ALLEEN BIJ TONG TONG
Zoutloze
KROEPOEK van VAMU
Babie/ajam panggangsaus
WAU VLIEGERS
Niemand in Kelantan of Trengganu zal
zeggen: "Go fly a kite!" (Letterlijk ver
taald: "Ga maar vliegeren!" Een Engel
se uitdrukking voor "Loop naar de
pomp" of "Ga maar fietsen"). Want in
deze twee staten in Malaysia wordt
vliegeren zeker niet afgedaan als een
spelletje voor kinderen. Het vergt grote
vaardigheid en kracht. En de vliegers
worden niet gemaakt van stukjes touw,
papier en latjes. Er bestaat een kunst
en zelfs een wetenschap van het ma
ken van vliegers. Het is niet al te over
dreven om te zeggen dat de elementen
van de aërodynamica instinctief be
kend zijn aan de makers van de vlie
ger die vaak tevens kunstwerken zijn.
Zij kunnen wel tien voet hoog zijn en
een doorsnee van de vleugel van acht
voet hebben.
Kelantan en Trengganu zijn natuurlijk
ideaal gelegen om deze grote lucht
monsters op te laten. De stranden
waarover de moessonwind waait, zijn
breed en lang en de zeewind is niet
alleen sterk maar ook betrouwbaar.
En de vliegers maken een majestu
euze indruk in de lucht. Zo volmaakt
zijn ze van constructie dat ze een
sprong in de lucht schijnen te maken
als de vliegeraars het touw aanhalen.
In een oogwenk verheffen de papieren
en bamboe vogels zich in de lucht,
gierend in de sterke wind.
Er zijn verschillende soorten van vlie
gers. De "Wau Kuching" heeft de vorm
van een kat, en de "Wau Burong" die
van een vogel. Er zijn reuzenfiguren uit
bekende mythen en legenden. En alle
zijn ze vervaardigd met grote aandacht
voor de details en op feestdagen wor
den ze tentoongesteld zoals schilde
rijen op een kunstexpositie.
Om de "Wau" te maken wordt het ge
raamte geconstrueerd door het aan el
kaar voegen van bamboe en cellofaan.
De vlieger bestaat in hoofdzaak uit
twee gedeelten: de vleugels (sayap) en
de staart (ekor) zijn stevig bevestigd
aan de sterke middenribbe of rugge-
graat (tulang belakang). De bamboe
die ervoor wordt gebruikt is zorgvuldig
uitgezocht om zijn stevigheid en buig
zaamheid; er is een grote verscheiden
heid aan bamboe om uit te kiezen.
Bij de meest populaire variatie van de
"Wau" is de vertikale lat van het ge
raamte hol en bolvormig en wordt ge
noemd "Wau Bulan" of maanvlieger.
(vervolg van pag. 17)
strijden, o.a. een schermconcours, een
gecostumeerde voebalwedstrijd, nóg
een bal en tenslotte een groot vuur
werk, vanzelfsprekend aangeboden
door de Chinese gemeenschap in Se-
marang.
Is het een groot feest geworden?, vra
gen wij ons na ruim een halve eeuw af.
Misschien kan een van onze lezers,
een van de "oude getrouwen", deze
vraag beantwoorden. Semarangers
vóór!
JHR
"Als ik je nog één keer met die
rotvlieger bezig zie slinger ik je
op de bon!"
In de grootste soorten vliegers kan
deze vertikale lat betaan uit twee
gedeelten, met een dwarslat om er
extra stevigheid aan te geven. De
meeste vliegers zijn versierd met de
ingewikkelde patronen uit de traditio
nele Maleise kunst.
Gedurende het vliegerseizoen is er een
felle wedijver en allen in het dorp die
ertoe in staat zijn begeven zich naar
de "bendang" of open veld om erbij
te zijn.
De "angsa" (zwaan) is een favoriete figuur
voor vliegers. Onder de vliegers het wapen
van de staat Perak.
Als de vliegers de lucht in zijn, begint
de jury met zijn werk - de prijs wordt
toegekend aan degene die de grootste
hoogte bereikt. Het meest favoriet voor
hoogte-wedstrijden is de "Wau Bulan"
die stabiel blijft, zelfs bij zeer veran
derlijke wind, als hij eenmaal goed en
wel in de lucht is.
Er is geen volledige opsomming mo
gelijk van de soorten van vliegers die
gemaakt worden. Ze nemen elke de
vorm aan die opkomt in de fantasie
van de maker - een vis (Wau Kikek),
een vogel en andere dieren.
De muzikale vlieger is natuurlijk weer
iets anders. Deze wordt vervaardigd
door het bevestigen van een apparaat
in de vorm van een strijkstok van een
viool aan de vlieger. Het is gemaakt
van een gespleten bladnerf (busor),
gespannen tussen het einde van de
strijkstok en dwars bevestigd aan de
voet van de vlieger. Als de sterke wind
erdoorheen speelt veroorzaakt deze
een luide lage toon of ook wel een
harmonie van tonen.
Als de vlieger stijgt, en de wind is
sterk, dan stijgt en daalt het geluid.
Volgens sommigen is het woord "Wau
afgeleid van de letter "Wau in het
Arabisch alfabet. Maar luisterende
naar de vlieger boven de stranden van
Kelantan, komt men in de verleiding
te geloven dat het geluid in de lucht
meer recht heeft op de naam die door
de mensen gegeven wordt aan dit
prachtige speelgoed.
(Vert. uit: "Glimpses of
Malaysia - Information
Service of Malaysia)
BLADVULLING
1 Jeugd heeft niet van doen met leeftijd -
het is een geestesgesteldheid. Het is
geen zaak van volle wangen, rode lip
pen en soepele gewrichten; het is een
zaak van wilskracht, van verbeeldings
kracht, van emoties; het is een gevolg
van de frisheid van de diepe bronnen
van het leven.
Een duif met uitgespreide vleugels
Vloog naar de stroom in schuine vlucht
Ik, uit de vreemde hier gekomen
Kwam dolend aangezworven naar dit
land
Prins Mauritslaan 36 - Den Haag
Iets nieuws:
per fles f 4,
18
