Door PLANTERSVROUW
TJALIE'S SOYA-CLUB
We hebben op ons lijstje al een heel
rijtje namen staan van sympathisanten.
Aardige reactie's kwamen, o.a. uit Ha
waii; meneer Soekias stuurde een
kookboekje, "Soybeans for health and
a longer life". Hij schrijft erbij, - terug
naar tempeh-tijd en gezondheid -
Waren we maar al zo ver. Men wil er
hier nog niet zo aan geloven. Maar
toch bedankt meneer Soekias.
Uit Los Osos kwam een envelopje met
soya-gries bij een risje recepten; van
Gerda Ondang, die net een pond in
huis had gehaald om er pap van te
koken voor 't ontbijt.
Australië gaat zoveel kedelee verbou
wen, dat binnen afzienbare tijd import
niet meer nodig zal zijn. Ook Frankrijk
en Italië hebben grootse plannen.
Terwijl ik meen gelezen te hebben dat
in Engeland soya-bloem wordt ver
werkt in brood en gebak. Als dat hier
ook het geval is, weten toch weinigen
er iets van. Of moet ik zeggen: Ik wist
't niet.
Een enthousiaste meneer van Over-
dijkink in Soest achterhaalde een arti
kel uit de Elsevier van 7 juli 1973
"Vlees zonder benen." Eng hè? Je
denkt aan "Benen zonder vlees." Maar
't is helemaal niet griezelig. Integen
deel, erg interessant. Hij klom onmid
dellijk in de telefoon om zijn licht op te
steken bij belangrijke informatiebron
nen. Unilever Research te Duiven houdt
zich al jaren en jaren bezig met 't ont
wikkelen van TVK (Textured vegetable
protein), n.l. "Kunst-, belazervlees",
wordt 't elders genoemd. Wat veel min
der smeuig klinkt. Of je een plastic
maaltijd voorgeschoteld krijgt, 't Wekt
direct tegenzin. De moeilijkheid, zegt
"vlees zonder benen", is, "dat er wet
telijke bepalingen zijn, die een snelle
start van 't plantaardig eiwit niet moge
lijk maken." Moet een mens zijn hoofd
dan niet schudden? Of ben weer ik al
léén zo dom om 't niet te begrijpen. De
wereld schreeuwt om voedsel
Intussen zijn we weer ruim een jaar
verder.
Al jaren worden in Amerika zo'n slor
dige 251/2 miljoen soya lunches dage
lijks voorgezet aan schoolkinderen. De
ouders hebben geen klachten. Onlangs
volgde Canada 't voorbeeld.
Wij hebben fabrieken. In Amsterdam
de grootste soyaverwerkingsfabriek
ter wereld. Cargill soya Industrie.
Uit Vlaardingen kreeg ik een uitge
breide documentatie van "Degensso-
ya". "Soya verovert de wereld."
Behalve het zielige stukje dat Holland
heet dan zeker. Want waar ik ook in
formeer naar soya-bloem, bij A. Heyn,
Spar, VG., A en O, noem maar op,
overal kijken ze me aan of ik vraag
naar de weg naar Bagansiapiapi of A-
tapoepoe.
Is 't in de steden wel overal te krijgen?
Of ook alleen in reform-winkels. Ik
bedoel, bloem, pasta, gries.
Producten, die o.a. Degenssoya fabri
ceert. Soyabloem bevordert de duur
zaamheid van 't product. Soyabloem
geeft er een frisse kleur aan. Soya
bloem voorkomt 't oudbakken worden.
Door de grote opklopbaarheid kan
men minder chemicaliën gebruiken...
En ga zo maar door.
Wist U dit allemaal, knappe baksters?
Ik niet. Maar ik ben allerminst een
goede bakster. Ik houd 't maar op pi-
sang-goreng. En ik wil nog eens hoger
op: - "Bij proefnemingen dienen wij
u graag van advies." - Gelukkig. Dat
weet ik dan in elk geval. Straks, dat
TVK. Waar gaat dat naar toe?
- "Naar heel Europa, naar 't Midden-
Oosten, waar voor de Mohammedanen
varkensvlees taboe is." -
Misschien ook wel naar de ontwikke
lingslanden. Of zullen ze daar zeggen:
- "Als 't zulk goed voedsel is, waarom
eten jullie 't dan zelf niet?" -
Omdat we eigenlijk veel verder zijn
achtergebleven. Omdat, "voor de afzet
in Nederland de barrière van de Wa
renwet nog overwonnen moet worden."
Bovendien wordt 't door 't grote pu
bliek nog niet geaccepteerd. Verwend
als 't is door een ongezonde welvaart.
Er is geen honger meer, anders at men
't wel. Toch liever dan bloembollen
b.v.?
Kijk maar eens 's Zaterdags bij de
banketbakkers, de keurslager, de
snoepwinkels; Jamin. In dubbeldikke
rijen tot buiten de deur wachten soms
de mensen hun beurt af. Gelaten.
De ijsman die hier 's zaterdags en 's
zondags twee maal langs komt. Met
veel lawaai van bellen en ...dollièt...
dot...dèt... van meertonige claxons.
Twee maal per dag wordt hij bestormd
door de zelfde jeugd uit de zelfde
buurtschap. Ik moet altijd denken aan
de Rattenvanger van Hameln.r
Ik weet niet, of hier wat de teelt betreft
nog proeven worden genomen op grote
schaal. Tot 1946 is het terug te vinden
in fotocopieën, die ik vond in Tjalie's
map.
Geen nood. Een klein groepje bemoei-
'allen houdt zich er nu mee bezig. Niet
omdat ze hiermee iets zullen bereiken
voor de voedselsituatie over de hele
wereld? Alleen maar om begrip te to
nen. Dat planten in eigen tuintjes, moet
u zien als een aardigheid, een experi
ment voor de liefhebbers.
Tussen twee haakjes, ik ben in het
bezit van een kostbaar doosje met
ontsmette zaden. In zeven variëtei
ten, in zeven kleine zakjes, voor
zeven ernstige gegadigden. Om la
ter de resultaten te vergelijken. Niet
allemaal tegelijk. Die 't eerst komt,
't eerst maalt. Ik heb er zes nodig,
neen, vijf. Want zelf houd ik een
zakje en één gaat er naar een tuin
der. Hij hoorde van ter zijde over
de soya-club en toonde zich zeer
geinteresseerd. Deze outsider komt
sowieso in aanmerking. Hij kan ons
helpen de soyaboon te popularise
ren voor moes- en volkstuintjes.
Vroeg in 't voorjaar de grond plant-
klaar maken. Half-mei zaden inleg
gen. En dan maar hopen op een
warme zomer.
Animeert u al uw vrienden en ken
nissen de soya producten te pro
beren?
Poekoel teroes dan maar, om Tja
lie's lievelingsleus te gebruiken.
Plantersvrouw
Calfven 120, Ossendrecht
tel. 01647 - 2431
Soyabonen in tomaten-saus
2 kopjes soyabonen
2 eetlepels margarine
2 kopjes tomatenpuré
theelepel kaneel
theelepel kruidnagel
1 eetlepel gesnipperde groene
pepers
2 eetlepels honing
1/2 theelepel zout
De bonen 18 uur weken, goed wassen
en gaar koken. Alles door elkaar men
gen en zachtjes opstoven. Zorgen dat
't niet te nat wordt, 't Moet een prutje
zijn. Heet serveren.
Tahoe omelet
100 gram tahoe
1 of 2 eieren
1 ui gesnipperd
Een paar lepels gesnipperde
selderij
Zout naar smaak
Margarine
Tahoe in heel kleine blokjes snijden.
Eieren goed kloppen, tahoe, groen en
ui er bij en 't zout. De omelet in de
margarine bakken in een koekepan.
Gebruik een deksel om te keren, zodat
hij aan beide kanten mooi licht bruin
kan worden. Eten bij gebakken aard
appelen en een slaatje, met wat toma
tenketchup b.v.
19