J»
VADERSCHAP
WAT IS DE WERKELIJKE SPELLING
VAN DE NAAM?
Boven: Ik heb jou toch gezegd, njo, Opa was vroeger Diaqo
Pentjak-Tjikalong!"
Rechts: Mijn vader was vroeger in Indië radja-kampret, vraag 7
maar zelf!"
Op bladzijde 48 van het nieuwe door
TONG TONG uitgegeven prachtige en
onvolprezen boek "Piekerans bij een
voorplaat" vroeg Tjalie zich af wat of
wel de werkelijke spelling moet zijn
van het eiland Nusa KAmbangan (drij
vend eiland) of Nusa KEmbangan (bloe-
meneiland). Aangezien deze vraag ook
altijd mijn nieuwsgierigheid heeft ge
wekt ging ik het in de oude literatuur
napluizen. Daar vond ik een legende
over de herkomst van het eiland. De
heilige, die in één der vele grotten be
graven ligt en aan wie nog offers wor
den gebracht, was het, die het eiland
daarheen heeft gebracht waardoor de
Segara Anakan de Kinderzee is
ontstaan.
Bij verder zoeken vond ik in een ander
boek een gedicht met als titel WIDJA-
JA KUSUMA, de wonderbare bloem,
die alleen op dit eiland wordt gevon
den en waarbij het eiland als een go-
dentuin wordt beschreven. Het luidt
als volgt:
Dibalik gunung djauh disana,
Terletak taman déwata raja,
Tempat tumbuh Kusuma Widjaja,
Bunga jang indah penawar fana.
Hanja sedikit jang tahu djalan,
Dari negeri sampai kesana
Lebih sedikit lagi orangnja,
Jang dapat mentjapai gerbang taman.
16
Turun suara Seruling Krésna,
Berbunji merdu didalam hutan,
Memanggil engkau dengan sah Trésna.
Engkau dipanggil senantiasa,
Mengikut sidang orang pengutan,
Engkau menurut orang biasa.
Ginds achter de verre bergen,
Zijn de lusttuinen der machtige goden.
Daar bloeit de Widjaja Kusuma,
De schone bloem met levenbrengende
kracht.
Aan weinigen is het bekend de weg
Die leidt van de stad daarhenen
En nog veel minder is men geslaagd,
Om de tuinpoort te vinden.
Want de lokroep van Krésna's fluit,
Klinkt lokkend roepend door het woud
Manend tot gehele overgave aan de
Heer
Roepend en vleiend telkens weer,
Om het spoor van de woudloper te
volgen.
Naar het gebruik van de gewone
mensen.
De door Tjalie genoemde grot "Mesigit
Sela" is het heilige graf van de stuur
man van het eiland en de heilige bloem
wordt bij de troonsbestijging van de
vorst door een daartoe aangewezen
gezantschap geplukt en aan de vorst
aangeboden, die haar op de dag van
de troonsbestijging bij zich draagt; de
wetenschappelijke naam van deze bij
de bevolking onder de naam van
Kool Banda" bekend staande boom
luidt: Pisonia Sylvestris.
Een andere, grotere soort heb ik
slechts éénmaal op Java gezien en wel
te Semarang, geplant in de tuin van het
Franciscanessenklooster op Gedangan,
links van de ingang als men de poort
binnenkomt en waaronder een Lourdes-
grot is gebouwd. De boom heeft wit
gele bladeren en wordt wel als groente
gegeten in de sajur of als lalap en als
rudjak. Men vertelt uit kraton-kringen,
dat als alle plechtigheden van de
troonsbestijging van de vorst voorbij
zijn, hij de bloem aan de ratu (gemalin)
aanbiedt, die haar dan als rudjak laat
toebereiden en vervolgens consumeert.
In dit verband wil ik hier een onbe
scheiden vraag stellen aan alle gewe
zen pupillen en leerlingen van de Ge-
dangan-zusters of ook zij niet hebben
gesmuld van de bladeren van die "kool
Banda bij de poort, waarlangs zij da
gelijks minstens tweemaal moesten lo
pen, terwijl wij jongens bij het hek van
de tegenoverliggende kerk hen ado
reerden.
Masih inget ja, non, of wilt U zich dat
niet meer herinneren? Djangan begitu
dong! Vraag excuus,
W. F. W. Schardijn
T
