KERSTFEEST 1974
LEREN VAN ROZEN
9
Het eerste Kerstnummer zonder Tjalie...
Hij zou de eerste zijn om te zeggen:
het gaat niet om Tjalie. Ook hij kon
maar wat stamelen over het eeuwige
mysterie, dat leven heet. Maar hij kon
in volle oprechtheid uitzeggen, hoe zijn
hart brandend was in hem om liefde,
eerbied en gerechtigheid. Hij kon aan
wijzen, ja striemen, waar die eeuwige
waarden ontbraken; hij kon ze ver
heugd aanwijzen, waar ze opbloeiden,
juist vaak in het kleinste.
Daarom moest het Kerstfeest hem wat
te zeggen hebben, wat hij ook wilde
doorgeven, ervan getuigen.
Laat nu een ander dit doen, op zijn
eigen wijze, voor wat hem gegeven is,
maar vanuit eenzelfde geloof in de
boven-menselijke waarden, die uit de
bron van het leven wellen.
Het Kerstgebeuren is geen feest, het
is een geweldig drama.
Al wat groot en goed en rechtvaardig,
wat rijk en machtig is, al wat zin aan
leven van mensen geeft, wat het levend
maakt en houdt, verbergt zich voor de
wereld en vanwege de wereld, terwijl
het toch in Jeruzalem had moeten schit
teren. In het achtergebleven Galilea
wordt de incarnatie van zuivere men
selijkheid als goddelijk evenbeeld ge
boren, in Galilea ook zou het vanuit de
dood opstijgen tot boventijdelijkheid en
alomvattendheid.
Slechts weinigen hebben gezien, wat
daar in wezen gebeurde en waarom het
zo geweldig was.
Men kan nu wel romantisch doen over
de kribbe en over "Vrede op Aarde"
maar het kind in Bethlehem zou geen
vrede brengen, doch bittere strijd. Het
lied der engelen in de Kerstnacht is
een oorlogsverklaring aan al wat het
zuiver humane, goddelijk geïnspireer
de leven schaadt of vernielt. De heer
lijkheid van dat lied is in het feit, dat de
strijd niet met macht en geweld, maar
door de Geest wordt beslist.
Ook dat kunnen we romantiseren en
daarbij vergeten, dat leed voor moet
worden gedragen, heel veel en heel
groot leed. De vernielende krachten
mogen in principe gedoemd zijn, de
overwinning op hen is nog niet ver
werkelijkt. De strijd is nog in volle
gang, in onszelf en buiten ons in men
sen en structuren.
Je moet wél goed van geloof zijn, om
in het Kerstkind de triomf van recht,
liefde en vrede te zien.
Dat geloof kun je niet leren, het moet
je gegeven zijn. Je kunt je er wel voor
openstellen. Het is iets voor "primi
tieven" zei de prior van Taizé in een
interview. Primitief is dat wat primair
is, 't eerste dat wezenlijk is. De prior
ziet de intuïtie van de jonge mens als
de ontmoetingsplaats tussen God en
mens. Daar in het weten met het hart,
het herkennen en erkennen van het
wezenlijk primaire voor de mens en het
zien, hoe Christus dat vertegenwoor
digt en realiseert.
De jonge mens betekent niet noodza
kelijk jong van jaren, hoewel de mees
te ouderen niet ontkomen aan de listen
van het verstand. In het formuleren en
organiseren kun je zo geschikt precies
datgene uit de blijde boodschap halen,
wat haar blij maakt: dat is wat je er
voor moet overhebben. De pijn, die dat
kost, wijzen we graag af; de moed ont
breekt ons; het is zo riskant. Het lijkt
zo althans voor de rijken, de bezitters,
of dat nu macht, geld, kennis of wat
dan ook betreft.
Als je ontdekt, dat afzien van zelfhand
having, van agressiviteit, overwinnen
van angst, leven óók en juist voor an
deren een enorme opluchting betekent,
een totale bevrijding van ketenen, als
je ziet, dat leren verdragen en helpen
dragen gelukkiger maakt dan wat ook,
dan erken je de glorie van de Kerst
boodschap, dan is het wel feest.
Mogen we zo elkaar een zalig Kerst
feest en een gelukkig Nieuwjaar toe
wensen!
Als primitieve mensen!
Th. v.d. S.
We wonen nu aan de rand van ons
Haagje - in een flat 3 hoog - met om
ons blok een flinke open grasvlakte
en een (vis) water en veel rozenstrui
ken - die nu 'n gloedvolle oogst geeft
aan bottels in alle kleuren - geel tot
diep rood en paars in ronde tot ovale
vormen.
Komend uit Indië - kennen we ook de
prachtige bloeiende rozenstruiken en
-hagen, vooral in de berghuisjes. Maar
pas hier in Holland - nu het zo giet en
al vroeg donker wordt - sta ik verwon
derd naar die warme gloed en uitbun
dige oogst te kijken - en denk ik - gek
hè - zijn er daar in Indië ook bottels?
De bottels geven me te verstaan - ook
de andere fase in het rozenbestaan is
waarachtig het kijken waard - is ook
blij en vol kleur - haag na haag - welis
waar bijna helemaal kaal - maar rijk
aan vruchten.
Bewaren in een vaas, om vooral die
mooie warme rode bottels te behouden
- voor Kerst - gaat niet - de vruchten
drogen in- de kleur verdwijnt.
Zou het voor ons niet kunnen beteke
nen - met meer vertrouwen en warme
gloed onze "Hollandse" levensfase te
beleven?
Stuivertje
Kersttafereel, geschilderd door de Balinese kunstenaar Ibaruk. (ontleend aan "Nederlandse
Jezuïten" - dec. 1972)
