2e JAARGANG, NOVEMBER 1957
No. 9
Uitgave van de Stichting „Onze Brag"
Onder Redactie van A. de Grave-Terwogt
en Tjalie Robinson
Een sympathiek cadeau!
Prijs per nummerf 0.25
Kwartaalabonnementf 1.50
Jaarabonnementf 6.
Gironummer 6685
Redactie-adres: Franklinstraat 106 Den Haag
Administratie W. E. Samson, v. Swietenstr 76-78
Den Haag
Telefoon Redactie 63.77.86
Halfmaandelijks blad van en voor Nederlanders
die onder de Tropenzon geleefd hebben.
Zo zit een eenvoudig kolonistengezin bijeen in Manokwari. Zonder ziekenfonds of Dreespensioen,
zonder slager, groenteman of drogist om de hoek. Zonder allerlei zekerheden en veiligheden van
ons leven in Holland. Wat een moeilijk bestaan! Kunt U zich indenken, dat er desondanks genoeg
mensen in Holland zijn die hier direct mee willen ruilen?! (foto Manokwari)
GOUD, KOFFIE EN SUIKER.
De hoofdredacteur van het Australische geïl
lustreerde maandblad ..Pacific Islands Monthly"
R. W. Robson, noemt in een artikel naar aanleiding
van zijn bezoek aan het Australische deel van dit
eiland, Kainantu „Nieuw Guinea's nieuwste en
meestbelovende stad". De plaats ligt op een hoogte
van ongeveer 2.000 meter boven de zeespiegel op
de Ramu-Markham waterscheiding, midden tussen
lieflijk-uitziende, groene heuvels.
Wanneer de weg van Lae naar Goroka volgend
jaar is voltooid hetgeen o.m. de constructie met
zich brengt van twee kleine en twee grote brug
gen zal Kainantu de voornaamste stad worden
van de Hooglanden. Het ligt een goéde 60 km van
Goroka vandaan.
Kainantu is gebouwd op goud en koffie. Er wonen
op het ogenblik 120 Europeanen en hun aantal
groeit met de maand. Het aantrekkelijke stadje ligt
op een helling,, parallel aan de onmisbare air-
strip.
De „goudvelden" van Kainantu worden bewerkt
door inheemse goudzoekers, enig in Nieuw Guinea.
Ongeveer 25 tot 30 jaar geleden vonden Europese
goudzoekers er reeds goud, maar niet van zodanige
omvang om zich erover op te vrinden.
Toen Robson kortgeleden in Kainantu was, zag
hij een rij Papoea's in het portaal van het kantoor
voor het Mijnwezen staan voor een tafel, waarop
behalve vele honderden Australische ponden, ook
talrijke blikjes en flessen waren „uitgestald". Deze
laatste bergplaatsen bevatten bijna zuiver alluviaal
goud. Het was betalingsdag voor de autotochtone
goudzoekers.
Van 1 juli 1956 tot 1 juli van dit jaar heeft het
kantoor voor het Mijnwezen een totaal bedrag van
230.000 gulden aan Papoea-zoekers uitbetaald. De
gemiddelde uitbetaling per maand ligt nu ongeveer
tussen 12 en 15.000 gulden. De Papoea's krijgen
bijna f 160,per ons, plus f 15,subsidie. Zij
betalen geen mijneigenaars-belasting of heffing
voor royalties. Europese goudzoekers moeten deze
heffingen echter wel betalen. Eén Papoea heeft
wel eens een bedrag van f 24.640,op een uit
betalingsdag ontvangen.
Het goud wordt door 40 tot 60 Papoea's gewon
nen. Het Australische gouvernement is doende hen
aan te sporen de verkregen rijkdommen op een
bank te zetten, maar het gaat langzaam, zo ver
volgt Robson zijn artikel. Het is het oude pro
bleem om nieuwe behoeften te scheppen voor pri
mitieve mensen, die tot zekere welstand zijn ge
komen. In dit geval wordt het geld omgezet in
horloges, fietsen en juwelen, zoals ringen. De
autochtoon die het grote bedrag van bijna 25.000
gulden kreeg, bestelde een motorfiets.
Geen fortuin.
Het goud in de valleien ligt in een straal van 60
km rond Kainantu en hoe langer hoe meer Euro
peanen hebben zich nu op hét zoeken geworpen
naar dit kostbare metaal. Er schijnt heel wat goud
in de valleien te zijn, zo merkt Robson op, maar
tot dusver hebben de zoekers het nog niet zo dik
bezaaid gevonden, dat zij er hun fortuin mee
maakten.
Er is een vrij aanzienlijke inheemse bevolking in
deze streek, waarom er weinig landbouwland be
schikbaar is. Maar hier en daar zijn koffieplanta
ges verrezen, die een hoogwaardig produkt afle
veren.
In de vallei naast die van Kainantu, bij Kaiapit,
vond Robson een tweede verrassing: rijstaanplan-
tingen. Een Lutheriaanse zendeling in deze vallei
vertelde, dat de Papoea's surplus-land aan anderen
verkochten, van welker opbrengst zij tractoren en
andere materiaal aankochten en zodoende rijst
velden konden aanleggen. Zij verwachten een op
brengst van ongeveer 500 zakken rijst van hun
eerste gemechaniseerde oogst. Intussen hebben de
Papoea's ook reeds een rijstpel-machine besteld.
SCHRIKKELDANS.
In dit nummer zijn al veel meer ingezon
den stukken dan in de vorige nummers. En
het doet ons plezier dat alweer (herinnert
U zich ons loflied op de Indische huis
vrouw?) de dames zijn voorgegaan. We wil
len dit nummer dus beschouwen als een
schrikkeldans op ons schrijversfeest: de da
mes nodigen de heren uit om ook mee te
doen. Ajo, moppentappers, jagers, vissers,
koffieboerkampioenen, spookhuisbezoekers,
tast rond in Uw geheugen, pak de pen op
en schrijf!
Geef met Sinterklaas aan Uw beste vriend (in) als
geschenk een abonnement op „Onze Brug". Wij
zorgen voor de ontvangst van dit cadeau op pre
cies 5 December a.s„ passend verpakt!
Knip s.v.p. het onderstaande uit en verzend het
gefrankeerd aan „Onze Brug"', Franklinstraat 106,
Den Haag. Wij doen de rest.
Zend s.v.p. aan Hr./Mevr./Mej
adres:
te
een jaarabonnement „Onze Brug" ad f 6,per jaar,
ingang 1 December 1957. Vermeld daarbij mijn
naam:
Gaarne doen ontvangen precies op 5 December
a.s. Postwissel ad f6,—, giro op uw no. 6685
heden verzonden.
Mijn adres: Handtekening:
