Bungalow, villa of appartement aan de
Spaanse sinaasappel- en citroenkust
Denia-Groep?
de Denia-Groep
de Denia-Groep
De Denia-Groep
9
Op een goeie dag trok Sabirin zijn
stoute schoenen aan en bracht een
bezoek aan Prof. Zain te Jakarta, die
juist uit het ziekenhuis was ontslagen
na een oogoperatie. Tussen twee haak
jes, deze Zain was de vader van de
toenmalige Gouverneur van West Su
matra. De kapitein legde de professor
een manuscript voor handelende over
dit anda en vroeg Zain's oordeel. On
middellijk nadat het manuscript door
de samensteller aan Zain was voor
gelezen, omdat deze op dat ogenblik
nog niet mocht lezen als gevolg van
zijn operatie straalde Zain's gezicht
van vreugde en hechtte hij a bout
portant zijn goedkeuring aan Sabirin's
creatie, of juister gezegd, de intro
ductie van het woord anda in het mo
derne Indonesisch. Op 21 februari
1957 verzond Sabirin zijn manuscript
aan het te Jakarta verschijnende
rechts-socialistische dagblad "Pedo-
man" onder hoofdredacteurschap van
Haji Rosihan Anwar. Het manuscript
werd echter pas geplaatst in de "Pe-
doman" van donderdag 28 februari
1957. Omdat "Pedoman" waarschijn
lijk de primeur had van de introductie
van anda, kwam het PKI (communis
tische) blad "Harian Rakyat" op de
proppen met een tegen-creatie om dit
anda aan de kaak te stellen. "Harian
Rakyat" gooide in de arena het Ja-
vaans/Sanskritische andika (dat even
eens "jij" betekent). Dpch, andika
heeft anda niet kunnen verdringen.
Deze vondst van Sabirin is waarschijn
lijk een verdienste geweest van pri
mordiale betekenis voor de gehele
maatschappelijke structuur! Twintig
jaar geleden oordeelde de bekende
architect van de Bahasa Indonesia,
Professor Sutan Takdir Alisjahbana,
dat deze vondst "een democratische
ommekeer heeft teweeggebracht in de
gelederen van de persoonlijke voor
naamwoorden."
Wie heeft ooit kunnen bevroeden dat
twintig jaar na deze opmerking die
zelfde Takdir zijn debuut zou maken
met een andere bijdrage aan het mo
derne Indonesisch ter completering
van de democratische structuur van
deze taal. In het raamwerk van per
soonlijke voornaamwoorden heeft de
ze geleerde een poging ondernomen
(hij is er wellicht nog steeds mee be
zig) om te geraken tot één uniforme
uitdrukking voor ons "Dames en He
ren" als openingsparaphrase tot een
lezing, college of wat dies meer zij
De hierboven eerdergenoemde "taal
kundig ingenieur" Prof. Mr. 1) Sutan
Takdir Alisjahbana heeft in een panel
discussie over "De Waarden van de
Godsdienst in de Pancasila Maat
schappij" 2) op 19 oktober 1976 zijn
toehoorders aangesproken met Tuan-
Tuan dan Puan-Puan! De deelnemers
aan de discussie beschouwden dit
aanvankelijk als een soort van grap.
Maar niets was minder waar, toen
Takdir onmiddellijk daarop liet vol
gen waarom hij tot de keuze is ge
komen om het woord Puan in de
Indonesische maatschappij te injecte
ren. Volgens Takdir zou, wanneer hij
het Tuan-Tuan dan Nyonya-Nyonya
zou hebben gebezigd, dit aanleiding
zou kunnen geven tot het opwerpen
van de vraag, of er in Indonesië dan
geen nona-nona of "meisjes" meer
zijn te vinden. 3)
Laten we nu even een terugblik wer
pen op het jaar 1928, het jaar waarin
het Maleis onder de naam van Bahasa
Indonesia aan de Indonesische natio
nalisten werd aangeboden om later,
als het land eenmaal onafhankelijk
zou zijn, als eenheidstaal te kunnen
fungeren. Let wel, men sprak nog over
eenheidstaal of bahasa persatuan In
de jaren dat het nationaal bewustzijn
het hoofd begon op te steken, spraken
nationalisten elkander aan met sauda-
ra (broeder) en later ook met saudari
(voor de vrouwelijke elementen onder
hen).
Als we hier de plank niet hebben mis
geslagen heeft wijlen Mr. Asaat als
voorzitter van het KNIP (Komite Na-
sional Indonesia Pusat: Centraal Indo
nesisch Nationaal Comité), d.i. het
functionele equivalent van een parle
ment in het Indonesische republikeinse
regeringssysteem tot aan de formele
overdracht van de soevereiniteit door
Nederland, nooit de bombastische fra
se Paduka Yang Mulia Presiden (Zijne
Excellentie de President) voor Soekar-
no willen bezigen, doch hij nam zijn
toevlucht tot de uitdrukking Saudara
Presiden yang kami muliakan (Mijn
heer de President die wij vereren)!
In deze woorden lag een zekere com
binatie besloten van de volkspsyche
en een eerbiedige houding die van
zelfsprekend aan de dag dient te wor
den gelegd t.a.v een staatshoofd.
(wordt vervolgd)
Onmiddellijk na het verkrijgen van
de onafhankelijkheid heeft Indonesië
de Nederlandse titel Mr. voor juristen
veranderd in S.H. hetgeen staat
voor Sarjana Hukum of "Rechtsgeleer
de". Het schijnt dat de laatste tijd
alumni van de voormalige Rechtshoge
school te Jakarta en zij die hun op
leiding voor jurist in Nederland heb
ben genoten, dit S.H. dat zij voor ruim
20 jaar achter hun naam hebben ge
dragen, plotseling van zich afschud
den om maar weer over te gaan tot
het gebruik van Mr. vóór hun naam.
Het is interessant om eens hierover
van gedachten te wisselen met de be
trokken personen.
2) Dit is een maatschappij gebaseerd
op de Pancasila of Vijf Grondslagen
van de Republik Indonesia. Kortheids
halve verwijzen we voor die grondsla
gen naar Tong-Tong, 17de jaargang,
No. 3, 15 augustus 1972, p. 8.
3) Het schijnt dat noni thans wordt ge
bruikt als referentie voor "een blank
meisje", want we hebben onlangs in
de Washington area een Indonesische
moeder, die het over haar zoon had,
horen zeggen: Tidak lama lagi dia a-
kan kawin dengan seorang noni, Bin
nenkort denkt hij in het huwelijks
bootje te stappen met een blank (in dit
geval, Amerikaans) meisje.
Betere en één uitgebreide solide informatie
maar dan ook van A tot Z, verstrekt U
Pr. Hendrikkade 20-21, Amsterdam. Telefoon
020 -24 41 25 25 85 73, Gebouw Mercurius, telex 14525
Vraag per omgaande onze
45 pagina's dikke kleurenbrochure
vergelijk dan, en nu alvast een handdruk van uw
serieuze partner aan de Costa Blanca:
biedt U een SPECIALE ZATERDAG
EN ZONDAGSERVICE
van 10-14 uur. Pak nu de telefoon of schrijf!
