DE OUDE "POLITIESCHOOL" TE SOEKABOEMI
BOEKEN bij Tong Tong
Interessant en leerzaam:
"Hockey op
motoren met
zijspan", op
het terrein
van de
Politieschool
van
Soekaboemi
in 1930.
Als gevolg van het contact met de
voor Tong Tong overbekende heer
J. M. Knaud, van wie ik bovendien -
zeer gewaardeerd - enkele foto's ont
ving van 't hogergenoemde Opleidings
instituut 1930), ben ik nog eens
diep in mijn herinneringen aan Soeka
boemi gedoken de "Politieschool" be
treffende, nochtans met excuses aan
hen, die ik ongenoemd heb gelaten om
de simpele reden: leemte in mijn me
moires, een vacuüm dat, hoop ik,
misschien kan worden hersteld door
die door mij, helaas, forgotten men
De "Politieschool", populair zó ge
noemd, was in feite een uniek instituut
in het voorm. N.O. Indië om meerdere
redenen. Immers deze opleiding om
vatte alle politierangen. Zij betrof, na
de beëindiging van de cursussen, abi
turiënten met algemene opsporingsbe
voegdheid, van Sabang tot Merauke
en voldeed n.m.m. daarom beter dan
korpsen elders met locale bevoegd
heden c.a. Voorts als opleidings
school, waarvoor geen pleidooi nodig
is: zeer velen, in alle rangen, beten na
de souvereiniteits-overdracht (einde
.1949) de spits af, tot in de allerhoog
ste rangen van de Republiek Indone
sia Serikat (R.I.S.)
Hoofd en Onderhoofd van de "Politie
school" hadden destijds de rang resp.
van hcvp. en adj. hcvp, leraren lagere
rangen maar ook burgelijke functies,
bijv. voor de talen Javaans en Maleis
en Volkenkunde (met geo- en cosmo-
grafie) c.a.
Toen mijn cursus (1927) aanving, was
de klas 7 man sterk (adsp. cvp) - sa
laris 200,p.m. - t.w. (alfabetisch)
Baintz, Buys, Soeters, Tacoma, de
Tourton Bruyns, Vermeulen en onder
getekende.
Wij hebben toen nog enige tijd de
adj. hcvp Dorren (oud officier) mee
gemaakt, die men zich zeker nog her
inneren zal met de "baton" onder de
rechter-arm. Als hoofd en onderhoofd
waren vooral bekend en om verschil
lende redenen zeer gewaardeerd de
hcvp. Feuerstein (later in die rang te
Batavia) en de adj. hcvp. Dekker (later:
Semarang). Feuerstein was populair
en als directeur zéér gezien. Dekker
was de man-van-de-ordonnanties-en-
reglementen, een autoriteit. Speur-
kunst c.a. doceerde de cvp. Smit, van
wie diverse boeken het licht zagen,
enkele n.m.m. minder "inheems" (niet
verwonderlijk, omdat Smit veel minder
Indische ervaring had), goed bedoeld
maar onevenredig praktisch, zoals zo
vaak óveral blijkt, dat theorie en prak
tijk anders zijn.
Een in leven reeds legendarische fi
guur was de heer Schwartz (Javaans,
Maleis, ook in schrift, en Volkenkun
de c.a-), vééleisend, voor sommigen
tè véeleisend, maar zeer gerespec
teerd en beroemd om zijn wijze van
doceren! Ik heb al eens in T.T. over
de heer Schwartz geschreven. Zijn
opvolger was de heer Bosch, even
eens een leraar met grote kennis van
zaken maar van een volkomen van de
heer Schwartz afwijkende allure, ge
moedelijk en ontvankelijk voor een
"bon mot" van zijn leerlingen. Ik her
inner mij, dat hij eens - op een exa
men! - vroeg waarom grammaticaal on
verwacht en misschien onlogisch (in
de beoordeling van de leerling-leek)
javaans en maleis in zeker opzicht
afwijken. Toen men antwoordde: "om
het moeilijk te maken" werd er sma
kelijk gelachen.
Rechtswetenschappen werd gedoceerd
door een jurist, die uiteraard straf
recht en strafvordering méér benadruk
te dan - in de te korte cursussen (ik
kom hierop nog even nader terug) het
burgerlijk recht (civiele procedure).
Een ook zeer geacht medicus doceer
de geneeskunde, hygiëne en verband
leer en deed dat soms zo realistisch
dat bij een klas-bezoek aan het plaat
selijk ziekenhuis, leerlingen wel eens
"onpasselijk" werden bij het zien van
sommige wetenswaardigheden
Van Sibbelee, Krieger en Van Haar
lem heb ik al eens het een en ander
verteld. Na het "afzwaaien" van mijn
"jaar" (1929) heeft Sibbelee blijkbaar
zijn enthousiasme voor zijn vak, waar
in hij voorbeeldig les gaf - praktisch
en theoretisch motorrijden en- tech
niek - nog meer gestalte weten te
geven door "hockey op motoren met
zijspan" te laten spelen (foto!). Helaas
heb ik dat nooit mée-beleefdVan
Haarlem schermde beter dan ik, maar
ik revancheerde mij altijd op het
schaakbord.
Niet onvermeld mag blijven, dat cur
sussen soms eerder moesten worden
beëindigd dan oorspronkelijk in de be
doeling lag. Het was dan noodzakelijk
voor de aanvulling van meerdere korp
sen, in kader, hogere rangen en man
schappen (onder verband en gekazer
neerd). In de adsp. cvp.-rangen was
het nodig, dat uit Nederland uitgezon
den krachten na de Soekaboemi-cur-
sussen in de cvp.-vacatures konden
voorzien. Ik heb dat twee keren mee
gemaakt, met Landmeter c.s. 1927/
1928 en Van der Poel c.s. 1928/1929.
Er is toen ook een aanvang gemaakt
met het "afzwaaien" als cvp. 3e kl.;
deze comm. van pol. konden dan na
zes maanden de 2e kl.-rang verwer
ven.
Ten slotte nog een enkele aantekening
over de abituriënten van een in poli
tioneel opzicht in het voorm. N.O.I.
unieke opleiding en voor allen, dacht
ik, toch wel van bijzondere waarde:
herinneringen in collegiaal, sportief en
genoeglijk (sociëteit "Soekamanah")
perspectief, Enkelen zijn overleden.
R.I.P.
Uit de samenwerking, die ik later - en
mag ik dan met deze persoonlijke
herinnering besluiten! - ondervond van
zo velen, uit alle rangen, ook van die
hoofdposthuiscdt. rechtsbuiten van
ons "Politieschool-kampioenselftal")
mijn collega's, (hoofd) inspecteurs,
hoofdagenten c.s, van mijn "jongste
jaars", die het bij de R.I.S. hebben
gebracht tot de hoogste rangen, ont
stond een band en ik wil die herden
ken: "Polisi tetap Polisi", en met een
ERESALUUT
J.K.H.B.
Magnetiseurs somnambules en
gebedsgenezers,
Dr. W. H. C. TenHaeff 16,90
Verborgen krachten der edel
stenen, M. Uyldert 14,90
Plantenzielen, M. Uyldert 32,50
Lekker eten en toch afslanken,
Lisa Mar 5,90
Lekker voor later, inmaken, bot
telen, conserveren 14,90
12
