Bibi Koetis voor altijd
"TEMPO DOELOE"
Het zou ons te ver voeren om te ver
tellen welke rol deze kamer 308 in de
afgelopen jaren in de geschiedenis van
Indonesia heeft vervuld. Zeker is, dat
tegen het gebruik van deze kamer 308
als meditatieplaats oppositie is geko
men en nu is kamer 308 weer als ge
wone hotelkamer in gebruik.
De verhalen van buitenlandse gasten,
die uit onwetendheid met of juist uit
nieuwsgierigheid voor de geschiedenis
van de kamer en de Koningin van het
Zuiden, toch in kamer 308 van het
Samudra Beach Hotel hebben gelo
geerd, zijn velerlei.
Zo zag een hotelgast bij het openen
van de deur van de kamer een mooie
vrouw met het lange hoofdhaar vallen
de tot over het tapijt, waarop zij zat.
Door de persoon in kwestie werd dan
ook direct een andere kamer in het
hotel aangevraagd. Stemmen in ver
schillende talen werden bij het gebruik
van de kamertelefoon gehoord. Kortom,
heel wat wonderlijke verhalen over ka
mer 308 deden de ronde sinds de ka
mer van Ratu Kidul weer als gewone
kamer werd ingericht.
Hoogstwaarschijnlijk hangt het misluk
ken van de twee opnamen van kamer
308 door Rogier samen met het nog
"angker" oftewel mysterieus geladen
zijn van het bewuste vertrek in Samu
dra Beach Hotel en het nog niet vol
doen aan bepaalde voorwaarden voor
het opnemen van foto's door Rogier.
Het baden in de zee van Pelabuhan
Ratu bijvoorbeeld is niet zonder gevaar
en zeker moet de gewone mens, die
langs het strand van Samudra Beach
Hotel zich wil vermaken geen groen
dragen, wil hij niet de kans lopen om
de zee ingesleurd te worden. Groen is
namelijk de kleur van de Koningin van
de Segara Kidul.
Volgens het volksgeloof is Ratu Kidul
een prinses van Padjadjaran uit het
grijze verleden, die uit verdriet op de
plaats Karanghawu, de Rotskeuken bi'
Pelabuhan Ratu zich in. zee gestort
heeft en later is geworden de maagde
lijke Vorstin van de Zuidzee. Vroeger
was Karanghawu meer bekend onder
de naam de Heksenketel, kennelijk om
dat op bewuste plek aan de kust van
Pelabuhan Ratu doorlopend de bran
ding van de Indische Oceaan buldert.
Deze "patilasan", de gewezen plaats
van Ratu Kidul, heeft door de tijden
heen altijd de belangstelling getrokken
van de mens, die om de een of andere
reden in relatie wil komen met de Vor
stin van de Zuidzee.
Ook op andere plaatsen heeft Ratu
Kidul of Njai Loro Kidul patilasan's.
En wie de wateren van Indonesia en in
het bijzonder de Indische Oceaan vei
lig wil bevaren en succes wil hebben
bij zijn werkzaamheden, die verband
houden met het gebied van Ratu Kidul,
zal nooit vergeten om offerrituelen te
vervullen op bepaalde plaatsen aan de
Zuidelijke kusten van Tanah-Air, het
Eilandenrijk van Indonesia.
Niet alleen zullen de vissers en vogel
nestjeszoekers dit doen, maar ook de
scheepvaartmaatschappijen.
door LIN SCHOLTE
Unaniem oordeel van pers en publiek:
"Een meesterlijk boekje
In enkele maanden tijds aan de 3e druk!
f 18,90 plus f 2,porto
"ANAK KOMPENIE" voorgangster van
Bibi Koetis is momenteel in herdruk.
Zo heeft de Holland Amerika Lijn een
plechtig ritueel vervuld op donderdag/
Pahing 12 juli 1973 in Parangtritis/Pa-
rangkusuma ten Zuiden van Jogja, voor
dat het touristen-schip "Prinsendam"
de Indonesische wateren ging doorkrui
sen vanaf januari 1974.
Inderdaad, er zijn vele volksverhalen
in omloop betrekking hebbende tot de
Vorstin van de Indische Oceaan.
In "Het Indische Boek der Zee", Uit
gave Drukkerij Volkslectuur-Weltevre-
den 1925, samengesteld door dr. D. A.
Rinkes cs. schreef prof. dr. B. Schrieke
in het hoofdstuk De Zee in Ethnogra-
fie en Volkenkunde als volgt:
"De voornaamste der zeegeesten van
de Zuidzee is Ratoe Kidoel of Njai Lara
Kidoel, een hoogst interessante figuur,
waarin motieven van verschillende her
komst zijn verwerkt. Er is geen denken
aan op deze plaats alle samenstellende
trekken van de maagdelijke Vorstin der
Zuidzee te analyseren en in hunnen
oorsprong en betekenis na te gaan. Wij
moeten ons hier tot enkele bepalen en
een uitvoerige gedocumenteerde studie
voor een andere gelegenheid bewa
ren."
Schrijver dezes weet niet of bovenge-
"Tempo Doeloe" van Breton de Nijs,
de laatste druk van Querido is zo
schandalig slecht gebonden dat we om
de haverklap exemplaren terugkrijgen,
met verzoek om een nieuw exemplaar.
Dat precies even miserabel gebonden
is. Een kwestie van even hard blazen
en ook die "Tempo Doeloe" is weer
tempo doeloe geworden. Voor f 31,50
een duur grapje. Daarom weigeren wij
de verdere verkoop van het boek. Het
kost ons handen vol vergooide porto
kosten en U maar sakit hati. Het boek
is dus nog wel te krijgen bij andere
boekhandelaren, maar wij nemen geen
bestellingen meer aan. De foto's zijn
bovendien veel minder scherp dan in de
eerste uitgave. Wij menen dat het een
kwestie van zelfrespect is, als we als
boekhandelaar zo'n slechte uitgave
weigeren. Daar is de inhoud van het
boek te waardevol voor!
Boekhandel Tong-Tong
WIE WEET HET?
Als meisje van zestien jaar kwam ik
heel vaak bij drie oud-tantes, die on
geveer op het einde van Gg Zecha,
Jakarta woonden.
Daar aan de overkant van de weg lag
tpen een enorme grote steen.
Vaak heb ik me afgevraagd, waar die
steen vandaan zou zijn gekomen. Was
't een meteoorsteen, of een door een
vulkaan uitgespuwde?
Wie van de Tong-Tong-lezers heeft er
een foto van, of kan mij het antwoord
geven? Anders zou Rogier voor T.T.
nog een foto van bedoelde steen kun
nen maken?
F.M.
Deze bijzonderheid zal ongetwijfeld
vroeger wel eens in Tong Tong zijn
verklaard, maar we kunnen het niet
vinden. Wie kan helpen? Red.
noemde studie van Schrieke reeds te
boek gesteld is. Zelf heeft hij alleen de
practische uitwerking van het volksge
loof in de nauwe relatie tussen de Vor
stin van de Zuidzee en het welzijn van
individu, volk en staat van Indonesia in
de laatste jaren gevolgd uit de hem ter
beschikking staande, doch beperkte
bronnen.
Langs deze weg wil schrijver dezes
dan ook een beroep doen op de lezers/
lezeressen van Tong-Tong om meer
gedocumenteerd bronnenmateriaal.
Bij voorbaat mijn hartelijke dank.
Het moet, dunkt mij, mogelijk zijn om in
samenwerking met elkaar een gedo
cumenteerde studie te maken over de
Vorstin van de Indische Oceaan.
J. R. KOOT
7