het geluk van het jagen
(I)
Het kapitale hert van Kramat Gadjah
KIMM Indische spekkoek
Ontmoeting met
"De jacht behoort tot het zuiverste
repertoire van het menselijk geluk
José Ortega Y Gasset.
Jachtbelevenissen op Oost-Sumatra.
door J. G. A. la Bastide
De^orT'stond nog laag; maar het beloofde een hete dag te worden.
Op datzelfde ogenblik stonden mijn
vriend Radèn Marsidi (kommandant van
de politiepost te L.P.) en ik, benevens
het oude kamponghoofd van Kramat
Gadjah, ca. vier kilometer noordelijk en
aan de oever van de Sungai Galang, te
wachten op de sampan die ons naar de
overkant zou brengen.
De rivier was in dit jaargetijde een twin
tigtal meters breed. Traag stroomde het
licht koffiekleurige water aan onze voe
ten voorbij. De lage zon toverde be
koorlijke glimlichtjes op door de wind
veroorzaakte golfjes. Zo nu en dan
verried een plotseling verschijnende en
weg-ebbende kring de aanwezigheid
van een naar lucht happende goerami.
Een tiental meters benedenstrooms van
ons waren een paar jonge Javaanse
vrouwen bezig met de was en met
baden. (Indonesische vrouwen in het
algemeen, en Javaanse in het bijzonder,
zijn altijd erg zindelijk).
Toen zij mij zagen kijken (ik was toen
nog op een leeftijd dat men dan ook
echt kijkt!), trokken sommigen haastig
en onder luid gegichel de sarong op
tot boven de borsten; anderen doken
eenvoudig tot aan de kin onder water.
Vervolgens begonnen zij luid en pla
gend in het Javaans te konverseren
"De Radèn heeft een blanda-vriend
meegenomen!"
"Moet je naar zijn smerige kleren kij
ken" (mijn jachtpak!) "En zijn bleke
benen!" Hilariteit.
"En hij heeft bijna geen haar op z n
hoofd!" (Ik was helaas al vroeg ka
lend!) Het kommentaar ging allengs
dieper in op de gebrekkige kwaliteiten
van mijn uiterlijk voorkomen.
Raden Marsidi, die heel goed wist dat
ik uitstekend Javaans verstond, ver
keerde in een moeilijk parket. Aanvan
kelijk vertoonde hij een diepgaande be
langstelling voor een paar vogels in de
bamboestoel boven ons hoofd.
Stort 12,50 op giro 158225 en
U ontvangt een spekkoek van ca.
500 gram, in speciale verpakking,
franco thuis.
"KIMM", Joh. Verhulststraat 98,
Amsterdam-Z. Tel. 020-72 84 61
KIMM staat ook op de Pasar
Malam TE ZWOLLE.
Ik bleef, mij verkneuterend, staan
wachten.
Het kommentaar ging intussen onver
minderd door. Bij een heel speciale
opmerking mijn (onzichtbare) anatomie
betreffende en die de meisjes kennelijk
bijzonder veel plezier verschafte (ge
tuige luide lachbuien) had ik er op
kunnen zweren dat Marsidi s van na
ture lichtbruine gelaatskleur, meer een
donker roodbruine tint kreeg.
Tenslotte loste hij de moeilijkheid op
diplomatieke wijze op door mij, even
eens in het Javaans en met luide stem,
te manen om zodadelijk voorzichtig in
de sampan te stappen, daar het maar
een wankel vaartuig was, en het water
diep. (Dit laatste met een venijnige blik
naar het, plotseling met stomheid ge
slagen groepje schonen!).
Ik anwoordde beleefd Inggih Radèn
keek naar het rijtje O's van de open
monden der meisjes en kon maar met
moeite mijn lachen inhouden. Even
later kwam de sampan en de overtocht
bleek inderdaad geen sinecure te zijn.
Wij zaten met z'n vieren in een vaar
tuig dat bedoeld was voor twee, zodat
de bovenrand van het scheepje geen
twee vingers boven het water uitkwam.
Heelhuids aan de overkant echter, kon
ik niet nalaten de dames aan de andere
kant toe te wuiven en vriendelijk goe
dendag toe te roepen. Marsidi zei
niets, maar keek mij verwijtend aan.
Vier kilometer ten zuid-westen schar
relde het reuzenhert van Kramat Ga
djah langzaam onder de schaduw van
de waroe vandaan, de dichte riet- en
struikwildernis in en begon zich op z n
gemak te goed te doen aan de hier en
daar opstekende jonge lalangspruiten.
Een kudde wilde varkens schrok met
hun typisch gesnuif op en verwijderde
zich, gepaard gaande met hef bekende
piepende gegil der jongere dieren,
dieper het struikgewas in. Een grote
ever bleef echter even uitdagend staan
de uitstekende witte houwers blinkend
in de lichtstraaltjes die door de dichte
riethalmen en ander gebladerte wisten
door te dringen.
Het reuzenhert dacht niet; het kon niet
denken; maar toch zakten de scherpe
punten van zijn formidabele gewei naar
beneden. De ever vond het achteraf
verstandiger zijn kudde te volgen. Het
hert liep langzaam knabbelend door.
Met zijn scherpe, witte hoektanden
scheurde hij lange repen bast van de
spaarzame dunne stammetjes woud
opslag, hier en daar boven het riet en
de struiken oprijzend. Met de dikke
zwarté kwast van zijn korte staart
sloeg het heen en weer tegen de in
secten.
Iets verderop legde het dier zich op
nieuw ter ruste in de schaduw van een
gempol (Ficus septica), met de bedoe
ling de komende ergste hitte hier ver
der door te brengen tot ver in de na
middag. Rustig herkauwend bleef het
nu liggen, slechts af en toe met wijd
open neusgaten de zwakke wind con
trolerend.
Pawang Rachmat Dul Manap
Na de veerman een fooi te hebben ge
geven gingen wij weer op pad; Raden
Marsidi voorop, dan ik, en daarachter
het kamponghoofd.
Ik kende Marsidi al jaren; een lange,
magere man met een beschaafd ge
zicht, en ietwat treurige ogen. Hij sprak
vloeiend Nederlands, tenminste als hij
zulks verkoos. Op dit ogenblik verkoos
hij echter Maleis. Over zijn schouder
zei hij: "De pawang met zijn drijvers
wachten op ons bij een afgesproken
plaats, nog een tien minuten verderop.
Ik knikte.
Aan deze kant van de rivier was het
landschap volledig veranderd en het
was inderdaad of wij in een andere
wereld kwamen. Na het natte sawah-
landschap in de omgeving van de
kampong Kramat Gadjah, thans; Riet
en nog eens riet! Bijna manshoog golf
den de mes-scherpe halmen zachtjes in
(lees verder volgende pagina, 1e kolom)
20