Didi in Holland
BOEKEN
In Holland zijn hele
maal geen analfabeten,
ledereen leest en leert
hier. Dus is iedereen
knap. Dat is jammer.
Want er is zoiets als
knapper dan knap. En
daarom is het leven in
Holland één grote knap
heidswedstrijd. Wie het
meest weet, wordt im
mers het meest be
taald. Onderwijzers ha
len steeds maar meer
diploma's om hun kinderen steeds
wijzer te maken. Boekhouders door
lezen steeds meer boekhoudmeester-
werken om groter boekhoudknapperts
HALIN EN DE REGERING
Mevrouw Kraayeveld-Wouters, staats
secretaris van C.R.M. heeft in de
Tweede Kamer niet alleen beweerd,
dat het Indische Verzet tegen de Ja
panners maar weinig heeft voorge
steld, maar nu ook "Halin" van zich
afgeschud, met de bewering: Ons
land heeft tegenover deze groep geen
bijzondere solidariteitsplicht.
Kennelijk wordt Mevrouw Kraayeveld
geenszins gehinderd door enige his
torische kennis als een levend voor
beeld van het cultuurbarbarisme,
waarmee bovendien het geschiedenis
onderwijs in onze tijd in een hoek
getrapt wordt.
Bepaal ik mij tot de Halinkwestie, een
duik in de archieven van het voorma
lige Ministerie van Overzeese Ge
biedsdelen en van het Hoge Commis
sariaat te Batavia, - ja Mevrouw
Kraayeveld dat hebben wij ook eens
een keer gehad - zou de Nederlandse
verantwoordelijkheid stellig aan het
licht brengen. Is het immers niet zo,
dat alle bezitters van de Nederlandse
nationaliteit - ook hen, die in Neder
land geboren waren - de vraag is
voorgelegd, of zij die nationaliteit
wensten te behouden suggereren
de, dat men die zou verliezen, als men
niet uitdrukkelijk voor het Nederlan
derschap koos?
na haar Lyceumtijd haar fröbel-akte
haalde als een van de eersten in die
tijd, en toen fröbel-onderwijzeres was
in Bandung tot de oorlog uitbrak. Mis
schien brengt dit herinneringen boven
bij een van haar klasgenoten of leer
lingen?
Ze is getrouwd met een Smildenaar,
die ik me heel goed in het oude Indië
kan voorstellen - zo iemand die zich
snel en goed kan aanpassen. Hun
huis is allergezelligst ingericht, erg
zonnig en licht, en staat vol planten.
Ik vond 't vermakelijk te horen dat de
heer Offereins planten verafschuwt,
misschien juist omdat hij van boeren
afkomst is, en dat zijn eerste job in
te worden. Wie eenmaal leest, leest
steeds door. Men koopt eindeloos
boeken en het is voor een leek als
Didi niet te begrijpen hoe al die boe
kenkasten in iemands hoofd kunnen
zitten en er toch steeds meer bij kan.
Het lezen is zo'n machtige gewoonte
geworden dat men leest als men moe
is van lezen. Dan leest men wat an
ders, maar het is ook nuttig. Of op
zijn minst literair. Men gaat op vakan
tie met een boek en men gaat op reis
met een boek. Wie 350 dagen van het
jaar in boeken gelezen heeft, gaat 15
dagen op het strand zitten met een
boek. Of reist door vreemde landen
met een boek in de trein. En loopt
achter de gids aan in Rome met zijn
neus in een boek. Elke dag werpen
kranten honderdduizenden woorden
naar de lezer toe. Winkels laten men
sen lezen hoe verstandig zij zijn en
hoe voordelig uit, als ze maar bij hen
Een duidelijke valstrik voor simpele
zielen, die nog altijd vol vertrouwen in
"Vadertje Gouvernement" de zaak op
zijn beloop lieten, of op hun vraag om
goede raad het advies kregen voor
het Indonesische Staatsburgerschap
te opteren. Wat immers hadden zij in
het koude kikkerland te zoeken?
Sommigen noemen dat "met een kluit
je in het riet sturen"; ik heb er geen
woorden voor. Maar wel voor de Ne
derlandse Regering, die, bij monde
van deze - onnozele? - Staatssecre
taris, op deze wijze "de handen in
onschuld wast".
Eigenlijk maar éen woord; "bah".
PH. SALOMONS
Kramvogellaan 24'
Bilthoven
SOEKA SENENG
Op blz. 20 van de Moesson van 15
nov. I.l. is een foto afgedrukt, waarop
o.m. een aantal dames in fraaie sa
rongs en kabaja's zijn afgebeeld. De
Salinas wasu raadt 't, assistent
in een kwekerij, waar hij niet gauw
genoeg vandaan kon! De planten in
Huize Offereins schijnen zich van zijn
antipathie niets aan te trekken, ze
groeien en bloeien dat 't een lieve
lust is. Wat zullen zij 't druk hebben
zodra Offereins in december met pen
sioen gaat; ze zijn dan namelijk van
plan zich echt te wijden aan charita
tieve bezigheden, vooral die welke be
trekking hebben op ouden van dagen,
die hier werkelijk schandalig verwaar
loosd worden. Nu, bij de Offereinsen
zijn ze in goede handen!
(slot volgt)
kopen. Men leest van dichters en
schrijvers hoe schoon bloemen toch
wel zijn. En vrouwen en boeren en
psychopaten. Men leest en leert alles
van de Chinezen, de Vuurlanders, het
communisme, de bijbel, het hempjes
breien met rechts en averechts, het
ravioli maken als Italianen en het hof
maken als de Fransen. Maar men
blijft zichzelf gelijk. En ook meent men
buitenlanders te kennen als men de
boekjes over buitenlanders gelezen
heeft. En als er iets niet klopt, zijn de
buitenlanders fout of de boekjes zijn
fout. Maar men blijft zichzelf gelijk.
Hoe ouder men wordt en hoe meer
men gelezen heeft, hoe meer men
zichzelf gelijk blijft. De lezer ligt daar
maar als een buis en er stroomt ein
deloos boekenwijsheid door. Waar
heen en waarvoor? denkt Didi. Maar
daar heeft niemand hem nog het ant
woord op gegeven. j p
redactie stelt dan de vraag of er le
zers zijn die van deze dames wat meer
afweten. Welnu, een van die lezers
ben ik.
Het zittende echtpaar zijn de heer en
Mevr. Piet Roostee, zeer bevriend met
mijn ouders. Voor ons kinderen waren
ze Oom Piet en tante Non. Naast Mw.
Roostee zat niet een dochter van het
echtpaar, maar een juffrouw van de
huishouding, Jo Weller, een weeskind
dat als zestienjarige bij de Roostees
kwam en haar hele leven samen met
hen doorbracht. Zij was een hele lie
ve, kordate en intelligente vrouw, die
op 70-jarige leeftijd in een tehuis in de
nabijheid van Wassenaar overleed.
Het jonge meisje op de voorgrond is
Annietje Roostee, een pleegkind.
Links van Oom Piet zit een zuster van
tante Non. Het gezin van de laatste
bestond uit acht of negen broers en
zusters. Haar vader was een Arme
niër, Johan genaamd, terwijl haar moe
der een dochter was van de befaam
de Toontje Poland.
In de jaren 1906, 1907 en 1908 huur
den mijn ouders Oom Piet's villa, Soe-
ka Senang (op de achtergrond van
de foto te zien) om aldaar de grote
november-vakantie door te brengen.
Onze aanwezigheid aldaar was aan
leiding dat de in functie zijnde em
ployé elk uur dat hij vrij was zich bij
ons gezelschap voegde, om te genie
ten van de thee, de borrel, enz enz.
En niet te vergeten "de schone jonge
dames". De laatste die ik mij herin
ner was de heer Buwalda. Dit moet
in 1907 of '08 zijn geweest (ik ben van
1898). Wanneer wij Annie's leeftijd op
de foto op 11 jaar stellen (zij was 3
jaar ouder dan ik) dan moet die foto
in 1906 zijn genomen.
Soeka Senang was een verrukking.
Er was een groot zwembad, dat ge
vuld werd door een heldere beek die
aan de ene kant het bad binnenkwam
om het weer aan de andere kant te
verlaten.
G. ZORAB
9
