"Indonesische Sagen
en Legenden"
LEVEN MET SOYA
BOEK BESPREKING
Kneusjes
IETS VERLAAT
DISCO
BOLLAND
Ar Ac
EEN HAAGSE DAME IN CHINA
Een niet onbelangrijk deel van de Ne
derlandse bevolking kent de Chinezen
voornamelijk als houders van eethuis
jes dan wel uit de krant, uit het ge
mengde nieuws, waarin zij niet bepaald
als gezagsgetrouwe burgers figureren.
Maar er zijn, in het bijzonder ook in
het Indische deel van de Nederland
se bevolking ook vele lieden, die
dank zij persoonlijke aanraking met
bepaalde groepen van Chinezen een
totaal andere kijk hebben op de
onderdanen van het Rijk van het Mid
den. In het bijzonder deze categorie
van lezers zal zich interesseren voor
een zo juist onder bovenstaande titel
verschenen boekje van Margaretha
Ferguson, welbekend van een aantal
reisboeken - waaronder één recent
geschrift over Indonesië - geschreven
na een groepsreis van drie weken naar
China. Een hachelijke onderneming,
dacht ik toen ik haar reisverslag in
handen kreeg, want wie kan er nu na
een verblijf van nog geen maand iets
zinnigs schrijven over een land met
800 miljoen inwoners, met een van het
Westen volkomen afwijkend cultuur
patroon en met een geschiedenis die
geen enkele overeenkomst vertoont
met die van Nederland. Toen onze
Batavieren nog bier dronken uit de
schedels van hun verslagen vijanden
was China immers reeds een hoogbe
schaafde natie, al was het dan ook
verscheurd door innerlijke strijd?
Ik heb mij, bij de lezing van dit boekje,
wederom gewonnen moeten geven. De
schrijfster heeft met angstvallige nauw
gezetheid nagelaten de lezer aan het
verstand te brëhgen dat zij nu een
China-kenner zou zijn. Het is tout
court een reisverslag, en dan wel een
van een zeer intelligente vrouw die
geen moeite doet de lezer te overtui
gen van bepaalde gezichtspunten vis
a vis dit immense land onder commu
nistische dictatuur.
Zij observeert scherp en geeft het
resultaat daarvan in een levendige
schrijftrant aan de lezer door, op
heldere en soms boeiende wijze.
Laat u, aspirant-lezer, niet afschrikken
door de wat pretentieuze titel: dat
"Haagse dame" mag men - en dat
blijkt ook uit het boek zelf - gerust
met een korreltje zout nemen.
JHR.
*p
Er is in de recente discussie over de
Indische Nederlander in Nederland
nogal wat beweging ontstaan door de
opmerking van een lezeres die schreef
dat de Indische bevolkingsgroep deels
gevormd zou zijn uit "mislukkelingen
in eigen land", in casu Nederland. Dat
leidde tot felle protesten, die wij tot
grote hoogte onderschrijven. Maar dat
belet niet, dat er een grond van juist
heid in die opmerking school en schuilt.
Het is maar de vraag, wat men onder
"mislukkelingen" verstaat. Wanneer
men ervan uitgaat dat onder mislukke
lingen ook diegenen kunnen worden
begrepen, die niet pasten in het Ne
derlands gedragspatroon van hun tijd,
komt de zaak anders te liggen dan
wanneer men het woord gebruikt in
een enge betekenis. Vergeet niet, dat
het nog niet zo lang geleden is dat
bijvoorbeeld echtscheiding werd be
schouwd als een schande die "in onze
familie niet voorkomt" en dat jongelui
met een dosis wilde haren al snel
werden beschouwd als a-sociale ele
menten, die men moest trachten kwijt
te raken. Indië was dan een bijzonder
geschikt verbanningsoord. Dat zeer
velen van deze "mislukkelingen" zich
in Indië volledig rehabiliteerden van hun
slechte reputatie, zeer vaak tot belang
rijke posten werden geroepen en een
sieraad van hun geslacht en van de
gemeenschap werden wordt daarbij
dan te vaak vergeten. Ik kan daar
persoonlijk van meepraten.
Mijn grootvader van moederszijde was
door Nenek Dongeng
een sprookjesboek voor
ouderen
10 Fascinerende, klassieke Ja
vaanse vertellingen plus 1 van
de mooiste wajang-verhalen
"Rama en Sinta"
Prachtig geillustreerd door
P. v.d. MAADEN
Voorintekenprijs tot en met 31
december 27,50, daarna f 29,50
BOEKHANDEL TONG TONG
Het eerste soya-receptenboekje
in Nederland
zo'n kneusje. Op zeker ogenblik vond
de familie het maar beter dat hij ver
dween; hij was blijkbaar wat onwen
nig ten opzichte van de eisen van
"fatsoenlijke" familieleden. Dat hij
Zuid-Afrika als woonplaats koos en
niet Indië maakt geen verschil. Hij
bracht het in zijn nieuwe vaderland tot
burgemeester en Postmaster General.
Hij stierf er in 1896, maar nog vele
jaren later waren oude vrienden en
vriendinnen uit Zuid Afrika die Neder
land bezochten, bezoekers van mijn
ouderlijk huis om te getuigen van hun
waardering en genegenheid voor deze
"mislukkeling".
Een grapje tot slot. Zoals men weet
was Australië vele jaren een verban
ningsoord voor misdadigers die nog
juist de galg ontsnapt waren. Men
moet daarbij bedenken dat een ge
vangenisstraf van acht of tien jaar voor
een knaap die in Engeland een brood
gestolen had omdat hij op het punt
stond te verhongeren geen zeldzaam
heid was. Dergelijke "mislukkelingen"
verdwenen naar het Vijfde Continent.
Dit feit is in de Australische gemeen
schap nog altijd het zere been en dit
moge het volgende grapje illustreren.
De familie van een oude dame drong
er steeds op aan, dat zij voor haar
dood het stamland, Engeland, eens zou
bezoeken. Zij was er nooit geweest.
Ofschoon nergens in het gemenebest
de kritiek op het moederland sterker
is dan in Australië spreekt men daar
toch nog altijd van "going home" als
door HARRYET MARSMAN
Leer gezond, lekker en goedkoop
eten met de voedingrijkste peul
vrucht aller tijden: de soyaboon
Heerlijke recepten voor soepen,
ovenschotels, brood en gebak en
natuurlijk VEEL RIJSTTAFEL GE
RECHTEN. Recepten voor tempe,
tahoe en soya-melk in een spe
ciale bijlage met prachtige foto's
van ROGIER.
U hoeft nooit meer te vragen:
wat moet ik nu met soya doen.
Dit boekje zegt het: "SOYA?
JA, ZO
Tot en met 31 december f 15,90
BOEKHANDEL TONG TONG
Stationsweg 143, tel. 070-88 30 07
DEN HAAG
Uit Singapore ontvangen L.P.'s en
muziekcassettes van o.a. The Steps,
Aida Mustapha, Salina I en lil en
Djuwita.
Geen correspondentie, wel tel. in
lichtingen op tel.: 070-88 30 07.
Wacht U niet te lang met kopen, het
kon wel eens de laatste keer zijn dat
het nog wordt geleverd!
men naar Engeland gaat. Oma moest
en zou dus "naar huis" gaan voor zij
stierf. Maar Oma had geen zin zich
naar het koude noorden te begeven.
En toen de aandrang bleef voortduren
riep zij tenslotte in haar wanhoop uit:
Waarom zou ik naar dat land gaan,
waar al die misdadigers vandaan kwa
men Tableau I
JHR.
4