Hoe is het werkelijk in Indonesië
(II)
Bibi Koetis voor altijd
Over het leger en president Soeharto
door Agus Daruch
In mijn eerste stuk (T.T. 1 maart jl.) had ik het over het Leger. Even op doorgaan.
Dat Leger van Indonesië is een beroeps-leger. Het is voortgekomen uit het volk,
tijdens de revolutie. Maar kon toen de souvereiniteit overgedragen was, terug
grijpen op twee bronnen van een ijzeren discipline. Die van het Japanse leger
(waar de Peta-militairen hun opleiding kregen) en die van het Koninklijk Neder
lands-Indische Leger, waar belangrijke contingenten van onze armée van afstam
men en in het bijzonder verscheidene hoofd-officieren hun eerste schreden op
het militaire pad zetten. Voortgezette opleiding van hoger en lager kader in het
buitenland (vooral U.S.A.) hebben het gevormd tot een der best gediciplineerde
legers ter wereld. Buitenlandse attesten staven dit oordeel (U.N.O.).
In het huidige Indonesië vormt het bovendien de enige groep, die een sterke en
gedisciplineerde samenhang heeft en door intensieve training een scherp oog
heeft voor nabije en verder afgelegen consequenties. Ook voor de belangen
van het volk (waaruit het is voortgekomen en waartussen het nog steeds leeft,
want kazernering kent men hier niet). In het kort voor alles wat het opgedragen
wordt.
Het was dus het aangewezen apparaat
om in de chaos, ontstaan door het
vorige regiem en de communistische
staatsgreep, orde te scheppen en te
handhaven. Het is ook het enige ap
paraat gebleken, dat - na jaren van
steeds toenemende verwaarlozing en
opzettelijke economische sabotage
(P.K.I.), in staat was het land uit apathie
en lethargie op te wekken en uit de
economische modderpoel te trekken.
De technocraten van het Nationaal
Planning Bureau kunnen nog zo mooie
schema's maken, zonder de gedisci
plineerde medewerking van het Leger
zou er van de uitvoering niet veel te
recht komen.
Het is daarom niet te verwonderen, dat
de officieren en onder-officieren, door
de communistische staatsgreep in ci
viele bestuurs-functies gedrongen, daar
nu ook in gehandhaafd worden. Het is
het enige gedisciplineerde B.B.-corps,
dat wij op het ogenblik hebben. De re
sultaten zijn opmerkelijk goed!
Soeharto, de bevrijder
Van het Leger naar Generaal Soeharto
is maar een stap. Een bekend links
georiënteerd weekblad in Nederland,
noemde in een door een communistisch
academicus geschreven artikel Soe
harto een man, die zich op bloeddorsti
ge wijze naar het presidentschap had
opgewerkt.
Dat nu is zo'n - en aan alle insiders
bekende - aperte onwaarheid, dat men
er feitelijk geen woord aan behoeft
vuil te maken.
Wat minder bekend is, dat is het feit,
dat het juist Soeharto's beschermende
hand is geweest, die de vorige presi
dent het lot van een Lodewijk XVI be
spaarde. En Soeharto kon dat doen,
omdat hij in die dagen in de ogen van
geheel Indonesië de man was, die het
land door zijn vastberaden optreden
uit een dodelijk gevaar gered had. On
getwijfeld had hij in oktober 1965 Soe-
karno met één enkel gebaar volkomen
van het toneel kunnen wegvagen. Hij
deed dat niet. Integendeel hij be
schermde hem en zijn gezin in die
critieke dagen, hij heeft hem ook verder
beschermd en ervoor gezorgd, dat
Soekarno's val zo zacht mogelijk was.
Misschien omdat hij nog altijd waarde
ring had voor Soekarno's rol als auctor
intellectualis van Indonesië's onafhan
kelijkheid, misschien omdat hij als oud
K.N.I.L.-man, ondanks alles zijn belofte
van trouw aan zijn opperbevelhebber
gestand wilde doen, misschien omdat
hij tot de zelfde mystieke groepering
behoorde als de toenmalige president
en misschien (dat is het allerwaarschijn
lijkste) omdat hij van Soekarno geen
martelaar wilde maken en meende het
image van Indonesië als beschaafde
mogendheid op die manier het beste
hoog te houden.
Dat is hem in ieder geval gelukt, al
thans in de ogen van het gehele wel
denkende deel van de mensheid.
De hemel mag weten, of hij Soekarno,
als het enigszins gekund had, niet had
willen handhaven. Maar diens koppige
sauveren van de door de hele Natie
gehate P.K.I., maakte zulks op de duur
eenvoudig onmogelijk.
Dat Soeharto hem opvolgde, is niet
anders dan vanzelfsprekend. Soekarno
had het land ten ondergang gevoerd,
Soeharto had het op het laatste ogen
blik gered. Hij was de door iedereen
erkende bevrijder.
Dat gevoel van bewondering, van
dankbaarheid is door zijn wijs beleid
als staatshoofd langzamerhand steeds
groter geworden. Zeker, ook Soeharto
heeft fouten, tenslotte is hij ook maar
een mens. Maar hij heeft het land in
noeste arbeid (niet voor niets is hij in
die jaren van zijn presidentschap zo
grijs geworden) opgewerkt uit de totale
verpaupering tot een zekere mate van
welvaart en Indonesië de achting van
door LIN SCHOLTE
Unaniem oordeel van pers en publiek:
"Een meesterlijk boekje
In enkele maanden tijds aan de 3e druk!
18,90 plus 2,— porto
"ANAK KOMPENIE" voorgangster van
Bibi Koetis is momenteel in herdruk.
het buitenland teruggegeven. Zijn po
sitie is momenteel onwrikbaar geves
tigd. Zijn aanzien in de ogen van het
volk is veel groter dan dat van Soekar
no ooit geweest is. En dat alles on
danks het feit, dat hij zo weinig waarde
hecht aan pracht en praal en als staats
hoofd eenvoudiger leeft dan menig
westers president.
Een ieder die de hang van de ooster
ling kent naar het aureool van schitte
ring rondom zijn overheden, zal dit
vooral aanvoelen als een wonder.
Mystiek en pragmatisch denken
De reeds genoemde Prof. Pluvier heeft
o.a. beweerd, dat "de zwakte van Soe
harto's positie groeiende is, hetgeen
blijkt uit zijn toenemende hang naar
het mystieke". Ik moet er wel om la
chen. Want Soeharto's positie is vol
komen onbedreigd en de basis van het
grote vertrouwen dat buitenlandse
investeerders en regeringen in Indo
nesië hebben. Dat hij in bepaalde zin
een mysticus is, dat spreekt vanzelf.
Hij is een Javaan. Een ieder, ook Euro-
4
