We hebben geen bepaalde keus
zat later toch liever in Gang Tjikole
Hillir waar ik m'n centen verbraste bij
de peujeumboer en het gado-gado-
mannetje (zomaar met je "poten" uit
een fris pisangblad).
Van Schuttevaer uit zwerven we verder
langs de Postweg. De toko's liggen
hier huis-aan-huis, met ertussendoor
een enkel Chinees restaurant en de
toekang portret. Hier zijn ook de bios
copen Capitol (tegenover het postkan
toor), Rex en Flora en, was daar ook
niet, een beetje achteraf tegen Kam
pong Tarikolot Kidoel aan, de Elita-
bioscoop? ik dacht dat al die biosco
pen aan de noordzijde van de weg
lagen.
Soekaboemi telt 5 apotheken en dro
gisterijen. Vier ervan liggen aan of in
de buurt van de Postweg. Apotheek
Rathkamp is op de hoek van Aloon
Aloon Noord en de Victoriaweg terwijl
de drogisterijen Labora, De Ster en Dr.
Saleh rechts aan de postweg zijn ge
vestigd in de directe omgeving van
Gang Panglipoer. Ook alom bekend
was toko Suzuki, waar het evenals bij
die Japanse haarsnijder op de Wilhel-
minaweg, later niet pluis bleek te zijn.
Maar laten we vooral onze toko Bom
bay niet vergeten, op de Postweg, aan
kent niet dit gerenomeerde Soekaboe-
mische warenhuis "De Tabaksbeurs
waar je van alles en nog wat kunt
krijgen/Vanaf etenswaren via cigaret-
ten, tabak, speelgoederen, haardrogers
en kachels tot en met tweede hands
motorfietsen. En wilde je een auto
huren, dan kon dat ook. De Postweg
loopt tenslotte langs Kampong Pintoe-
hek de stad uit. Even over de Tjisaroe-
wabrug ligt links de houtzagerij Tji-
bodas met een machtige staande
stoommachine onder een zinken af
dakje op ijzeren palen. Evenals het
meubelhuis Djati Kembang is dit be
drijf van de heer Ditmar Jansse.
Maar nu lopen we terug en gaan
rechtsaf de Pintoehekweg op - waar
we langs een "Inlandse School" ko
men - naar de Wilhelminaweg, die we
inslaan. Op de hoek Wilhelminaweg-
Kebondjati, zo heet de Pintoehekweg
na de Wilhelminaweg, woonde als ik
't me wel herinner tandarts Van den
Berg, wiens dochtertje Jenny vaak bij
ons langs kwam toen we later op de
Wilhelminaweg woonden.
Een eindje verder komt links de Goe-
dangweg uit op onze weg en er vlak
tegenover staat de Wilhelminaschool.
Maar nu gaan we snel verder. Even
Alle Soekamanah'se kletstafelgangers kennen dit plekje: De Victoriaweg met links het
Victoriahotel, en rechts het erf van kapper van Bemmel. Aan dit laantje woonde ook
Mr. Van Dijk, de acteur-regisseur van de Soekaboemische toneelclub.
de kant van het postkantoor, vlak bij
de Plaboeanstraat. In de halfduistere
winkel - zo herinner ik me tenminste
deze toko - rook het altijd doordrin
gend naar textiel. Was de eigenaar niet
een zekere Chotirmall? En, nu we toch
bij de Plaboeanstraat zijn wil ik de
namen Beng en Tjeng niet achterwege
laten. Beng was onze leverancier van
kruidenierswaren, tonic en gingerale
en met oud-en-nieuw van mertjon in
alle maten en soorten. Als je de Pla
boeanstraat naar beneden afliep had je
links toko Beng en rechts toko Tjeng.
Alle twee kruideniers (zoals dat hier
heet). Toko Beng ging ik meestal met
enige schroom binnen, vanwege een
enorme zwarte hond, ik denk een bou
vier, zo groot als een banteng. Nou ja,
kleiner.
Terug naar de Postweg nu, en rechtsaf
in de richting Bandoeng. Rechts komen
we dan op nummer 110, telefoon 213:
het etablissement van Zecha. Wie
voorbij de Kadasterweg komen we
langs het kantoor van de Opperhout
vester en schuin tegenover Gang Ad-
jid, er vlakbij, ligt op een lager ge
legen erf het telefoonkantoor. Iets
verderop aan dezelfde kant staat Meu
belhuis Djati Kembang. En we zijn
weer bij de Tjiwangiweg, nu aan het
boveneinde ervan. Ook hier zijn veel
toko's waarvan ik me één heel goed
herinner: boekhandel De Goede Hoop
van Oeij Eng Giok, waar onze Karl
Mays, Pietje Bells en Kapitein Mary-
ats vandaan kwamen. En er waren
ook romans voor volwassenen; een
onheilspellende titel blijft me bij: Door
donker en door dood".
Wie leest zoiets in godsnaam? En dat
in Soekaboemi.
Modehuizen zijn er ook legio in Soe
kaboemi.
Tegenover het postkantoor heb je bij
voorbeeld Maison Balfoort, waar je
mooie dure Arrow overhemden kunt
kopen. En niet te vergeten het dames-
en herenmodemagazijn Au Printemps"
zojuist ontvangen de bekende zijden
kous Ascot, zeer elegant en ijzersterk,
3,50." Verder het schoenen- en mo
demagazijn Unique op de Tjiwangiweg.
Er is ook de herenmodezaak van P. M.
de Grijs die aan de ondernemingen
dacht met plantershoeden, planters
schoenen en plantershemden en nog
een modetoko met de misleidende
naam Nicotiana, "Speciaal voor Gent-
lements, goede getuigschriften ter in
zage".
Enfin, laten we de Wilhelminaweg maar
uitlopen naar die viersprong daar. Kijk,
is dat geen verrukkelijk laantje onder
die bomen? Iedere rechtgeaarde Soe-
kaboemelaar en zeker iedere Soeka
boemische soos-ganger herkent direct
deze plek. We staan hier namelijk op
een punt waar vier wegen bij elkaar
komen: de Victoriaweg, waar we in
kijken en in het verlengde waarvan
de Selabatoeweg ligt (achter ons), aan
onze linkerhand de Wilhelminaweg
waar we net uitkomen met op de hoek
van Selabatoe de assistent-residents
woning, en rechts de Sociteitsweg.
Links op de foto zien we nog juist een
stukje Victoria Hotel. Aan de Socie-
teitsweg ligt het Victoriapark met z'n
tennisbanen, waar de sportieve Soeka-
boemelaars elkaar met een geweldige
smash de bal in het gezicht kunnen
jagen om daarna gezamenlijk de weg
over te steken naar Soekamanah en
daar op de goede afloop de nodige
splitjes en biertjes achterover te slaan.
CXe de Boers en Tante Hil Vrijburg van
apotheek De Gedeh, een huis of wat
verder, op de hoek van Selabatoe,
leveren wel de nodige aspirientjes voor
de kater en om onze verhitte voet
zolen te soigneren verkopen ze ook
Dokter Vorstman's bedak voor 90 cent
per doos.
Maar, zult U zeggen, er zijn toch nog
veel meer toko's en dergelijke in onze
kota? Ja, natuurlijk zijn er heel wat
meer. Zo zijn er nog bloemkwekerijen
zoals Oewok en Madojo, en de
Zeeuwse Zaadhandel en al die tech
nische bedrijven die de ondernemingen
van het nodige voorzien en de parti-
culieren-sadja, die één of ander bedrijf
uitoefenen. En slagerij Ballin en, en, en,
gemaakt uit al die zaken, maar zomaar
enkele opgenoemd, voor de vuist weg,
zonder bepaalde bedoeling. Tenslotte
is mijn ruimte in dit blad beperkt en ik
zou hoopjes gedonder krijgen met de
eindredacteur. Daarom, al. For now
JOHN M. KNAUD
(slot volgt)
11
