SOERABAJA IN DE BOCHT
DISCO
BOLLAND
vergeten boek bewaard. Ze leven volop
en overal, het is een wereld van NU,
eindeloos in zijn schakeringen."
Dat waarover men WEL spreekt was
voor Annie Larmoyeur aanleiding tot
het optekenen en verzamelen van al
deze overleveringen. Ze werden in
1939 uitgegeven onder de naam "In
dische overleveringen".
Een herdruk is er nooit van gekomen
en het boek is nergens meer te krijgen.
Helaas. Want we zijn nu nuchtere,
zakelijke, fanatieke gelovigen of atheïs
ten geworden en alleen specialisten en
wetenschapsmensen hebben het recht
te oordelen wat geloofd en niet ge
loofd mag worden. Hier in Europa al
thans.
Maar in de tijd van Annie Larmoyeur,
in uw, in mijn tijd was de wereld on-
eindiger, was er niet alleen meer plaats
voor mensen, maar ook voor spoken,
voor mysterieuze wezens, dingen die
gebeurden buiten de aardse macht. En
de nonna belanda schreef alles op. Ze
verfraaide niets tot een compleet
sprookje, maar liet alles staan zoals
ze het vernam. Een loshangend verhaal,
dongengan, soms vluchtig verteld.
Griezelig en beangstigend maar ook
met een groot gevoel voor humor neer
gezet en plotseling afgebroken. Net zo
als de mensen het aan Annie Larmoy
eur vertelden.
Voor onze kinderen is het spook als
verschijnsel verdwenen. Een spook, dat
is een flauwe grappenmaker met een
beddelaken over zich heen, meer niet.
Onze kinderen horen geen griezelige
verhalen meer. Ze luisteren met aan-
(vervolg Tainaloehoe, de heks van Ambon)
wijken, met het gevolg, dat ze tegen
elkaar opbotsten. De gouverneur keek
haar verstoord aan en merkte toen pas
op, dat ze er toch eigenlijk heel vreemd
uitzag, dat ze een bijzondere vrouw
was.
Van boven was ze gewoon, maar de
onderste helft van haar lichaam leek
op het achterste van een paard.
Hij bleef maar naar haar staan kijken.
Toen vroeg Tainaloehoe - want zij was
het - hoe hij heette.
"Ik ben een blanda!" zei hij trots.
Schijnbaar achteloos nam zij de gou
verneur bij de hand en voerde hem met
zich mee. Toen ze geruime tijd met hem
weg was, kreeg hij honger en vroeg
om eten. Tainaloehoe gaf hem te eten,
maar hij wist niet, dat z'n maaltijd toe
bereid was van zacht hout en modder.
Toen hij gegeten had en om zich heen
keek, was zijn kwelgeest verdwenen.
En hij wist niets beters, dan maar naar
huis te gaan, in de gedachte, dat nu
alles wel afgelopen zou zijn.
Maar hij had buiten de waard, d.i. bui
ten het hout en de modcfer in z'n buik
gerekend, want de volgende morgen
was hij zwaar ziek. Wel genas hij na
enige dagen, maar sedertdien durfde
hij nooit meer zo uit de hoogte te doen
tegenover mensen van het eiland en
ging hij op zij, als hij een oude vrouw
tegenkwam.
dacht naar Aart Staartjes die met een
schijnheilig gezicht uit de bijbel vertelt
en zich voor een andere omroep kan
veranderen in een schreeuwerige vie
zerik die vuile woorden en slechte ma
nieren propageert. Ze kijken naar een
meisje dat zich de Deftige Dame noemt,
maar in werkelijkheid ongemanierd,
vulgair en niet goed snik is. Een ponti-
anak kun je herkennen, hoe moet je
weten wat nu een échte deftige dame
is? En is Erik Engerd wel zo eng of
is hij alleen maar die weggelopen psy
chopaat waar ze in Holland al jaren
naar zoeken?
Al deze spookbeelden doen mij nu de
rillingen over de rug lopen. En ik ben
ervan overtuigd dat Annie Larmoyeur
voor het eerst van haar leven bang zou
zijn geweest. Echt bang. Voor de grote
mensen van vlees en bloed, die zich
voor geld kunnen transformeren van
goed naar kwaad.
Annie Larmoyeur leeft niet meer. Ze
overleed in 1942, vlak voor de komst
van de Japanners in Makassar. Haar
heengaan werd door velen diep be
treurd.
Zoals gezegd, het boekje dat ze naliet
werd nooit herdrukt, de uitgever zag
er geen brood in waarschijnlijk, maar
wil de auteursrechten toch ook niet
kwijt. We zijn blij dat we toestemming
kregen uit deze "Indische overleverin
gen" wat te mogen overnemen en ho
pen dat U deze eenvoudige, typische
volksvertellingen zult waarderen.
Lilian Ducelle
Het zij mij vergund even in te haken
op het artikel in TT No. getiteld:
Soerabajanen in en uit de bocht. Gaar
ne zou ik daarop een enkele rectifica
tie en toelichting geven, uiteraard niet
als kritiek maar voor de statistiek.
De onvolprezen back van Tiong Hwa
was niet Hong Djien doch Chin Hwat,
die ook op de opgenomen foto voor
komt. Deze speelde altijd met een
handdoek om de pols, zogenaamd om
tijdens het spel transpiratie van zijn
voorhoofd weg te vegen. Boze tongen
beweerden, dat hij met die pols wel
eens "zacht" hands maakte. En inder
daad heb ik hem daar wel eens, in
Stationsweg 143 tel. 070-60 17 03
DEN HAAG
Stationsweg 77 tel. 070-60 15 12
DEN HAAG
Herenstraat 157 tel. 070-86 32 01
VOORBURG
Frederik Hendriklaan 161 tel.
070 - 55 66 97 DEN HAAG
Giro 406636
Specialisten in oude krontjong en Indone-
sische pop-muziek, ook op muziekcassettes.
Uitgebreid country en western repertoire
(import)
Soul en èurinaamse L.P.'e.
India filmhits uit Bombay en verder alle
TOPHITS van nu.
Voordrachten uit de Koran op L.P.'e.
Angkloeng speler op weg naar een feest.
Goed of fout? Op een dag waren twee lieve
Hollandse dames in onze winkel. Voor het
eerst in Indonesië geweest en verrukt van
al dat Indische "spul". Ze keken naar de
paar angkloengs die we nog hebben staan.
"Die klinken zó mooi," zei de ene dame,
"ik heb er een heel concert van gehoord."
"Ja," knikte de andere, "maar je hebt ze
ook heel dik en wel een meter lang. Ze
lopen er mee langs de straat, maar ik heb
ze er niet op horen spelen."
Suf gepiekerd wat ze toch bedoelde. Totdat
ik deze foto zag: Arak verkoper op zoek
naar een klant. U weet wat arak is? Rijste
wijn, itoe dia! Heilzaam voor in en uitwendig
gebruik. Als U er genoeg van ophebt, hoort
U de engelen op angkloengs spelen!
mijn kwaliteit van scheidsrechter, op
betrapt. Hij wilde dat toen ontkennen,
maar ik wees hem toen op de hand
doek om zijn pols, waar de afdruk van
de bal (het was een vrij modderig
veld) nog op stond.
Verder speelde Gerrit de Raadt inder
daad voor H.B.S. met Miel samen. Ger
rit stond bij ons bekend als een pe-
naltydief, nog erger dan Hölzenbein tij
dens de W.K. Bij een stedenwedstrijd
was ik grensrechter en Max de Vries
Foltynski floot. Bij een aanval liet Ger
rit zich in het strafschopgebied vallen
en claimde een strafschop die Max
ook inderdaad toekende. Ik ging toen
naar Max toe en zei, dat het geen
strafschop was doch dat Gerrit zich
had laten vallen (tja, en dat voor een
grensrechter van de eigen partij. Max
ging op mijn appel niet in en handhaaf
de beslissing. Na afloop had Gerrit
"lol". Met Max heb ik toen nog over
Gerrit gesproken en hem gezegd, dat
wij Soerabajanen Gerrit wel kenden.
Als er dan toch keepers genoemd
worden, dan mag de naam van Hok Gie
zeker niet worden vergeten. Vele ma
len speelde hij in het bondselftal en
was een uiterst sympathieke sportman,
waaraan ik aangename herinneringen
heb.
J. Hoogwoud
9
