De lotgevallen van Max Havelaar
en Saïcfljah Adinda in Indonesië
"Commercie is commercie" en dan moeten we niet al te lang debateren over
"Kunst, Cinematografie, Kolonialisme, Literatuur en Boodschappen brengen
De hele wereld is nu in een geweldige nostalgische "van-toen-vroeher-roes",
of het nu Gay Nineties of Sad Thirties is of wat maar. En in Holland natuurlijk
vooral de Tempo Doeloe van het voormalige Indië.
Die hele Stille Kracht-rage heb ik door
mijn vertrek naar Indonesia helaas net
niet meer meegemaakt en heb het al
lemaal dus alleen maar van horen zeg-
gen(adoeh seh! niet so saai tohl). Ro
tan, palmpjes, art deco, witte kleertjes
enz. enz. zie ik alleen maar in de
kranten en tijdschriften hier.
Maar als Tempo Doeloe zo prima in de
markt ligt, dan moeten we liever alleen
maar zo snel mogelijk iets doen om er
goed geld mee te maken, is de gedach
tegang van elke goede businessman.
En niet te lang ngobrollen en kletsen.
Geld stinkt niet. En blijkbaar zijn de
producers van de Max Havelaar (zoals
de film in Nederland gaat heten) of de
Saïdjah Adinda (de Indon. naam)
zulke mensen. (Hoewel, in een inter
view met de heren Hiswara en Rade
makers, vertelde de Indon. co-produ
cent de heer Hiswara me: "Ik heb altijd
al met het idee rondgelopen om de
Max Havelaar te verfilmen. Vooral om
dat hij zo'n grote inspiratie is geweest
voor onze generatie in de strijd om on
afhankelijkheid".)
Het werd een Ned./Indon. co-produktie,
maar het maken en verfilmen van het
boek heeft heel wat voeten in de aarde
gehad. En kwam ver over de geplande
tijd pas klaar. Vooral door ''geldge
brek", "communicatie problemen" en
de "volkomen tegenstrijdige visie van
de Hollanders en Indonesiërs''
In het "Indonesische kamp" zaten een
heel stel zeer capabele en intelligente
jonge Indonesiërs die tijdens de voor
bereidingen en research al tot de con
clusie kwamen dat er "teveel fouten
en gevaarlijke dingen" zaten in het
hele Max Havelaar-verhaal en ze ga
ven co-producer Hiswara dan ook de
raad om zich liever uit de hele produk-
tie terug te trekken. Maar meneer
Hiswara zette tóch door.
En tijdens de produktie zijn vaak ge
noeg Indonesiërs kwaad weggelopen
en weer door andere vervangen (die
na een tijd ook weer wegliepen!) om
dat men om de haverklap herrie kreeg
over die ''Hollandse zienswijze"
Maar ja, het kontrakt van de co-pro
duktie is getekend op een 67-33 basis,
waarvan de 67% door de Hollanders
gedragen zou worden.
De Hollanders hebben dus doodge
woon meer te vertellen en ik ben dan
ook razend benieuwd naar het uitein
delijke resultaat dat straks in april in
premiere gaat!
ROGIER
BIJ DE FOTO'S
Waar Amerikaanse en Britse films zo
in uitblinken is de "casting", het uit
zoeken van de juiste typen voor de
rollen. Zelfs het kleinste figuranten
rolletje ziet U ook in een gewone tv-
serie met zorg en kennis gekozen. Hoe
deze casting en figuratie bij de Multa-
tuli-film is verlopen, zullen we straks
zelf kunnen zien. Als een voorlopige
kennismaking zond Rogier ons deze
foto's die hij tezamen met Bob Manteri
van het Alg. Dagblad tijdens het draai
en, schoot.
Nederlanders genoeg in Jakarta die
voor de gein en de eer wel eens een
koloniaal kloffie aan wilden trekken.
Bovenaan twee 'fuseliers" in het da
gelijks leven gewone "uitgezonden
krachten".Voor de tegenpartij, de Indo
nesische vrijheidstrijders, koos Lily
Rademakers (vrouw en assistente van
de regisseur) een aantal figuranten uit
de militairen uit de tangsi Citatah. Als
Rademakers zich vrijheidstrijders op
deze manier voorstelt, dan vragen we
ons af, of hij meent wat hij de hele tijd
beweerde nl. "altijd vóór het volk en
de underdog" te zijn. De vrijheidstrij
ders zien er - ook in close up - niet al
te edel uit, zouden we zeggen,terwijl
de fuseliers toonbeelden van goedmoe
digheid zijn.
Adinda werd gekozen uit een honderd
tal scholieren en het werd uiteindelijk
dit 18-jarige meiske uit Serang. Een
jonger zusje van Sophia Loren zo te
8
