m
n
l/ï\
nn
Zü
Rini Carpentier Alting
m nn
LiaLll
i
_a/Ai
i
CIV)
Casa Koetjsng
Jd
Taalproblemen.
Lieve Jetje,
Dank voor je lieve brief, vol wetenswaardigheden; natuurlijk, we willen graag
op de hoogte blijven en het contact onderhouden. Er gaat toch niets boven oude
vrienden van tempo doeloe.
Je vraagt of we hier niet met taalproblemen te kampen hebben! Lieve ziel, we
doen niet anders! Voor iemand die nogal verlegen is uitgevallen, doodsbang is
een fout te maken, valt het allemaal toch wel mee. Je moet je er gewoon over
heen zetten en maar praten, doet er niet toe, ook al is er geen woord van goed,
toch maar doorgaan. Ze lachen je niet uit, heus niet tenminste niet zichtbaar.
Zodra we hier drie maanden proef-
wonen gingen doorbrengen, hebben we
een spoedcursus Spaans gevolgd. Een
Mini-course, dertig lessen, elke dag
een uur lang en dan veel langer en
zeer intensief, huiswerk maken. Met
onwennige en roestige hersens viel het
allemaal niet mee, kostte vooral door
zettingsvermogen. Merkwaardig was
dat zo tegen de donderdag er werke
lijk geen woord meer bleef hangen. De
cursus is door een Amerikaanse ont
worpen, helemaal op de practijk af
gestemd, een vereiste is natuurlijk wel
dat je Engels behoorlijk vlot moet
zijn. Het ging via het Engels en met
een Spaans, dat door een authentieke
Spanjaard werd gesproken. Soms
kwam er Frans of Duits bij te pas, om
het duidelijker te maken. En hoe ellen
dig je Frans ook is, opvallend is hoe
die gramatica er vroeger op onze scho
len werd ingeheid, want er kwam nog
heel wat van boven. Na die cursus kan
je je vrij behoorlijk overal verstaan
baar maken, ook zelf verstaan. Echter,
de mensen denken na je eerste prach
tige zin, dat je Spaans perfect is, zo
dat ze in een zeer snel tempo hele vol
zinnen op je loslaten, en ja, dan sta je
met een verbijsterd gezicht zeer be
leefd te vragen of ze het nog eens,
maar dan wat langzamer, zouden wil
len herhalen?
Toen we nog in het huurhuis, boven op
de heuvelrand, woonden liepen we
een paar keer per dag van boven,
over een soort kampongpaadje, naar
de casa-in-wording, nog geen vijf mi
nuten gaans. Het is een hol weggetje,
bezaaid met losse rolstenen, een wan
deling vol avonturen. Naar de grond
kijken om te zien waar je je voet neer
zette, naar boven kijken of de geit er
niet toevallig stond om je hoofd te
grazen te nemen. Nu en dan opziend
om het uitzicht te bewonderen, kwam
je langs het huis van de Ierse, die hoe
vroeg ook, altijd al in de tuin bezig
was met plantjes, bloemen, groenten-
teelt. Praatje in het Engels en onder
wijl haar accent bewonderen. Het was
altijd uitermate interessant, ook wat ze
te vertellen had, doch zij stotterde
nogal en het kostte vrij veel tijd, te
meer omdat er om de drie woorden
steeds een prachtige vloek werd in
gelast. Als zij dan bijvoorbeeld het
hele doen en laten, de listen, lagen
en lasten van ratten doceerde, mèt
geluidsweergave van over het plafond
racendebastards, was het alweer
vrij laat geworden. Maar goed, zij had
een fijne ochtend gehad en we namen
afscheid.
Me vervolgens gejaagd voortreppend,
kon het met wat pech gebeuren dat
de Franse buurdame in de verte op
doemde. Op hark of sapoe leunend
hing ze belangstellend over de tuin
muur, op mij neerblikkend, die een
meter lager op het weggetje stond,
recht tegen de zon en de glinsterende
ochtenddauw inkijkend. En dan nog
al dat radde Frans, zeer verwarrend.
Was voorheen het knopje van 'dom'
Maleis. Nu zijn we begonnen ze toch
maar tweetalig op te voeden, voor het
geval ze eens de weg kwijtraken of
zo, het leek ons gewoon verstandiger.
Het gaat erg goed met Loem, Pia en
Denise. Loem weegt al 5 kilo, Pia is
erg kenès, echt vrouwtje; Denisa zal
altijd wel een beetje .schuw en wild en
zelfstandig blijven. Ze is erg intelligent,
verstaat al hele zinnen, zoals: de klein
tjes zijn boven, of: waar zijn Loem en
Pia, ga ze halen, ga zoeken? Waar is
el Loempie? En dan te bedenken dat
wij in a| die jaren geen syllabe kats
geleerd hebbenerg dom eigenlijk.
Indertijd schreef Tjalie eens een stuk
met de titel 'Hier ben ik een barbaar.'
Soms voelen we ons hier ook een
barbaar. Als zeer moderne, welvaarts
nederlander sta je dan toch wel
vreemd te kijken als iemand je in do
delijke ernst gaat staan vertellen waar
glazen ramen van gemaakt zijn - van
glas omdat je er dan beter doorheen
kunt zien, en hoe je die schoon moet
maken, niet met een zeem in ieder-
1 r- -
op Engels overgeschakeld, nu naar
Frans en' Spaans tegelijk. Mijn Frans
was in die dagen beter dan Spaans,
kan je nagaan wat een ellende! Maar
met die twee talen doorelkaar lukte
het toch wel enige belangstellende
vragen in elkaar te knutselen en zodra
zij maar eenmaal sprak en vooral geen
vragen aan mij stelde, ging alles pri
ma. Na weer enige tijd Frans aange
hoord te hebben, zonder er echt alles
van te begrijpen, spoedde ik me dan
weer verder naar Casa Koetjing waar
heel vee| te doen was. Tegen lunchtijd
waren alle buren binnenshuis, of af
wezig, zodat de terugtocht, hoewel
heuvel óp, meestal vlotter verliep.
Zo zijn er ook taalproblemen met die
ren, de honden uit de buurt bijvoor
beeld. Die van de andere Fransen op
de hoek wilden nogal eens door de
tuin dollen en dan roep je 'Allez!' en
het werkte prima, maar kwam er nu
een Mallorquinse hond aan, dan snapte
die daar niets van en bleef je dom
aankijken. Met wat stenen gooien, om
jnze argumenten kracht bij te zetten,
hebben ze vrij sne| Nederlands ge
leerd. Ook eens wat soesah gehad
met de uit Vietnam geimporteerde
Siamese kat van de Fransen. Die ver
stond natuurlijk zeer goed Frans,
maar wilde gewoon niet luisteren, tot
me het Siamese 'Paaiiiiiiii!' te binnen
schoot - het werkte wonderen, fan
tastisch gewoon! Onze poezen spre
ken Nederlands en een paar woordjes
geval. Of, als je vraagt hoe paneer
meel in het Spaans heet, (omdat het
niet in het woordenboek staat) en je
krijgt een tot drie keer toe herhaalde
verhandeling over het ontstaan, ge
bruik en nog veel meer, van paneer
meelOf iemand vraagt je of je
wel eens een aardbei hebt geproefd?
En of je weet wat kaneel is?
Onze stoere mattenklopper bleef in
Nederland achter, we dachten 'die ko
pen we daar wel.' Het viel niet mee
er een te vinden, zodat het geruime
tijd duurde voor we het juiste adres
hadden ontdekt. In het woordenboek
staat dat het een 'sacudador de alfom-
bra' heet. Prachtig woord, waar blijf
je dan met je simpele woord 'matten
klopper'? Trouwens, we spreken al
leen nog maar van sacudador, het
staat zo eindeloos véél intellectueler!
Maar goed, toen we die zaak dus ge
vonden hadden vroeg ik naar een sa
cudador. Stom, ik liet die hele prach
tige rest weg, in het Nederlands vraag
je tenslotte ook niet om een 'klopper'
sadja. De man keek me vorsend aan
en informeerde beleefd waar die dan
wel voor moest dienen? Want, ziet u
dame, er zijn er voor alfombra's, er
zijn er voor kussens, je hebt weer an
dere voor dekens. A| die sacudadores
hebben een andere constructie, wer
king, samenstelling en functie, manier
van toepassing. Hier was de ware
(lees verder volgende pagina, onderaan)
12
