Wie kent
FaMMROD
of heeft gekend
Enige merkwaardigheden
over Nieuw Guinea
Wapenhandel NIMROD heeft ten gerieve van de jagers vaste maandelijkse
aanvoer van alle soorten munitie; alsook geweertoebehoren. Verder ont
vangen wij de schitterende KRICO HORNET alsook de KRICO Cal 22,
de Belgische Enkelloops, dubbelloops VERREES wapens met garantie en
prachtige Spaanse gladloopgeweren met Holland 6 Holland sluitingen.
ETEN IN HOLLAND
Oblok-oblok.
Elk mens heeft zijn lievelingsgerecht. Sommige
lui eten graag poetri mandi en sommige lui graag
zendeling. Ieder zijn meug. Alleen kan ik niet be
grijpen dat er lui bestaan die als lievelingsgerecht
spruitjes eten. Dat is toch zóóó vies! Vroeger
dacht ik: baoe tjempedak of baoe doerèn is erreg.
Maar liever ruik ik mijn leven lang naar tjempe
dak of piloes of trasi, dan één dag naar spruitjes.
Dus eet ik in Holland nooit spruitjes of alleen
maar rauw. Gado met verse rijst en verse lombok.
Boleh deh! Maar NOOIT gekookt.
Nu heb ik een vriend, als ik aan hem vraag: „Wat
vind je het lekkerste gerecht in de wereld, dan
zegt hij: oblok-oblok."
„Okay met mij", zeg ik, „maar wat vind je het
lekkerste gerecht in Holland?"
„Oblok-oblok", zegt hij weer.
Tolol. Ik zeg: „ik bedoel: wat vind jij het lek
kerste Hollandse gerecht?" (Veel luitjes, hun taal
is beroerd, ja of niet!)
Zegt hij weer: „Oblok-oblok!"
Ik zeg: „Peh, ik bedoel Hollands-toelèn-blandèèè!
Oblok-oblok is toch Indisch, ja of niet!"
Zegt Peh: „Ben ik Hollander of niet! De Hoge
Commissaris zegt ook: wij kennen geen Indische
Nederlanders. Alleen maar Nederlanders. Geluk
kig maar ik heb soerat ketrangan betreffende
ouwe heer, andere loepoet. Maar hoet. Ik ben
Hollander, 'kan? Alles wat ik doe en wat ik eet
is óók Hollands, 'kan? Nou, ik eet oblok-oblok.
Oblok-Oblok is Hollands gerèh! Wachten maar;
straks als loempia en bamibal is ook oblok-oblok
chelemaal Hollands!"
Düs ben ik uitgepraat. Want Peh eet viermaal in
de week oblok-oblok. En ook nog zondag. Zijn
oblok-oblok is de lekkerste van Nederland. AI is
de santen niet goerih genoeg (wat mankeert
die klappers toch uit de rest van de wereld?!).
Peh vergeet nooit zijn oedang erin te doen („Voor
sambel goreng oedang is oedang-Blanda broerd.
soedah, broerdzegt hij, „maar voor oblok-oblok
okay). Ook de tempeh in Holland is eigenlijk
niet goed genoeg (koerang anoe, zegt hij), maar
voor oblok-oblok okay. Maar bij zijn oblok is
alles o.k.
Kunt U zich voorstellen waarom Peh zo verzot is
op oblok-oblok? Wij hebben immers allemaal onze
lievelingsgerechten, maar je hoeft het toch niet
te overdrijven? Ja toch? Bij Peh ligt het een
beetje anders. Hij heet natuurlijk niet Peh, maar
Oscar. Oscar Blok. Op zijn naambordje staat
O. Blok. En als je dat eenmaal weet, weet je ook
waarom Peh helemaal geen Duits kent behalve één
zinnetje: „Der Mensch ist, was er isst" (De mens
is wat hij eet).
Misschien is dat wel waar. Want ik eet erg graag
pisang en ik bén ook de pisang. Naaa, ja of niet?!
TJOH.
Gerrit de Raadt
De Galstauns
Mevr. Kloppenburg (van het kruidenboek)
Mierop (de violist)
Berretty (de persman)
Olivier (senior, de jager)
Jan Frank (de schilder)
Bram Sapulete
Mevr. Steinmetz (Surabaya)
V/ie kent andere merkwaardige of verdienstelijke
Indische figuren uit het verre of nabije verleden
en wie wil er ons enkele feiten of anecdoten van
vertellen?
Dit hangt samen met het werk van R. Nieuwen-
huis om de geschiedenis van het Oude Indië op
te bouwen. Als wij allen samenwerken, zal er
straks een archief kunnen worden opgebouwd,
waarin wij onze verste familieleden en verwan
ten kunnen opsporen. Meer dan dat: er zal een
standaardwerk ontstaan van daadkracht, onder
nemingslust, offervaardigheid, zoals er maar wei
nige bestaan bij een jong volk. Want inderdaad
is de Indo-Europeaan het jongste mestiezenvolk
op de wereld, Jong, dat betekent: er komt nog
een tijd van wasdom en bloei!
Lezers van „Onze Brug", laat ons niet in de
steek. Schrijf op wat U zich herinnert, al is het
soms maar één enkel feitje. Als honderd mensen
één feitje opnoemen, hebben we er samen hon
derd en dat is een heel brok leven!
Verder: wie oude familiefoto's heeft, geve ons
een seintje. Wij willen er de belangwekkendste
of merkwaardigste uit kiezen om ze op te nemen
in een oud fotoboek over Indië. Soms zijn er heel
eenvoudige bij: van een echtpaar in slaapbroek
(sarong) en kebaja in de voorgalerij, schommel
stoel, lampoe kèrèk, pot-met-palm, maar zó echt,
zó eerlijk en zó levend, dat ze in al hun beschei
denheid de beste foto van het album kunnen
worden. Vooral U geassimileerden, handel Euro
pees en sticht een eigen museumpje, loop niet
als een schaap andermans curiositeiten af, maar
spoor de Uwe op. Wees er trots op, heb eerbied
voor Uw grootouders en andere voorzaten. Laat
ze niet beschimmelen in een oud valies. Pak NU
een briefkaartje en schrijf naar: Archivaris ,.Onze
Brug", Franklinstraat 106, Den Haag. Wij komen
U dan opzoeken en nemen al Uw schatten eens
door. Help ons, help Uzelf, help Uw nageslacht.
Wie een punt van oriëntering zoekt in de toe
komst, bepaalt het punt waarop hij staat, kijkt te
rug naar het punt waar vandaan hij gekomen is
en trekt, weer vooruitziend, een lijn recht vooruit.
DIE SLAAGT!
Er wordt jaarlijks ongeveer 60 miljoen gulden op
de Nederlandse begroting voor Nieuw Guinea
uitgetrokken. Deze 60 miljoen wordt bepaald niet
in zijn geheel gebruikt voor de opbouw van
Nieuw Guinea. Neen, de grootste hap van dit be
drag wordt gebruikt voor de opbouw van
Nederland!
Wie namelijk zorgvuldig de cijfers van de in-
en uitvoer van Nieuw Guinea bekijkt, merkt dat
niet minder dan f 34.987.200 besteed wordt aan
import uit Nederland!
Uiteraard is het niet meer dan eerlijk dat wij deze
importcijfers goed bekijken, want wat er wordt
geïmporteerd kan after all toch wel ten goede
komen aan het land zelf.
Daar zien wij dan zulk een post als f2.320.100
aan alcoholica in 1955. Deze beschavingsbehoefte
schijnt niet per hoofd, maar per okshoofd gemeten
te moeten worden! Overigens heeft het bescha
vingswerk toch wel zijn veredelende invloed. De
statistische cijfers van 1951 tot 1955 vertonen na
melijk een dalend verbruik van gedistilleerd (van
240.000 tot 13.000 gld. en een stijgend gebruik
van wijnen (van f90.000 tot f246.000). Dat altijd
best smakende bier staat ferm aan de kop met een
kleine 2 miljoen.
Deze cijfers worden ronduit komisch als men el
ders leest:
„Een van de ondeugden van de Marinds (een
„Papoea-stam Red.) is hun verslaafdheid aan
„het gebruik van wati. De wati-plant bevat na-
„melijk een narcotium. De stengel wordt ge-
„kauwd en rijkelijk met speeksel vermengd in
„een houten napje gespuwd. Deze onhygiënische
„bereiding geschiedt veelal door jongeren,
„meestal jongens en meisjes, terwijl de ouderen
„zich aan de voor onze westerse begrippen,
„weerzinwekkend drank te buiten gaan. Spoe-
„dig na het consumeren, raakt de persoon be-
„neveld en hij valt in een diepe slaap, die hem
„de meest prettige dromen brengt. Door krach-
„tig ingrijpen van het bestuur neemt het mis-
„bruik sterk af."
Wij kunnen ons indenken dat het bestuur na zulk
een' krachtig ingrijpen zelf krachtig naar de Schie-
damse jenever grijpt, die voorzeker niet op weer
zinwekkende wijze bereid is en op een beschaafde
wijze beneveling en prettige dromen brengt. Daar
bij kan men dan bij het ontwaken naar zo'n goeie
ouwe zure haring grijpen, want er Wordt voor
f 805.000 aan visconserven ,uit Nederland ge
ïmporteerd.
Andere schone cijfers zijn de import uit Neder
land van houtwerk voor gebouwen (f851.600) en
houten meubilair (f346.100). Wij kunnen ons dat
zo goed voorstellen: een Papoea zittend in een
Bruynzeelhuisje met Bruynzeel meubilair, gemaakt
uit hout van Zweden, en uit zijn raam kijkend
naar de onmetelijke oerwouden van zijn eigen on
bruikbare land vol hout.
Verder worden er eieren uit Nederland geïmpor
teerd (voor een kleine twee ton), omdat in Nw.
Guinea geen kippenfok mogelijk schijnt. En dan
is er voor anderhalf miljoen gulden import van
tabaksprodukten, omdat in de tropen uiteraard
geen tabakscultuur mogelijk is. In Nieuw Guinea
wordt voor 647.000 gulden koffie ingevoerd, lo
gischerwijze uit het land waar de koffie groeit:
Nederland. Ook brengt Nederland specerijen
voort voor dit tropische Nieuw Guinea (14.800
gld.), thee (173.200 gld.), suiker (651.200 gld.)
en cacao (193.000 gld.).
Jazeker, er wordt ook gewerkt aan de ontwikke
ling van de landbouw en veeteelt daar, maar of
er met die paar armzalige miljoentjes op korte ter
mijn wat valt te bereiken? Ook kunnen er niet meer
immigranten naar Nieuw Guinea, want dat zou
maar extra drukken op de Nederlandse schatkist,
zodat eventueel de tabaks-accijns en de accijns op
gedistilleerd weer omhoog moeten gaan. Of nog
eens extra bezuinigd op het aantal wijkverpleeg-
sters ten platte lande. Dat nooit!
WAPEN- EN MUNITIEHANDEL
A C. Koch
