O
Hollands Glorie
wsmm
s
J)
MilI H
/A
m
1 e JAARGANG, AUGUSTUS 1956
No. 2
UITGAVE VAN DE STICHTING „ONZE BRUG" - ONDER REDACTIE VAN MEVR. A. G. de GRAVE
Een uiterst boeiende bladzijde van het Vaderlands
Historie boek: .Met openleggingswerk van Nederlands
Nieuw Guineais omgeslagen.
Wie de barre wildernis van Nw. Guinea kentzijn
oerwouden, moerassen, savannes, zijn woeste bergen en
stromen, zijn uitgestrekte meren, of wie er zich een
voorstelling van kan maken, m o e t wel onder de in
druk komen van het enorme werk „in a nutshelldat
in korte maanden tijds gepresteerd is door een kleine
maar selecte staf van Nederlandse en Indisch-Neder-
landse deskundigen en vaklieden en een 150 tal Marind-
Pa poea werkers.
I- BIBLIOTHEEK c 3
Het eerste oogstfeest van het Koem-
bé rijst- (en veeteelt) project aan de
Zd.-kust van Nw. Guinea is eind juni
in Koerik gevierd. De Gouverneur
van Nw. Guinea Dr. J. van Baal was
bij deze gebeurtenis aanwezig.
,,In a nutshell"? Ja, want dit prach
tige werk in 8 maanden tijds uitge
voerd op totaal 100 ha grond bete
kent nog maar het 120ste deel van
het totale project dat door de Agra
rische Commissie, na haar bezoek in
1953 aan Nw. Guinea, is uitgewerkt
met het doel dit gebiedsdeel self
supporting te maken voor wat be
treft de voorziening van rijst en rund
vlees.
De daarvoor bestemde 12.000 ha
zulten in de loop der jaren ontgonnen
worden daar de getaxeerde jaarop
brengst ervan 8.000 ton con-
sumptierijst) als het minimum voor
Nw. Guinea beschouwd moet worden.
Momenteel voert men jaarlijks 6.300
ton in, doch verwacht mag worden
dat het rijstverbruik steeds s t ij g e n
zal. Immers, nog afgezien van de be
hoeften der Europese en andere rijst-
etende bevolkingsgroepen gaat het
van sago-levende deel der Papoea's
meer en meer over tot het nuttigen
van rijst als zijn hoofdvoedscl.
Het onder bestuur brengen van
steeds grotere gebieden en het con
tact dat daardoor ontstaat met een
rijst-etende bevolking zal dit proces
belangrijk bevorderen.
De opbrengst van deze eerste oogst
wordt geschat op 100 a 150 ton en
mag dus als een volledig succes wor
den beschouwd. Allen die er hun
krachten en kennis voor hebben in
gezet moet dit met een intens gevoel
van voldoening en trots vervullen. Dit
vertegenwoordigt waarlijk een nieuw
stukje ..Hollands Glorie".
Dat deze overwinning op de wil-
een niet onbelangrijke hoeveelheid
materiaal dat daar afkwam van die
Groningse kustvaarder en dat daar
allemaal moest worden ingebracht in
die woestenij.
De leiding van de opbouwwerk-
zaamheden was toevertrouwd aan de
N.V. Industriële- en Aanneming
Maatschappij V.A.M., onder directie
van de R.W.D. in Merauke. Het
zware werk begon met de aanleg van
een tien kilometer lange smalspoor-
weg van Koembé naar Koerik. En
hier, in deze contreien, moest dat rijst-
proefbedrijf zich, liefst in zo kort mo
gelijke tijd, gaan ontwikkelen.
jfl.
mm.
De eerste rijst is de grond in.
gereedkwamen wordt gebr
dernis niet zonder moeilijkheden, te
genslagen en grote inspanning be
vochten is, blijkt wel uit een relaas
dat wij hierover aantroffen in het da
gelijks regerings bulletin van Hollan-
dia. ,,En hier is het Nieuws", waar
uit wij het navolgende overnemen:
,,Daar, waar nog geen jaar geleden
de wildernis in al zijn felheid heerste
over een uitgestrekt gebied, waar
koppig bamboe-geboste niet geneigd
scheen tot wijken, daar deed de Ne
derlander nóg koppiger dat oer
woud, in nauwe samenwerking met
zijn Papoese werkers buigen naar zijn
wil."
HET MOEILIJKE BEGIN.
,,De aankomst van de coaster ,,Ida
Jacoba" uit Nederland betekende de
start van het project. Het was toen
laat in het jaar 1955. Rails, gebou
wen, barakken, machines; het was
Een deel van de 7S hadie
nikt voor mestproeven.
In augustus van het vorig jaar ar
riveerde de aangewezen leiding, on
der supervisie van de heer F. W. J.
Mansvelt Beek. Toegevoegd waren de
heren Dogterom, hoofd mechanisatie,
Termaat en Gastelaars.
In oktober was de spoorbaan ge
reed, maar inmiddels was er op Koe-
rik-zèlf een ploeg bezig met twee
tractoren. Draglines ploegden zich
een weg door de blubber om afvoer-
leidingen te graven. Van het ontgin
ningswerk werden de eerste foto's
gemaakt
De novembermaand bracht veel
pech en ook in december waren de
moeilijkheden vele. Het klinkt vreemd,
maar het was öf niet nat, óf niet droog
genoeg, doch toen kort voor Kerst
mis de droogte eindelijk in alle he
vigheid inviel, toen werd er dag en
nacht gewerkt om de schade in te
halen.
EERSTE SUCCES IN ZICHT.
En ziet, toen men in Februari van
dit jaar de transpiratiedruppels van
het voorhoofd wegveegde en de ba
lans opmaakte, toen realiseerde men
zich dat 78 hectaren gewezen oer
woud beplant waren met rijst. Vier
maanden was er toen de tijd om te
wachten tot de padi rijp was en in die
tijd gingen de machines onvermoeid
verder met het schoonmaken van sleu
ven waarin een weg of een kanaal
geprojecteerd was. Draglines gooiden
dijken op en het hele bedrijf zette zich
nogmaals schrap."
Voor plotselinge tegenslagen wer
den deze vreedzame rimboe-vechters
zeker niet gespaard. .Bij de rijstvel
den kreeg men bijv. achtereenvolgens
te kampen tegen een nachtvlinder ex
plosie, tegen wilde ganzen, tegen
Marina - Papoea's bespuiten de rijstpolder met Hexolan
om de kokerrups te bezetten.
I