KIMM Indische spekkoek
Indonesië in opkomst
Indonesië
in opkomst
telde mij dat de kleinzoon niet zelf mee
zou gaan, doch de eigenaar was van
de grote sampan die wij die nacht
zouden gebruiken, en ons slechts zou
helpen met inschepen en afduwen.
Ik hoorde de introductie eerlijk gezegd
maar half, daar ik bezig was met de
diverse artikelen van mijn uitrusting,
maar ik herinner mij dat er op dat
ogenblik al iets in mijn onderbewust
zijn mij trachtte attent te maken op iets
vreemds in de situatie.
Ik schoof dat vage "iets" echter naar
de achtergrond van mijn gedachten en
besteedde alle aandacht aan het in
laden. De prauw lag in ondiep water
aan een van de palen van een gam
mele paal-woning gemeerd en werd
door twee, tot aan de heupen in het
modderige water staande mannen naar
de kant geduwd en vastgehouden. Wij
hadden inmiddels heel wat aandacht
getrokken en in een minimum van tijd
stond praktisch de hele bevolking van
het dorpje druk gesticulerend om ons
heen. Het viel mij daarbij op met wat
voor respect de mensen Pak Ani be
handelden. ledereen noemde hem "Ba-
pak", voluit: Vader, en gaven aan zijn
geringste aanwijzingen onmiddellijk ge
volg. Vele bereidwillige handen zetten
mijn motorfiets onder een huis en leg
den de diverse artikelen, mijn geweer
en lampen, Pak Ani's harpoen en ou
derwetse carbid-lantaarn, een mand
met flesjes limonade enz. in de prauw.
Het was een fraaie vijf meter lange zee
waardige sampan. Tenslotte stapten
wij zelf in en werden afgeduwd, ik zelf
in de voorsteven en Pak Ani achterin.
Hij had ondertussen zijn zwarte jasje
uitgetrokken, de korte roeispaan ter
hand genomen en het zware vaartuig
met beheerste, krachtige slagen naar
het midden van de rivier gestuurd. Het
was terwijl ik met enige jalouzie Pak
Ani's schouders en armen bewonderde,
de schouders en armen van een jeug
dige, zeer sterke man, dat hetgeen me
aan de wal dwars had gezeten weer
zachtjes aan mijn onderbewustzijn be
gon te trekken.
Wat is er vreemd aan een naar zoute
vis stinkende kampong van een dozijn
vervallen paalwoningen, bedacht ik
geirriteerd. Of aan een twintigtal arme
lijke vissers met hun kijvende vrouwen
en dikbuikige kinderen? Of aan een
fraaie zee-waardige sampan en zijn
eigenaar, een kleinzoon vanToen
schoot het met een schok door mij
heen!
Pak Ani's kleinzoon was een oude
man
Ik keek snel op naar de kant en kon
hem in de verte nog zien staan. Een
oude man, al enigszins gebogen en
met een door duizend rimpels en lijnen
gegroefd gelaat.
Automatisch in het meer respectvolle
"Bapak" vervallend vroeg ik aarzelend:
Die man daar is Uw kleinzoon, Vader?"
"Een van mijn kleinzoons, mijnheer, ik
heb er velen."
"En zijn vader was Uw zoon?"
"Zeker, mijnheer," antwoordde hij be
daard, doch met een enigszins ver
wonderde uitdrukking in zijn vriendelij
ke ogen.
"Hoe oud is Uw kleinzoon. Vader?"
"Misschien 50 jaar, mijnheer." Hij
glimlachte nu, en knikte me toe, terwijl
hij het vaartuig snel stroom-afwaarts
zond.
Maar het duurde enige tijd voordat ik
aandacht aan het landschap begon te
schenken. De rivier was hier ongeveer
twintig meter breed. Snel gleden de
zwaar begroeide oevers voorbij; hoofd
zakelijk nipah-palmen, af en toe een
kleine kampong van een paar paal
woningen en wat klapperbomen.
Het was drie uur in de voormiddag;
de zon stond nog hoog en heet. Veel
leven was er niet te bespeuren, zo nu
en dan schoot met een hoge, schelle
kreet een azuurblauwe vonk laag over
het water; Alcedo, een vis-ijsvogel. Of
er viel ineens als een meteoor een
grote roodbruin- en witte schaduw uit
de witbewolkte lucht tot op het modde
rige bruine water, om dan, laag en
zwaar klapwiekend weer te verdwijnen,
Haliastur, de Witkop-Zee-arend.
Uren gingen voorbij, zonder dat een
van ons een woord zei. Als een goed
lopende diesel gingen Pak Ani's armen
op en neer, op en neer, wisselden
alleen na regelmatige tussenpozen van
de ene naar de andere kant.
"Hoe laat komen wij aan op de plaats
waar we wezen moeten, Vader?"
"Misschien om acht uur in de avond,
mijnheer."
Om een uur of vijf passeerden wij een
grote kampong aan de rechter-oever.
Het merkwaardige was echter, dat de,
nog in goede staat verkerende wonin
gen alle verlaten waren. Belicht door
de laag staande zon gaapten leeg de
over het water uitstekende veranda's;
verlaten bewogen openhangende deu
ren zachtjes in de wind heen en weer.
Ik keek Pak Ani vragend aan en hij
vertelde mij het volgende verhaal:
"Enkele jaren geleden was die kam
pong bewoond, mijnheer, en er woon
den vele mannen, vrouwen en kinderen.
Maar op een kwade dag begonnen er
vreemde dingen te gebeuren. Een man
merkte in de ochtend, dat de 's nachts
door hem gevangen vis uit zijn sampan
was verdwenen.
Een andere miste een paar van zijn
kippen. Weer een andere kwam tot de
ontdekking, dat zijn hond gedurende
de nacht was verdwenen.
Het werd van kwaad tot erger; in en
kele weken tijds verdwenen alle kip
pen, honden, geiten, ja zelfs de katten.
Tevens begonnen er allerlei geruchten
de ronde te doen. Pak Buri had, toen
hij in de vooravond gevolg moest
geven aan een "roep van de natuur",
een grote donkere schaduw tussen de
hutten zien wegsluipen. Si Ahmed zag,
laat terugkomende van de visvangst,
een zwart monster met gloeiende ogen,
in een boom bij de aanlegplaats der
sampans.
Stort 12,50 op giro 158225 en
U ontvangt een spekkoek van ca.
500 gram, in speciale verpakking,
franco thuis.
"KIMM", Joh. Verhulststraat 98,
Amsterdam-Z. Tel. 020-72 84 61
KIMM staat ook op de Pasar
Malam TE ZWOLLE.
Tenslotte trok de ganse bevolking weg,
uit angst dat de "Harimau hitam" de
zwarte tijger, zich op het laatst aan de
mensen zelf zou gaan vergrijpen en zij
vestigden zich ergens anders.
Ik heb de "Harimau hitam" niet zelf
gezien, mijnheer, maar dat is wat ze
mij verteld hebben".
(wordt vervolgd)
BAJEM
Nog een herinnering aan Bajem.
Jaren geleden, toen ik in het kamp was,
verzorgde ik de mensen, die leden aan
tropische zweren. Ik had eerst wel
medicamenten, later niet meer, zelfs
geen verbandstof meer. Ik gebruikte
toen stroken kedebok, gedroogd.
Ik schreef de patiënten bajem voor.
Gemakkelijk te krijgen, want de plan
tjes groeiden langs de weg. Bajem of
krokot, ook langs de weg! Bajem, ge
woon gekookt in water. Ik liet het water
niet weggooien, maar ook opdrinken.
Het resultaat was fantastisch: bloed
zuiverend en dat was nodig, want de
grote zweren (vol etter) werden kleiner
en de hoeveelheid etter verminderde
zienderogen.
M.M.
Prijs f 79,50 plus porto f 3,75
(3 termijnen mogelijk!)
9