tourg f oiij
BIJ DE VOORPLAAT
ALLEEN EEN
KERSTKRANDJANG 1976
^J-uwelieróbedryl
't Carillon
Als de film uit de roulatie genomen
wordt, zal beslist elke Indischgast
"Max Havelaar" minstens éénmaal
hebben gezien. Tot nog toe heb ik
alleen opgetogen kritieken gehoord
en die golden in eerste instantie de
prachtige opnamen. Want dat was In-
die. Niet Indonesië, maar Indië, zoals
wij het gekend hebben, toen heel
vroeger, hn als ik dan zo naar al die
verrukkingen luister, denk ik: "Zou
men er wel bij stilstaan dat die film
nu is opgenomen en niet 100 jaar ge
leden tijdens het leven van Max ha-
velaar?"
Denk het meisje op de fiets even weg
en je zou zeggen: kijk, een foto uit
de film. Maar dat is het nou juist,
kampong Kasongan is NU en het
meisje heeft een fiets en ze heet geen
Adinda. Haar vriend bezit geen kar
bouw en ze hebben niets te vrezen
van hebzuchtige regenten of blanke
slavendrijvers. Hun angsten en vrezen
zijn veranderd evenals hun vreugden
en verwachtingen. Lain doeloe, lain
sekarang, is het niet zo? Alleen het
land, de natuur blijven dezelfde.
Het "roddelen" over Indonesië neemt
af, voorlichting is niet meer zo nodig.
We zijn wel eens teruggeweest of we
hebben iemand in onze naaste vrien
denkring of familie die ging en dan
hoor je het uit de eerste hand. Het
lieve dametje dat eens haar nood
kwam klagen dat ze half gek van
angst dat haar koffers gestolen, haar
tas gerampast zou worden en dat ze
beslist 's avonds niet op straat kon
in Indonesië, kan nu gerust een reis
boeken. Neen mevrouw, die mangga's
van Oost Java zijn beslist lekkerder
dan die uit Israël en u wordt niet per
betjak ontvoerd, tanggoeng! De roe-
djak petis en semanggi, de saté ajam
en saté kambing zijn nog steeds de
lekkerste ter wereld, de bergen ruiken
nog altijd, net als vroeger en alle
mensen zijn vriendelijk, beleefd, gast
vrij. Als u maar wegkomt uit de grote
stad, dan bent u terug van nooit weg
geweest, al kost het een paar roepiahs
meer.
Er zijn mensen die halsstarrig afstand
gedaan hebben van de herinnering,
en persé "geen hartzeer meer willen
hebben", zoals dat heet. Kan ik dat
begrijpen of is het niet eens waar,
zit er iets anders achter?
De arrogantie waarop, met bijbeho
rende uitdrukking van afkeuring, wordt
vastgesteld dat Indonesië de brutali
teit heeft gehad te VERANDEREN!
Stel je voor!
Ach lieve mens, hoe ben jij veranderd.
Ik wil niet eens praten over je uiterlijk,
maar ben je niet gemakzuchtiger, veel
eisender (hou je wel ooit eens op
over die sociale verzorging) en vooral
tjrèwètter geworden, laten we het
daar niet over hebben. En je lieve
man zegt toch ook niets? Hij bleef
toch bij je en je bent met alles erop
en eraan toch een stukje dierbaarheid
geworden? Met het lelijke litteken op
je arm en het moedervlekje in je hals?
Zo zal Indonesië, de zondvloed van
toerisme en kritiek over zich heen
moeten laten gaan. De gerieflijker,
duurdere of goedkopere hotels zullen
niets veranderen aan de plekjes die
alleen wij zelf kunnen ontdekken. De
mooiste uitgestippelde routes en de
knapste reisleiders zijn niet nodig
voor ons, als we het zelf allemaal nog
weten "van vroeger". Rogier maakte
alleen een plaatje. De rest doen we
zelf.
L.D.
Vorig jaar heeft U geweldig bijgedra
gen om van de Kerstkrandjangs in
Indonesië manden van Overvloed te
maken. Maar ook het hele jaar 1976
zijn de Bruine Bus inkomsten royaal
geweest. Zoveel stopte U in de Brui
ne Bus, dat we ook dit jaar de vele
kerstmanden kunnen vullen. Toch...,
Tel. 070-45 11 45
Thomsonlaan 108
Den Haag
Fabrikant van alle
Indische sieraden in 22
en 24 karaats goud.
Markiesringen
Zware halskettingen
Schakelarmbanden
Slangenarmbanden
Slangenringen
Krintjing armbanden
Briljanten ringen
Briljanten oorknoppen
Kabaja Spelden
Trouwringen
Sebelah rotan armbanden
DOOR ONS FIJNE HANDWERK
BRENGEN WIJ DE MOOISTE
COLLECTIE VAN NEDERLAND.
er kan nog altijd wat bij, veel zelfs.
Want er zijn dit jaar meer gegadigden
bijgekomen die we willen laten profi
teren van deze actie.
Lieve mensen, heeft U nog een gulden
over om bij het bedrag te doen dat u
naar onze toko, boekhandel of abon
nementen moest gireren? Met de ge
middeld 40 giro's die we per dag ont
vangen wordt dit een fiks bedrag tot
15 December, de datum waarop deze
actie sluit.
Eén gulden maar, maar meer wordt
niet gestraft, tot 15 December. En als
U niets te gireren heeft, er staan al
tijd vele lege Bruine Bussen bij ons
gereed.
Veel dank bij voorbaat
Kerstkrandjang, giro 6685, Tong-Tong,
Den Haag.
ONAFH. IND. TIJDSCHR. - 21e JAARG. No. 7
Opgericht en geleid door
TJALIE ROBINSON (1911 - 1974)
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong Den Haag - Tel. 070 - 54 55 00/54 55 01 - Post
giro 6685 of A.B.N. Den Haag Rek. No. 51.56.15.730.
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong B.V.
Directie: L. Ducelle
Administratie: Th. M. A. Scheulderman
Redactie: J. H. Ritman, L. Ducelle.
Eindredactie en opmaak:
Ch. J. A. Manders, L. M. Boon.
Vaste medewerkers: Dr. H. J. de Graaf, Rogier,
Poirrié, Mevr. Marsman, G. H. Bartman.
Verschijnt de 1ste en de 15e van iedere maand
Prijs per nummer f 2,35. Abt. Nederl. (en E.E.G.-
landen behalve Engeland) kwart, f 11,50, halfj.
f 23,—; jaar 46,Abt. Europa: jaar 46,
Buiten Europa: jaar f 54.
LUCHTPOST:
Abt. (per jaar en per luchtpost): Australië en
Nw. Zeeland f 94,Indonesië f 78,Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 78.Canada en Ver. Staten
f 66.Maleisië. Singapore en India f 78,
Suriname en Antillen f 66.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN
Directie en redactie behouden zich het recht voor
om grondige redenen aanvragen voor abonnemen
ten te weigeren, of deze te beeindigen. Hierover
zal de betrokkene altijd van te voren in kennis
worden gesteld.
De redactie behoudt zich het recht voor copy te
weigeren dan wel te bekorten of te wijzigen met
toestemming van de inzender. Over genomen be
slissingen zal niet in details worden gecorrespon
deerd.
Het correspondentie- en betalingsadres voor Ame
rika is Mrs. R. Cohen-Top, 13740 Avion Drive, La
Mirada, California 90638.
2