger niet de namen Mantiel Bo
degraven, Djodjie Galstaun, Tjoh Da-
vies, Gerrit de Raadt, onze uitstekende
en sympathieke goalie Hennie van Al
phen en vele anderen.
Als de wedstrijden in onze stad werden
gehouden was het hrote vis! (groot
feest) We haalden spelers en suppor
ters, die uit "het westen des lands",
Batavia en Bandoeng kwamen en per
trein reisden (geen bussen, geen
Boeings, geen Douglassen) af van het
station Soerabaja-Goebeng en die uit
Semarang van Pasar Toeri en dan ging
het in optocht, met muziek voorop naar
het hotel, (en jullie krijgen allemaal van
ons op je donder, pertjaja).
's Middags was je al vroeg op het veld.
De nationale driekleur en alle club-
vlaggen wapperden aan even zovele
bamboestaken hoog in de lucht, er wa
ren extra loketten en fietsstallingen
(10 cent voor 90 minuten) en o ja, veel
katjongs die katjang arab te koop had
den. Of permen! En wie zou Meyer,
onze eigen Meyer, langzamerhand ook
al een nationale figuur, kunnen verge
ten? Meyer was er altijd. Trouw en op
z'n post bij de ingang om een hoekje
uit ieders toegangsbewijs te scheuren.
De burgemeester Mr. Meyroos deed
de aftrap. Landi was er met z'n ge
meenteband om voor de muziek te
zorgen.
Of anders stonden daar de kerels van
het 13e Bataljon Infanterie.
Als wij jongens geen geld hadden voor
een kaartje, zwierven we net zo lang
om het veld, totdat we een flinke kier
ontdekten in een der bamboewanden
waarmee het terrein omgeven was en
waar doorheen we tenminste iets van
de match konden zien. Ook gingen we
wel op eikaars schouders staan en dan
tuurlijk ambrook en de hele reuteme-
teut donderde met bamboe en al het
veld in. Met veel gekraak. En knersin-
ge der tanden, e.e.a. tot grote lol van
het publiek overigens.
Gek, tijdens de rust dronken de spe
lers nooit thee of koffie, maar altijd
koude limonade. J. C. van Drongelen.
Dat was de beste van de allemaalste!
Soms rende een vent langs het lijntje
om de spelers brokken ijs toe te wer
pen. Het kon zo tegen een uur of vijf
nog erg warm zijn.
En dan was Soerabaja kampioen! Dan
sen in Concor en groot eet bij Kit of
Het (Concordia, Kit Wan Kie, Hellen-
doorn).
Die Stedenwedstrijden! Onvergetelijke
sportieve gebeurtenissen van lang,
heel lang geleden. Er werden geen
gele, noch rode kaarten uitgedeeld,
geen spelers het veld uitgejaagd, geen
benen stuk getrapt en het ging ook
niet over miljoenen guldens, maar al
leen wie het best voetballen kon. En
daarom genoten we drie dagen lang
van een eerlijke kamp.
Weet u wanneer ik het laatst een ste-
denwedstrijd heb gezien? In 1973 in
het stadion van Medan. Daar bekamp-
ten de teams van Hongkong, Singapo
re, Malaka, Thailand, Medan, Atjeh,
Soerabaja, Bandoeng, Djakarta etc. el-
"Waar lag die ook weer?" hoor ik
veel lezeressen en lezers mompelen,
als ze de titel van dit stukje hebben ge
lezen. Stelt U zich gerust, dit is beslist
geen kwestie van "soedah loepa" (al
vergeten). Luistert U m^iar.
In mijn treincoupé zat een Ambonees
echtpaar met twee aardige kinderen,
een jongen en een meisje. Pa in een
keurig pak, Ma in een sierlijk gedragen
sarong en kabaja. Ook de kinderen
zagen er verzorgd uit.
Ik kan het werkelijk niet helpen, maar
telkens wanneer ik zo'n leuk stelletje
zie, gaat mijn hart weer open, en denk
ik weer aan "toen froeher", ja toch?
De trein kwam uit de richting Utrecht,
en zou in mijn woonplaats, Culemborg,
stoppen. Even voor Culemborg reden
we over de Lekbrug. De kinderen ston
den voor 't raampje, en keken met
grote ogen naar de rivier daarbeneden,
waar juist een paar aken langsvoeren.
Kennelijk was dit allemaal nieuw voor
hen.
Op eens keerde de jongen zich naar
zijn ouders, en vroeg: "Pa, hoe heet
deze kali?"
Dit was het moment waarop ik mis
schien onbewust gewacht had. Voordat
de vader kon antwoorden, ging ik
rechtzitten, stak mijn wijsvinger al een
schoolmeester omhoog, en zei: "Na,
kali ini namanja Kali Botjor. Ingat be-
toel, ja? Djangan loepa, lo!"
De uitwerking was verbluffend. Twee
paar verschrikte kinderogen keken van
mij naar Pa, als wilden ze om een be
vestiging van deze uitspraak vragen.
Pa glimlachte alleen maar, en zei:.
"Betoel, deze is de Kali Botjor. Menir
heeft goed gezegd!"
Even later stopte de trein, en met een
vriendelijk "Slamat djalan!" (goede
reis!), wat door Ma met een even
vriendelijk "Slamat tinggal, menir"
(prettig verblijf!) werd beantwoord,
stapte ik uit. Ik was weer thuis, en
was even een paar minuten wérkelijk
"thuis" geweest!
Si Gaboel
"Opgelet, deze kali rivier) heet
de Kali Botjor. Goed onthouden,
hoor, en niet vergeten!" ("Botjor"
is namelijk het Indonesisch woord
voor "Lek"). We reden immers over
de Lek?
kaar. Ik hoopte zo dat mijn oude stad
Soerabaja het mocht winnen, maar niks
hoor. Het werd Medan. En toen het
laatste fluitsignaal geklonken had
nou toen braken ze de boel zowat af.
Medan was kampioen en toen was het
alweerhrote vis! (groot feest)
G. H. BARTMAN