(XXI)
Indonesisch leren van Tante Koes
- Kerst- en
Nieuwjaarswensen
TUSSENPERSOON
Zeg, je komt als geroepen. Ik wou
je net opbellen. Is jouw huis al ver
kocht?
Nog niet. Heb je een serieuze ko
per?
Vanochtend is Soenarjo met
zijn broer hier geweest. Deze
laatste is overgeplaatst van Jakarta
en heeft een huis nodig. Toevallig
voldoet het huis dat je wilt verko
pen aan zijn eisen. Ook de prijs
heeft voor hem geen problemen. De
zaak betaalt.
Ik wist wel dat ik vandaag goed
nieuws zal horen.
Hoezo?
Toen ik naar je toe ging kruiste
een zwarte kat van rechts mijn weg.
Dat betekent rezeki.
Ach, bijgeloof.
Je kunt nooit weten. Bidt maar dat
de koop doorgaat. Je krijgt straks
2% van de verkoopprijs.
PERANTARA
Hai, kebetulan sekali kamu da-
tang. Saya baru mau menelpon.
Rumahmu sudah laku?
Belum. Ada pembeli yang serius?
Tadi pagi Soenarjo dan kakaknya
kemari. Kakaknya ini baru dipin-
dah dari Jakarta dan membutuh-
kan rumah. Kebetulan saja rumah
yang akan kau jual itu cocok
dengan apa yang dia cari. Harga-
nyapun tidak menjadi soal bagi-
nya. Kantor yang menanggung-
nya.
Saya mengetahui kalau hari ini
akan ada kabar baik.
Bagaimana?
Sewaktu saya kemari tadi, ada
kucing hitam yang memotong
jalan saya dari sebelah kanan.
Itu berarti rezeki.
Akh, tachayul.
Siapa tahu? Doakan saja jadi
terjual. Nanti kamu akan menda-
pat dua persen dari harga jual.
rezeki materiële zegening, serius (met stomme e) wordt in het
Indonesisch veel gebruikt. Het correcte woord sungguh-sungguh.
We wensen nog een ander leuk acro
niem aan de vergetelheid te ontrukken.
Indarjo heeft, toen hij nog Regent van
Semarang was in 1971 het acroniem
Bakmi het luchtruim in geboome-
rangd. ledereen weet natuurlijk wat
dit Chinese kostje bevat, zodat we
dit niet meer hier behoeven uit te
leggen. Maar niet iedereen zal weten
wat Indarjo hiermee heeft beoogd.
Genoemde Resident heeft nl. aan de
verschillende letters, waaruit het
woord is opgebouwd, bepaalde bete
kenissen toegekend, die alle betrek
king hebben op specifieke karakter
eigenschappen van Indonesiërs. Bak
mi is volgens het kookboek van In
darjo een gerecht, dat met de volgen
de ingrediënten dient te worden be
reid: Bosenan (vlug beu van iets), A-
ras-arasan (werkschuw), Kèsèd (lui),
Maiden (alleen maar erop uit om an
dermans werk af te kraken) en Irèn
(jaloers). Berita Yudha 30 juli 1971.
Deze bakmi is, waarschijnlijk, omdat
hij te goed was gekruid door chefkok
Indarjo, niet langer meer verkrijgbaar
in warungs en restaurants. Het is trou
wens het geval met het gros van de
acroniemen, dat ze op een gegeven
ogenblik niet meer in de smaak vallen
bij het publiek. Alleen sommige kun
nen het tamelijk lang uithouden, om
dat ze goed zijn geconserveerd, voor
al indien ze als hoofdbestanddeel kun
nen fungeren van een of andere af
leiding, doch hierover later meer. Nu
we het toch al eenmaal over "eten"
hebben, houdt U van "jagung"? U
weet wel wat er mee wordt bedoeld,
maïs in het Nederlands, maize in het
Brits-Engels en corn in het Ameri
kaans-Engels.
Neen, als u eens de betekenis van
deze jagung krijgt te horen, zijn we
er bijna zeker van dat u zo weinig mo
gelijk of in het geheel niets te maken
wenst te hebben met deze variëteit,
want het is, net als bakmi, een acro
niem, dat evenwel staat voor JAksa
aGUNG (Procureur-Generaal)!
Eerder hebben we terloops erop ge
wezen, dat vele vooraanstaande In
donesiërs een aandeel hebben gehad
in de totstandkoming van acroniemen.
Begin juni 1978 heeft President Soe-
harto zich bemoeid met het reeds ge
ruime tijd bestaande acroniem WA-
DAM voor WAnita aDAM (Vrouw (die
tevens) Adam (is)), waarmede een
transvestiet wordt aangeduid. Soehar-
to heeft nl. zijn goedkeuring gehecht
aan het voorstel om dit acroniem te
wijzigen in WARIA, dat staat voor WA
nita (vrouw) en pRIA (man), op voor
stel van de Minister voor Godsdienst
aangelegenheden (H(aji) Alamsyah. Hij
heeft niets anders gedaan dan een
protest overgebracht aan President
Soeharto van de Islamitische gemeen
schap in Oost-Java. De Oostjavanen
beweren nl. dat het woord WADAM
de naam van de eerste door God ge
schapen man in opspraak brengt. Bo
vendien wordt Adam als "profeet"
door de Islam gerespecteerd. Ergo,
druist e.e.a. tegen de gevoelens in
van de Moslims in Oost-Java.
Deze WARIAs hebben zich zelfs ge
organiseerd in de HIWAD of Hlmpu-
nan WADam (Wadam Club), omdat ze
zo nu en dan op de planken verschij
nen, schoonheidswedstrijden houden
en zo meer.
Er wordt niet bij vermeld, of na de
invoering van het acroniem WARIA
nog mag worden gesproken van de
HIWAD. Als men consequent de lijn
wil doortrekken moet dit HIWAR wor
den. HIWAR, wat een geharrewar over
allerlei pietluttige dingen! Op de ke
per beschouwd is HIWAD, of HIWAR
zo men wil, een acroniem van een
acroniem.
Er zijn meer van dergelijke acroniemen
in de taal bekend.
(wordt vervolgd)
TJIOEMBOELOEIT
Er is een stroom van reacties losge
komen op het verzoek van de heer
G. Mulder wat meer inlichtingen over
de herkomst van de naam en de ge
velsteen (Moesson 15-10). De volgen
de keer een samenvatting van alle
informaties! Veel dank voor uw be
langstelling! - Red.
"NEDERLANDERS
IN JAPANSE KAMPEN"
Blijkens mededeling van het Museum
voor het Onderwijs is gedurende de
periode 1 november 1978 t/m 28 febru
ari 1979 in het Museum, Hemsterhuis-
traat 2e en 154, Den Haag, een nieuwe
selectie uit de centrale collectie "Ne
derlanders in Japanse kampen" te be
zichtigen.
Ook dit jaar bestaat voor onze abon
nees de gelegenheid om voor de
Kerst- en nieuwjaarsviering vrienden
en kennissen (of alle Indischgasten!)
gelukwensen aan te bieden voor een
VAST TARIEF: 6,per annonce.
Niet-abonnees: f 8,50.
Géén standaardwensen waaruit U een
keus moet doen, maar U bent geheel
VRIJ om uw eigen wensen uit te spre
ken "in alle talen", MET EEN MAXI
MUM van 10 WOORDEN, EXCLUSIEF
UW NAAM.
Inzendingen moeten uiterlijk 1 decem
ber binnen zijn.
Uw wens graag op de giro schrij
ven, maar duidelijk I Giro 6685 aan
Tjalie Robinson BV, Pr. Mauritslaan 36,
Den Haag.
13
