BOEKBESPREKING
29
mtm
FRANSE BELANGSTELLING
VOOR HET VERRE OOSTEN
Wel eens gehoord van de Société
pour l'Etude et la Connaissance du
Monde Insulindien? Nu, tot voor kort
wij ook niet. De SECMI houdt zich be
zig zoals de naam reeds zegt, met de
studie van de landen en volkeren
van de eilandengroepen op het kruis
punt van de Stille en de Indische Oce
aan.
De Indonesische archipel maakt daar
een belangrijk deel van uit en deze
overweging leidde blijkbaar het Insti
tuut ook naar Moesson, zodat wij thans
een ruilovereenkomst hebben gesloten
met de SECMI: haar publicaties tegen
Moesson. Wij ontvingen inmiddels tot
ons groot genoegen de beide publica
ties die SECMI in 1977 het licht heeft
doen zien, nl. Archipel 13 en 14, waar
van vooral no. 13 ons zeer interesseer
de. Die geeft nl. een beeld van de In
donesische vrouw en haar ontwikkeling
in recente tijden. Na een inleiding in
drie talen (Frans, Engels en Indone
sisch) volgen een reeks opstellen van
Franse, Nederlandse en Indonesische
auteurs over de vrouw en vrouwen
vraagstukken. Wat de Nederlandse au
teurs betreft: Joke Schrijvers en Els
Postel-Coster schrijven over de Mi-
nangkabau en veranderingen in de ma
triarchale maatschappij (in het Engels),
Cora Vreede-de Stuers over Kartini;
van de Indonesische medewerkers
noemen wij R. A. Mangkoedimedjo
over de vooruitgang van de Indone
sische vrouw. Nani Soewondo over de
Indonesische huwelijkswetgeving, Soe-
jatni over de rol en deelname van de
Indonesische vrouw in familieplanning,
Soedjatmoko over de vrouwenbewe
ging en ontwikkeling en R. S. Suwitno
over de Indonesische vrouw in de hui
dige maatschappij.
Opnieuw treft ons het feit dat, of
schoon wij, Nederlanders, oneindig
groter verplichtingen tegenover Indo
nesië hebben dan de Fransen, Engel
sen en Amerikanen bij elkaar, deze
buitenlanders in het algemeen ge
sproken zich veel meer met het moder
ne Indonesië bezighouden dan de Ne
derlanders. Natuurlijk, er zijn vaktijd
schriften en wetenschappelijke publi
caties die informatie geven over mo
derne ontwikkelingen. In de bibliothe
ken ligt een schat van wetenwaardigs
over Indonesië/Nederlands Indië. Maar
de belangstelling voor de recente ont-
Er was geen twijfel aan. Dat blijkt tel
kens als ik bij Frits op bezoek ben.
Maar met me meegaan wil Lassie niet.
"Waarom niet als hij zo dankbaar is?"
vroeg ik eens aan Frits.
Hij schudde zijn wijze oude hoofd.
"Dat is hondentrouw", antwoordde hij.
"Zoiets vind je bij mensen niet!"
RIJKLOF VAN GOENS
wikkelingen in 't land waarmee wij 350
jaar zo nauw verbonden waren schijnt
zich te beperken tot de al dan niet
vermeende misstanden, die wij gaarne
met het bekende bestraffende vingertje
aanwijzen. Ook deze uitgave van SEC
MI drukt ons pijnlijk weer eens met de
neus op het feit, dat andere dan poli
tieke zaken er maar magertjes afkomen
in dit brave land. Het "corrupte gene-
raalsbewind", ja dat is iets om de tan
den in te zetten. Moderne sociale of
culturele ontwikkelingen in het land
waar wij 350 jaar de baas hebben ge
speeld ho maar jhr.
"Archipel" is te bestellen bij: Archipel-
Bureau, 732 E.H.E.S.S., 54 Bd. Ras-
pail, 75006 Paris, France. Het adres
van de uitgever is; Societé pour l'Etu
de et la connaissance du Monde In
sulindien (SECMI), Chabannes, 23290
Saint-Pierre de Fursac, France.
DE POORTEN DER HEL
Er verschijnen nog steeds meer boe
ken over de Jappenkampen. Heeft
dat nog zin, vraag je je af. Naar mijn
gevoel is dat alleen dan het geval als
zo'n boek uitzonderlijk goed geschre
ven is of als het nieuwe historische
gegevens verschaft. Er zijn maar heel
weinig boeken op dit gebied, die aan
een van die twee voorwaarden voldoen
en nog minder die aan allebei voldoen.
Nu is weer verschenen "De poorten
der hel" door Bernard Schoónenberg,
ondertitel "Van Batavia tot Pakan Ba-
roe, veertig maanden slavenarbeid in
Japanse gevangenkampen 1942-1945".
Veel nieuws over de kampen vertelt
dit boek na alles wat er al verschenen
is niet, het is het gewone steeds terug
kerende trieste verhaal. De vele be
spiegelingen over allerlei onderwerpen
die in het boek voorkomen, maken het
niet leesbaarder. Behalve natuurlijk
voor degene die deze nu juist aan
spreken. In mijn ogen is dit boek na
de vele die er al verschenen zijn geen
aanwinst. Maar misschien heeft de
schrijver op deze manier wat com
plexen van zich af kunnen schrijven.
Het boek is niet geïllustreerd.
CHS
HET AANZIEN VAN
NEDERLANDS-INDIË
Dit is de titel van een nieuw prenten
boek, uitgegeven door Amsterdam
Boek over de laatste honderd jaar
Nederlands bewind over het toenmalig
Nederlands-lndië. Voor wie een beetje
vreemd zit aan te kijken tegen dat
"aanzien" zij vermeld, dat "aanblik"
voor de doodgewone lezer beter weer
geeft wat de samensteller, Frans Naeff,
bedoelde. De heer Naeff is er inder
daad in geslaagd - en dat zegt wat! -
na de verschijning van langzamerhand
een bibliotheek vol plaatjesboeken nog
een aantal foto's bij elkaar te zoeken,
die de lezer (althans ik) nog nooit had
gezien. Hij voorzag die van korte tek
sten en aldus was de zoveelste po
ging om honkvaste en Indische Ne
derlanders op de hoogte te stellen van
ons "lang niet altijd zo fraaie verleden"
ondernomen. Ik citeer de achterzijde
van dit overigens wel zeer fraai uit
gegeven prentenboek. U ziet, aan de
eis van de tegenwoordige mode, over
dit verleden hoogstens met een ver
goelijkend lachje te spreken is vol
daan.
De tekstjes van de heer Naeff vertellen
wat de Indische lezer al lang en beter
weet; of zij erin zullen slagen de Ne
derlandse lezer, die nooit in Indië is
geweest, enig idee te geven van de
Indische gschiedenis is voor mij een
open vraag. Maar wat wil men? Bij het
inderdaad zeer interessante materiaal
hoort nu eenmaal een toelichting, ook
al blijkt dat een onmogelijk te vervullen
opgave in zo'n bescheiden ruimte als
Neaff ter beschikking stond.
Voor de Indische lezer is dit een boek,
dat hij met belangstelling zal doorbla
deren, dank zij het inderdaad zeer in
teressante fotomateriaal. Een prettige
omstandigheid is, dat het is voorzien
van een register.
JHR.
"Het aanzien van Nederlands-lndië" is
verkrijgbaar bij de Boekhandel Moes
son en kost 14,95 plus 4,porto.
cl{erinneringen aan iSoekaboemi
SOEKABOEMELAREN,
UW LAATSTE KANS
Nog een beperkt aantal exemplaren voorra
dig van "Herinneringen aan Soekaboemi",
het met 150 prachtige foto's geïllustreerde
boek over Soekaboemi's geschiedenis, de
hotels, scholen, de Politieschool, het uit
gaansleven, gemeente-perkara's en beken
de Soekaboemische figuren, door J. M.
Knaud. Voorzien van 3 plattegronden, 132
pagina's. Prijs f 25,plus f 4,porto.
Verkrijgbaar bij Boekhandel MOESSON
aas