o maar een kiekje
vervolg van pagina 5 Tjalie's thuiskomst
werd iedere dag een klein berichtje
omgeroepen.
Indachtig Tjalie's uitspraak over zich
zelf "twaalf ambachten, dertien onge
lukken" wilde ik proberen om ook wer
kelijk uit zoveel mogelijk vrienden- en
beroepenkringen van Pa een "repre
sentant" te kiezen voor de laatste
tocht in de boot.
Gelukkig ben ik er voor een groot deel
in geslaagd want ook hier in Indonesië
waren vrienden en kennissen present
uit alle rangen en standen. Net als drie
maanden geleden in Den Haag.
Om zomaar een heel kleine greep te
doen: Mevrouw Hetharia met wie hij
op de kweekschool zat; de heer Den-
kelaar, een voetbalvriend; Cris Broek
huizen, bij wie we de laatste maanden
voor we in 1954 naar Holland vertrok
ken, gelogeerd hadden; de fam. Azis
Saleh bij wie Tjalie en Lilian bij hun
laatste bezoek aan Indonesië in 1972
gezeten hadden; de heer Maladi, de
oud Bondskeeper (van voor de oorlog)
eh later direkteur van de RRI, waar Pa
Tjalie in de begin 50-er jaren eens in
de maand in het "Hollandse program
ma" één van zijn Piekerans voorlas;
de TT-medewerker de heer Margono
en tenslotte Tante Koes Sutjahjo die
voor deze plechtigheid helemaal uit
Surabaya overkwam!
Maar ook de Nederlandse Ambassade
hier in Jakarta, die me erg veel ge
holpen heeft met de atoerans, hacf drie
"afgezanten" gestuurd.
De "tweede man" hier in de Kedutaan
Belanda, de heer Jonkman, (zoon van
de Oud-voorzitter van de Volksraad),
de culturele attaché de heer Van den
Berg en de militaire attaché Col.
Linzel.
Pak Hoegeng is, zoals U misschien
ook in het interview in TT heeft kunnen
lezen, gepensioneerd Generaal van
Politie. En wordt nog steeds door zijn
ex-manschappen op de handen gedra
gen. Hij kreeg van politiezijde dan ook
alle medewerking die we ons bedenken
kunnen; Vijf dagen voor de 31ste kwam
de Kepala van de havenpolitie, de heer
Drs. Ngudihardjo, speciaal een avondje
bij de fam. Hoegeng op bezoek. Om
met ons tot in de kleinste details de
hele zee-trip te bespreken. En ons op
een nautische kaart de plek te wijzen
waar het verstrooien zou plaatshebben,
drie mijl buiten de havenmond van
Pasar Ikan.
We hadden op de tocht naar Pasar
Ikan een paar voorrijders op zware
Harleys die de weg "schoonveegden".
Ikzelf zat in de voorste wagen. Met de
urn in een gouden schaaltje en ver
sierd met een kransje van melati-
bloempjes, op mijn schoot. Tussen
Tante Merie en Tante Koes in. Voorin,
naast de chauffeur, zat Pak Hoegeng
die de hele rit prachtig regiseerde via
de politie-mobilofoon.
De havenpolitie had ons ook nog
spontaan zeven boten aangeboden.
Eén ervan was helemaal voor de pers.
Het was eigenlijk onze bedoeling ge
weest om Pak Hoegengs Hawaiian Se
niors écht mee te laten gaan om voor
de krontjongmuziek te zorgen. Maar
daar zagen we later toch maar van af
omdat we niet zeker waren of de zee
wel kalm zou zijn. En of alle bandleden
wel tegen wat hoge golfjes konden
Nee, er werd toch maar besloten om
alle muziek op de band te zetten en
gewoon af te draaien.
Het was schitterend weer op de 31ste
julie. Pa Tjalie zou het zich niet beter
hebben kunnen wensen. Heerlijk zon
netje, knalblauwe lucht en de zee zo
glad als een spiegel. We voeren in
convooi naar de plek toe.
Daar aangekomen werden alle boten
in een rij aan elkaar vastgemeerd met
onze boot in het midden. De pers-boot
bleef los voor alles heen en weer
varen voor de fotografen en filmers.
Na een korte inleiding in de vorm van
een gebed door Dominee Ferry Lewier,
uit Ambon, sprak Tante Koes Sutjahjo
een laatste groet. Daarna sprak ik een
kort dankwoord uit voor alle hulp die
ik hier van iedereen en alle instanties
gekregen had.
Tjalie heeft zijn hele leven lang
ontzettend veel van Indië èn Indo
nesië gehouden, zijn "gras" zullen
we maar zeggen. En ik ben blij dat
hij hier, in Indonesische wateren,
zijn laatste rustplaats heeft gevon
den en niet in kunstmatige melk in
Holland
Toen het grote moment van verstrooien
zou beginnen hadden we nog een moei-
lijkheidje met de opening van de urn.
Er zat in de bodem een klein gaatje,
dichtgeplakt met tape., De veronder
stelling dat de opening groot genoeg
zou zijn, om de as door te laten bleek'
fout. Er moest zelfs nog een kniptang
bij te pas komen.
Onder zachte krontjongklanken van de
Hawaiian Seniors en het geklik en ge
snor van camera's liep de urn langzaam
leeg in de zee van Pasar Ikan.
Tante Merie er> een paar kennissen
hadden intussen bloemenmandjes uit
gedeeld en iedereen gooide als einde
van het gebeuren wat bloemblaadjes
op die plek.
Door de lichte zeestroom ontstond er
al gauw een waar bloementapijt van
rose bloemblaadjes met daartussen het
wit van de melatie.
Toen gooide ik als laatste groet van
de hele familie een grote krans van
witte bloemen tussen de rose blaadjes.
De boten werden weer losgemaakt van
mekaar en we voeren nog een keer in
een wijde cirkel om de plek met bloe
men.
Tjalie was "thuis" en we voeren alle
maal weer huiswaarts toe.
ROGIER
Eén van die vele pretentieloze tranches de vie die ons regelrecht terugvoeren
naar zorgeloos kinderleven in het toen nog zo rustige leven in een Indisch kot-
ta'tje. Drie kleutertjes, hand in hand, het kleinste, dat blijkbaar nog een steuntje
nodig heeft, veilig tussen de beide grotere peuters in. De nog zo veilige weg,
met geen ander verkeer dan de traag voorthobbelende grobak, in de verte een
dokkar, die wel geen snelheidsovertredingen zal begaan, de schaduwbomen, de
witgekapoerde muurtjes
Ik weet niet wie deze anakjes waren, noch hoe het kiekje in mijn bezit is gekomen.
Maar misschien vinden volwassenen van NU zichzelf terug in het-kind dat zij
TOEN waren.
H.B.
22
