r\UnJoctyJ
cJ^alph Boekholt
door
"INGETMAll" „AD PATRES"
Fa. Johs. Ouwejan Zn.
niet behoorlijk is ontlenen aan de voor
beelden uit deze wajangfilosofie. Be
paalde wajanghelden worden als voor
beeld ter navolging gekozen. Was voor
1942 vooral de edele ridder Arjuna de
ideale figuur die men zich tot voorbeeld
stelde (de verpersoonlijking van de
verfijnde Javaanse opvattingen over de
edelman), tegenwoordig is vooral de
held Gatotkatja, met zijn opvliegend,
snel reagerend karakter, favoriet. Men
ziet in hem de flinke strijder die voor
de vrijheid van het vaderland opkomt.
Srikandi, als strijdbare echtgenote van
Arjuna, bepaald niet op haar mondje
gevallen, is tegenwoordig geliefd bij de
moderne meisjes en vrouwen die naar
emancipatie streven. In tegenstelling
tot de zachtaardige huiselijke figuur
van Sumbadra, eveneens een vrouw
van Arjuna, die meer het bezadigde
type van het vooroorlogse meisje
symboliseert.
Maar ook andere figuren, zoals de held
Bima, de woeste reus met het gouden
hart, broeder van Arjuna, kan men zich
als voorbeeld stellen.
TYPOLOGIE
Enige algemene kenmerken van "goe
de" en "slechte" poppen volgen hier
onder. De geinteresseerde lezer zou
deze richtlijnen kunnen volgen bij het
determineren van wajangfiguren, voor
opgesteld dat hij enigszins bekend
is met de Wajang Purwa. GOED,
RECHTS: klein van gestalte, de benen
bij elkaar en het gezicht omlaag ge
richt. Fijne neus en amandelvormige
oog in een zwart, wit of goudkleurig ge
laat. Uitzonderingen op deze regel zijn
er: Bima, Gatotkatja enz.
SLECHT, LINKS: Groot van gestalte,
de benen wijd uiteen. Het gezicht naar
voren of omhoog gericht, snoevende
gelaatsuitdrukking. Grote, dikke neus
en rond oog of soms twee bolronde
ogen. Rode, rose, of blauwe gelaats
kleur. Grote tanden, soms met slag
tanden. Zichtbaar aangebracht. Op de
ze regel zijn opnieuw diverse uitzon
deringen zoals: Karna, Sujodana enz.
RANGEN EN STANDEN: Koningen van
welke partij ook dragen een vorsten
kroon, een Makuta en een stralen
krans in de vorm van een vleugel op
de rug ter hoogte van de schouders, de
Praba. Prinsen hebben meestal de
haardracht Supit Urang ofwel kreef
tenschaar. Ook komt voor de Gelung
Keling of een dikke naar boven ge
draaide haarwrong (zoals bijvoorbeeld
Judistira draagt).
AFWIJKENDE FIGUREN: zijn de buta,
de reuzen die over het algemeen groot
en dik zijn. Deze dragen lang loshan
gend haar in combinatie met grote
Indische mensen in Holland, zoals
een Indische jongen van de jongere
generatie ze ziet. Gevoelig, humoris
tisch, sfeer-tekenend. Vele foto-illu
straties Nederland-lndonesië.
f 12,90 porto f 1,70
Moesson-reeks uitgave. Tjalie
Robinson BV. Giro 6685. Prins
Mauritslaan 36, Den Haag.
ogen en grote mond met reusachtige
tanden.
DE PANAKAWAN, of dienaren, vor
men een klasse apart. Zowel van de
goede partij (Semar, Petruk, Gareng en
Bagong) als van de slechte partij (To-
gog en Sarawita) lijken zij op mismaak
te dikbuikige gedrochtjes. Zij bezitten
echter grote wijsheid en geven hun
meesters altijd goede raad. Maar
slechts de GOEDEN luisteren en vin
den dan uitkomst in netelige situaties.
De KWADEN luisteren nauwelijks naar
hun Panakawan.
GUNUNGAN of KAJON: een bladvor-
mig attribuut dat op een berg (Gunun-
gan) of bos (Kajon) lijkt. Het stelt het
universum voor met de lucht, het land,
water, mensen, dieren en planten. Met
de Gunungan begint en eindigt iedere
wajangvoorstelling. Verder wordt de
Gunungan ook als pauze-teken ge
bruikt tussen de scènes. Maar ook als
attribuut om een vorstenverblijf, een
bos of vuur uit te beelden.
In dit laatste geval toont de dalang de
achterzijde van de Gunungan, die vurig
rood geschilderd is.
onder eindredactie van J. M. KNAUD
Met diep leedwezen geef ik kennis
van het overlijden van mijn geliefde
vader
R. SOERIANATA
op de leeftijd van 80 jaar.
R. A A. Soerianata
H. van Erpweg 101
De Bilt.
Bandung, 27 mei 1978
Jln Kapten Tendean 54
Indonesia.
"DE HEER IS MIJN HERDER", Ps. 23-1
Bedroefd om het afscheid, maar
dankbaar voor alles wat zij voor ons
heeft betekend, geven wij kennis dat
heden na een geduldig gedragen
ziekte van ons is heengegaan onze
lieve zuster, pleegmoeder en oma
VICKY HOOGEVEEN
op de leeftijd van 70 jaar.
Beverwijk: R. M. Hoogeveen
Haarlem: A. M. Severing-Faber
J. Th. Severing
Ingrid-Judy
Steven-Patrick
Beverwijk: W. R. R. Faber
J. F. Faber-Herling
Haarlem: Y. D. Coppen-Faber
R. R. Coppen
Ricardo-Jehizkia
David-Miguel
BEVERWIJK, 14 juni 1978
ENIGE EN ALGEMENE KENNISGEVING
Tot onze grote droefheid overleed op
2 juli 1978 te Geelong, Australië, on
ze lieve Vader, Schoonvader, Groot
vader en Oom
WILLEM JACQUES
HUBERS VAN ASSENRAAD
weduwnaar van
ANTONIA HENDRIKA SNOR
op de leeftijd van 75 jaar.
Zijn geestkracht en levenshouding zullen
ons steeds ten voorbeeld strekken.
's-Gravenhage
R. W. J. Hubers van Assenraad
H. Hubers van Assenraad-van Bemmel
Hoogerheide
Ir J. J. Hubers van Assenraad
B. F. J. Hubers van Assenraad-Straus
Ocean Grove
W. J. Hubers van Assenraad
W. Hubers van Assenraad-de Bruin
Steven, Diana, David
Halsteren
M. F. Hubers van Assenraad
Leiden
J. W. Hubers van Assenraad
Wageningen
R. J. W. Hubers van Assenraad
Neven en nichten
De crematie heeft op 5 juli 1978 te Altona
plaatsgehad.
Begrafenis- en Crematie-Onderneming
Opgericht 1924
ROUWKAMERS
en ONTVANGKAMERS
AIRCONDITIONED
Kantoren: Fred. Hendriklaan 7
Den Haag, Tel. 070-556427 (3 lijnen)
25
