"GA JIJ EERST OF IK?"
THAILANDSE KLEDING
Ineens zei iemand: "Weet je dat Edith Halewijn overleden is?" Zo lang
geleden alweer, december. Hoofd en hart vol stil verwijt, waarom heb ik
haar niet opgebeld nog, onlangs was ze nog op de zaak, maar ik was
er niet. Spijt, zoals altijd, komt te laat, dus heb ik geen spijt. Wat zijn 6
maanden zonder Edith, na zoveel jaren mèt Edith, als lagere school vrien
dinnen in Malang, en later in Soerabaja.
In mijn ogen was ze anders dan
andere .meisjes, groter, sterker,
jongensachtiger. Nog hoor ik haar
kernachtig "ik heb sch... aan
tjengeng" als een meisje huilde en
zoveel minachting deed de ergste
tranenvloed meestal ophouden. Ze
zat op de voorste bank, alleen. Met
een been uitgestrekt op de bank,
een arm op de eigen lessenaar en
een elleboog steunend op de lesse
naar achter haar.
"Zit jij soms thuis aan tafel ook
zo?" vroeg mijnheer eens. Haar
commentaar was gelukkig niet he
lemaal verstaanbaar en niet in goed
Nederlands vertaalbaar, Edith hield
helemaal niet van dergelijke opmer
kingen. Ze vocht met jongens, die
kansloos verloren, omdat ze naast
haar jongensachtige fut, ook nog
beschikte over een groot aantal
meisjesachtige kneepjes. Want E-
dith bleef een meisje, dat kon je
merken aan de manier, waarop ze
stapelgek was op Ramon Novarro.
Die was voor haar het summum van
mannelijke schoonheid, een bewon
dering die alleen een uitlaat kon vin
den in het verzamelen van briefkaar
ten, foto's, knipsels en alles wat
maar enig spoor droeg van haar
idool. Ze had meer dan 4000 plaat
jes van Ramon, haar kamer was van
onder tot boven volgeplakt en zelfs
aan de binnenkant van de klamboe
hingen de mooiste foto's van haar
donkerogige lover vastgespeld.
Schoenendozen vol sigarettenplaat-
jes, kaarten in elk formaat. Ze had
ook enorme voorraden van andere
filmsterren maar dat was louter ruil
materiaal. Ik was een fervent be
wonderaarster van Janet Gaynor en
Charles Farrell en Edith had de
gewoonte, liefst onder de les, een
veelbegeerd conterfeitsel, zichtbaar
voor mij alleen, boven de rand van
de lessenaar te houden. Dolle be
geerte deed me thuis naarstig zoe
ken in oude "Cinema en Theater",
filmbladen die mijn vader altijd bij
stapels voor ,me bij de uitdrager
kocht. Eén origineel plaatje maar
van De Sheik of de Pagan Lover en
die prachtige Charles Farrell was
van mij. "Wat een slappe Tinus",
vond mijn vader, "waarom spaar je
geen Buck Jones of Hoot Gibson
dat zijn tenminste kerels!"
Op een middag kwam Edith me ha
len voor een gymles op school.
"Hebben we les?" twijfelde ik," ik
dacht deze week niet."
'Tuurlijk wel, jij luistert nooit
goed", zei Edith, "als er geen les is,
gaan we foto's kijken achter Flora".
Achter de Flora-bioscoop was een
winkeltje dat briefkaarten, tijd
schriften en songbooks verkocht.
Er was geen les. Onze school lag
sereen als een verlaten paradijs
naast de bruisende Brantas. Warm,
drie uur in de middag. Een paar
kinderen en wasvrouwen in het
water, dat ons meer dan anders
lokte. Maar je kon er in feite ner
gens bij komen, want met christelij
ke bezorgdheid was het gehele ter
rein om de school degelijk afgeras
terd. Je kon natuurlijk best over het
gaas heenklimmen, of omlopen via
de hotel Splendid kant.
"We gaan naar de overkant, naar
de binjawaks kijken," zei Edith en
klauterde als een acrobaat met een
aanloop tegen het vrij hoge hek
om met een sprong aan de kalikant
terecht te komen. Ik klungelde er
achteraan en viel zowat te pletter
aan de andere kant van het hek.
Die binjawaks leken me niet.
De kali, heerlijk. Grote stenen, dicht
bij elkaar. Ineens een brede stroom
tussen twee stenen, met geen an
dere keus, nergens een nauwere
oversteek.
"Ajo, ga jij eerst of ik?" riep Edith.
Ik zag dat ze ongegeneerd haar
benen voor de sprong vrijmaakte
door haar blauwe plooirok in de
pijpen van haar gymbroek te stop
pen. Ik zie haar daar nog staan op
die steen, geconcentreerd, lichaam
Edith Halewijn
iets naar achter en voren zwaaiend
en toen... flats! Met beide benen
belandde ze op de overliggende
steen, snel haar evenwicht herstel
lend toen ze voorover dreigde te
kieperen.
"Ajo, springen I" riep ze ongedul
dig, toen ze me zenuwachtig zag
hannesen. "Je moet durven, heus 't
valt mee. En als je in het water valt,
geeft toch niet, ik trek je wel op".
Het was zo vanzelfsprekend geweest
dat zij eerst zou springen, kon ze
mij toch opvangen? Ik sprong, mis
te de steen, ging kopje onder en
niet zuing ook, want daar was de
bedding diep uitgesleten door de
stroom. En in de paniekerigheid
trok ik zelfs Edith bijna ook het
water in. Ik trok m'n rok uit, legde
die op één steen en me zelf met
uitgespreide armen en benen op
een andere te drogen.
"Jij bent ook zo tollol" zei ze, "ik
heb nog nooit iemand zo tollol zien
springen!"
Toen ik half droog was gingen we
verder. We klommen zonder binja
waks gezien te hebben tegen een
zeer smerige helling op en liepen
via de Maetsuyckerstraat terug naar
onze fietsen. Na een half uurtje
fietsen was ik droog, al rook ik een
uur in de wind naar kali.
Waarom ik van al die lange jaren
vriendschap met Edith Halewijn de
ze herinnering ophaal? Ik dacht zo,
flinke, brani meisjes gaan meestal
eerst, om de minder flinke branies
een helpende hand toe te steken.
Een beetje troost bij het gemis van
Edith. Li.
C. A. S.
HERDENKINGSBOEK
1902-1977
uit
216 pagina's en 180 foto's
de mooiste jaren van de
Carpentier Alting Scholen.
Ook niet-Cassers zullen onge
twijfeld talrijke familieleden,
vrienden en bekenden terugvin
den in dit goed-geredigeerde
boekwerk, dat een schat van
foto's bevat.
ymnkHMtH*"
niHi'timttu"
Prijs f 37,50 porto 4,
Eenmalige aanbieding
BOEKHANDEL MOESSON
Jetty Beer en Tom Hiemstra
hebben
te koop.
Zeldzaam mooi qua kleur, motie
ven en kwaliteit. Billijke prijzen.
Na telefonische afspraak komen
wij eventueel bij u langs.
M. Nijhoffstraat 232,
1382 TX WEESP
Telefoon 02940 - 1 22 44
24
