p
Zot de laatóte cent
1 e JAARGANG, MEI 1957
No. 11
UITGAVE VAN DE STICHTING „ONZE BRUG" - ONDER REDACTIE VAN MEVR. A. G. de GRAVE
CULTUUR EN WELVAART
ONDER-ONTWIKKELD GEBIED
111 IE de zaak enkel van de buitenkant bekijkt,
heeft ogenschijnlijk gelijk, als hij zo spreekt.
Doch zó liggen de kaarten niet.
Nagenoeg alle gerepatrieerden zijn oorlogs
slachtoffers, juister gezegd slachtoffers van een
na-oorlogse politiek. De drastische soevereiniteits
overdracht van Nederlands-Indië heeft de Neder
landse landsdienaren en de Nederlandse particu
liere gemeenschap plotseloos hun bestaansrecht in
het oude overzees gebiedsdeel ontnomen. Zij wer
den op de keien gezet.
Wat de ambtenaren betreft, is dit zo helder als
glas. Geen land ter wereld wil buitenlanders zijn
regerings-apparaat laten bedienen. Zodra Indonesië
het zelf kon, betekende dit het congé aan de Ne
derlandse landsdienaren. Volkomen logisch en te
aanvaarden: geen enkele regering wenst potten
kijkers in haar politieke keuken waar haar binnen
lands en buitenlands menue wordt bereid.
En wat de particuliere werknemers betreft, ook
hier voltrok zich door de nationalisering van be
drijven en het inschuiven van Indonesische em
ploye's op de door Nederlanders bezette plaatsen,
hetzelfde.
Wat bleef de mensen anders over dan te repa
triëren?
En zo kreeg men dan de grote exodus, waarvan
het einde nog niet in zicht is. Denkt echter niet,
dat dit alles „gratis" is. Integendeel. Alle door de
regering voorgeschoten kosten, worden verrekend.
Tot de laatste cent. De zorg voor de gerepatrieer
den is een zuiver zakelijke aangelegenheid, waar
bij het sociale element de vlag is die de lading
dekt.
Nederland ving haar landgenoten overzee op,
landsdienaren met een respectvolle staat van
dienst zowel als kortverbanders, en particuliere
werknemers. De mecsten onder hen waren bruik
bare krachten en werden dan ook onmiddellijk in
het arbeidsproces opgenomen. Dit betekende dat
zij ook direct in het betalings-proces werden inge
schakeld: terugbetaling van (eventueel) voorge
schoten overtochtskosten, van kledinggeld, van
pensionprijzen. Heus, waarde lezer, de gerepa
trieerden krijgen niets cadeau.
Au fond betalen ze alles van hun eigen geld.
O, u gelooft het niet? U denkt dat dat allemaal
via Marga Klompé en Vader Drees gaat? Dan
heeft u het mis!
Alles wordt verrekend. Tot de laatste cent!
Zelfs een textielpakket dat in 1946 toen iedere
krijgsgevangene in Indonesië alleen een tjawet
(lendendoekje) of pendèkje (kort broekje) droeg
om het enige costuum dat hij nog bezat te bewa
ren voor het moment dat hij weer eens als „repre
sentatief lid van het Nederlands gezag" zijn plaats
in de maatschappij innam en zijn vrouw eindelijk
terug zag dat textielpakket van f 195,02 moest
een gerepatrieerde na 11 jaar betalen!!! (Hoeveel
is de schadevergoeding geweest voor een gevulde
klerenkast met costuums, welke het Nederlandse
Rijk aan repatrianten betaalt?)
Yj ATEN wij dat hier maar meteen uit de doeken
doen. Een gezin van man, vrouw en twee
kinderen ontvangt als „rehabilitatie-uitkering"
vergoeding dus voor een complete meubilering
van een Indisch huis, plus kleding en linnengoed:
f 1800, Voorlopig als voorschot, dat hij maan
delijks heeft af te betalen, daarna wordt het „res
tant schuld" verrekend met de uit te keren reha
bilitatie.
Een gezin van man, vrouw en 6 kinderen ont
vangt tussen de f2500,en f3000,— als meubel
voorschot. Dit betekent dat de huisvader hiervoor
zijn huis heeft in te richten, vloerbedekking, gor
dijnen, keukengerei etc. incluis. Aan bedden alleen
geeft hij reeds een kleine [900,uit, aan 12 de
kens, aan een kachel etc. minstens f 600,
Van zijn salaris wordt maandelijks dit meubel-
voorschot ingehouden, maar OOK zijn verblijfkos
ten in het contract-pension. Vroeger betaalde de
D.M.Z. (tegenwoordig Bijzondere Maatschappe
lijke Zorg) hiervoor f 3,tot f 3,50 per persoon,
babies incluis, of f 600,per maand, DAT DE
KOSTWINNER TERUG HEEFT TE BETA
LEN ZODRA HIJ EEN WERKKRING HEEFT.
Men krijgt hier niets cadeau, Alleen de Honga
ren genieten gastvrijheid, doch de Nederlandse ge-
repatrieerden betalen het volle pond.
Eerst hun passage Indonesië-Nederland, als het
Rijk hun die heeft voorgeschoten.
Dan hun pension-prijs in de contract-pensions
waar ze vaak behandeld worden als „liefdadige"
en niet als pensiongasten, die winter en zomer de
vastgestelde prijzen zonder morren betalen. Zij
hebben direct 60 bij te dragen zodra zij ver
dienen, de rest wordt op hun debet geschreven.
(Vele pensionhouders hebben thans naast hun
oude contract-pensions luxe hotels gebouwd voor
buitenlandse zomergasten van het verdiende geld
van de gerepatrieerden. Kent U Zandvoort? Be
kijkt „de Schelp" dan maar eens een Indische
passangrahan is er nog comfortabel bij en be
kijkt ook eens het nieuwe pompeuze hotel aan het
strand. Van dezelfde directie. En trek dan uw ge
volgtrekkingen).
Komt men zièk aan, dan is er onmiddellijk een
ziekenauto die een gerepatrieerde naar een keurig
ziekenhuis brengt, f 10,60 liggeld per dag, lezer,
met 30 man op een zaal, in Breda, in Den Haag
kost zon rustkuur f20,per dag. Vrouw en
kinderen in een contractpension, tegen f 3,50 per
dag per persoon, de kostwinner (als t.b.c.-patiënt)
in een ziekeninrichting tegen f 10,60 per dag. Is
het verwonderlijk dat die man tegen ons zei:
„Ik had beter gedaan rustig dood te gaan in
Indonesië, dan hadden mijn vrouw en kinderen
nog het geld van mijn passagekosten per Sibajak
en behoefden ze niet honderden guldens weg te
smijten aan ziekenhuiskosten
Betalen tot je laatste snik. En tot de laatste cent!
Dat is wat iedere gerepatrieerde doet. Hij kan
beter Hongaar zijn.
Den Haag, 7 mei 1957.
A. H. Führi-Mierop.
OFFICIëLE PUBLIKATIE
MINISTERIE VAN BUITENLANDSE ZAKEN.
Bij de Afdeling Rehabilitatie Indische Oorlogs
slachtoffers is een mededeling verkrijgbaar be
treffende de verdere behandeling van de door
Indische oorlogsslachtoffers ingediende aanvragen
om een tegemoetkoming wegens schrijnend mone
tair verlies en schrijnende materiële schade, anders
dan huisraadschade.
Deze mededeling kan worden afgehaald aan het
adres van de Afdeling, Nobelstraat 10, 's-Gra-
venhage, van maandag tot en met vrijdag tussen
9 en 16 uur. Degenen, die in de onmogelijkheid
verkeren om de mededeling persoonlijk af te halen,
kunnen uitsluitend per briefkaart, te richten aan
evengemeld adres toezending daarvan vragen. Op
de briefkaart duidelijk naam en adres van de af
zender vermelden alsmede „Schrijnende gevallen".
De hier bedoelde mededeling is geheel gelijk aan
die, welke inmiddels reeds in een aantal bladen
van organisaties is verschenen. Aan degenen, die
op deze wijze reeds kennis hebben genomen van
de inhoud van de mededeling, wordt verzocht die
mededeling thans niet meer bij de Afdeling aan
te vragen.
A.H. 13-4-'57