De Sekolah Tehnik Tinggi (Technische Hoge School) in Bandung.
overigens niet, het gaat alweer berg
afwaarts en al gauw doemt er een on
waarschijnlijk mooi vergezicht op aan
de rechterkant. Eventjes "plan plan"
om "tjeprèèt, tjeprèètwat foto's
met de "Kodak" te nemen (iedere ca
mera al is het een Leica of een Has-
selblad wordt Kodak genoemden
na zo'n twintig minuten zien we op
nieuw rechts van ons het houten pa
leis van de G.G. nu nog steeds dienst
doend als buitenverblijf van de Presi
dent, schitterend onderhouden.
Niet lang daarna rijden we Tjipanas
binnen, links staat nog een oude thee
onderneming. Na heerlijk gegeten en
gedronken te hebben (thee is gratis op
West-Java in de warungs en restau
rants, was dat vroeger ook zo?) ver
volgen we onze weg richting Tjianjur,
na Tjianjur kan weer snel worden
gereden, de weg is daar niet zo kron
kelend en links en rechts genieten we
van een bijna "overdadig aandoend"
sawahlandschap. Groen-tinten in al
lerlei schakeringen en bomen in alle
formaten.
Na de z.g. Djembatan Kuning (Gele
Brug) te hebben gepasseerd (over de
Tjitarum toch?) wordt het landschap
weer ruwer en gaan we de kalkbergen
van Padalarang in. Aan de rechter
hand zien we dan ook even voor Pa
dalarang enige kalkbranderijen met
een sneeuwwitte kalkgruis omgeving.
Grappig te zien dat de kalkblokken
met kleine trucks (ex. "Tambitrucks",
de Ford en Chevrolettrucks gebruikt
door het leger in de periode 1945-
1949) helemaal van boven de berg
worden aangevoerd.
In Padalarang zelf is het altijd een
drukte van belang, veel delemans en
opelets, keurig gefabriceerd van Fiats
uit het jaar 1949-1951. Even oppassen
en we slaan rechtsaf richting Tjimahi.
Het schiet al op, ook in Tjimahi een
bijna chaotische drukte veroorzaakt
door de opelets, betjaks en minibus-
jes, maar wat geeft het nog, we zijn
er bijna. Toch moet ik zeggen, dat even
later de entrée van Bandung niet be
paald een riante indruk achterlaat, een
gekrioel op de weg, links en rechts
toko's en waroengs, maar dit beeld
verdwijnt naarmate je na de stad te zijn
ingereden, noordelijker komt.
Logeren in Bandung is gemakkelijk,
lukt het niet in het sfeervolle Homann,
waar in de hall notabene een model
van het R. Lloydschip de "Baloeran" in
een vitrine staat. (Werd de Baloeran
niet getorpedeerd?) dan kunt U plaats
zoeken in Preanger, of in "Van Hengel"
wat tegenwoordig "PANHEGAR" heet,
of anders is er nog het zeer voordelige
Bragahotel, t.o. de schouwburg/oude
sociëteit "Concordia". (Vroeger heette
het meen ik "Wilhelminahotel").
Ja, daar zit je dan in je hotel, meestal
neem je eerst eens een lekker bad en
verbaast je om de deken, die op je
bed ligt, maar die je toch goede dien
sten zal bewijzen, zoals 's avonds zal
blijken.
Kijk in de kamer van Homann staat
zowaar nog een oude Philipsradio, zo
een met een groen oog, waarmee je
hem kunt afstellen, leuk om bijvoor
beeld 's avonds naar de ketjapi-soe-
ling muziek, of gamelan degung of ge
woon naar een programma "heureu-
jan" te luisteren, erg gezellig is dat,
gewoon een of twee mensen, die al
leen maar gekheid verkopen, woord
spelingen maken in onvervalst Soen-
danees, maar verbaas je ook niet pop
muziekprogramma's te horen, men zit
wat betreft nieuwe platen in Bandung
veel meer op het vinkentouw dan in
welke andere stad in Indonesië ook.
We hebben besloten om maar weer
eerst even de stad in te gaan, t.o. Ho
mann waar vroeger de Preangerbode
werd gedrukt, zit nog steeds een krant,
de Pikiran Rakyat (De Gedachte van
het Volk). We steken over en passe
ren rechts een grote apotheek en lo
pen over een keurig trottoir de Jl. Bra-
ga in, altijd weer gezellig is dat in de
namiddag. We houden rechts aan, ste
ken eerst de Naripanweg over en ko
men al gauw bij de toko "Sumber Hi-
dangan", vroeger "Het Snoephuis"!
En inderdaad hoor, nog oude stopfles
sen, oude weegschalen, hier kan je
o m. zalige krentenbollen kopen ("re
cept van voor de oorlog 'nir' ver
trouwde een oudere heer mij toe), en
voorts ook saucijzenbroodjes, aman
delbroodjes, kattentongen en noem
maar op. Bijna ontroerend te horen
met welk gemak de Soendanese ver
koopstertjes de Hollandse namen uit
spreken"Tom Poes, sabaraba bi-
dji?" (Hoeveel Tom Poezen "had U
gehad willen hebben"
Hierna lopen we door, links en rechts
nog een steen ontwarend ter herden
king van de eerste steenlegging in
1929 door Juffrouw X, bouwmeester Y.
Na het snoephuis lopen we verder naar
"boven" en komen bij "Braga Permai"
(Bogerijen) met een gezellig terrasje
ervoor, met wat opdringerige wa
jang golek-, schilderijen - en andere
souvenirverkopers. Na hier een tijdje
te hebben gezeten en de flanerende en
winkelende Bandungers te hebben
geobserveerd (wat ziet iedereen er
eigenlijk keurig verzorgd uit) besluiten
we terug te gaan en ons te goed te
doen aan een rijsttafel bij Homann.
De volgende dag gaan we met onze
gasten Bandung verkennen om ver
volgens Lembangwaarts te reizen.
Voor transport in de stad Bandung
kunnen we de hulp inroepen van offi-
(lees verder volgende pagina)
Het voor Bandungers zo bekende "Gedung Saté", vroeger Dept. v. Waterstaat.
11
