WEERZIEN
Ik sta eens voor mijn werk met twee cliënten in hun winkel
voor een redecorating-job als ik door een klant in hun
toko "aangevallen" word. En terwijl de bejaarde dame me
werkelijk in een absolute houdgreep neemt roept ze wel
tienmaal opgewonden met kleine gillende uithaaltjes:
"Adoeoehhh...Rogier...weet je nog wie ik ben?... Weet-je-
nog?l"
Terwijl ik wat verlegen naar mijn opdrachtgevers blik en
tegelijkertijd verwoede pogingen doe om uit haar om
arming los te komen, sus ik: "...Tuurlijk wel... Tante Tra!"
Als ware het een toverwoord laat ze me los en begint dan
minstens vijf minuten opgewonden te ratelen. Ondertussen
kijken mijn klanten hoogstverbaasd toe en ik word er ge
woon een beetje maloe van. Ik maak dus razendsnel een
afspraak om haar diezelfde avond nog even een bezoekje
te brengen, want ze is met vakantie en heeft weinig tijd.
's Avonds, als ik bij Tante Tra op haar logeeradres zit,
nemen we in sneltreinvaart de laatste 15 jaar door. Want
minstens zolang hebben we mekaar niet meer gezien. Maar
dan zegt ze opeens: "Weet je, ik ben hier toch geboren,
getogen en opgegroeid. Kleuterjaren, Lagere School, mid
delbare School, daarna een job en dan nog jaaaaren zo
maar huisvrouwMaar ik herken mijn Batavia werkelijk
niet meer terug! Het is zo helemaal anders geworden.
Zóóó onherkenbaar!"
Aha! denk ik, mijn stokpaardje en hap toe. "Veranderd zegt
U? Maar NATUURLIJK! Wie en wat verandert nou niet?
Het is immers een natuurlijk proces van ouderdom? Bij
een mens komen er rimpeltjes bij, bij een stad nieuwe
wijken. Batavia is Batavia en Jakarta is Jakarta. En de Tante
Tra van 50 jaar geleden is toch ook een andere Tante Tra
van nu anno 1979? Maar door alle veranderingen heen
herkende ik immers onmiddellijk DE Tante Tra, ja toch?!
En de Indonesiër heel anders? Nogalwiedes! Dit is immers
een nieuwe, JONGE generatie? Net zoals jullie de jonge
generatie in Holland niet meer "begrijpen", zo begrijpen
jullie deze "nieuwe Indonesiër" niet meer!" Enz. enz.
Indonesia is ontdekt als touristenland. En vooral nu, door
de devaluatie, is Indonesia nóg goedkoper geworden voor
de reislustigen. En elk jaar komen er meer en meer "Indië-
gangers" als tourist hier naar toe.
En please, beste lezers en lezeressen, als jullie het kunnen
doen, DOE het. Natuurlijk is er veel veranderd. ALLES
verandert immers? Maar dat zijn voor het grootste deel
alleen maar dingen die erbij gekomen zijn. (Net als Uw
rimpels dus!) Maar de basis is er OOK nog En ik heb
in de laatste jaren genoeg plaatjes gemaakt om U te laten
zien dat "Uw vertrouwde Indië (als ik het even zo noemen
mag), nog steeds bestaat.
Maar het nieuwe is er OOK. Zoals bijv. de plaat bij dit
verhaal, de jalan Thamrin met zijn wolkenkrabbers. Twintig
jaar geleden bestond dit nog niet, was dit nog een rawa...
Maar het stratenplan van "Batavia" is geen haar veranderd
hoor. Want in de vijf jaar dat ik nu hier zit, ben ik op mijn
erewoord nog nooit verdwaald wanneer ik daar slenter.
Maar in al die nieuwe buurten die er bijgekomen zijn raakt
deze Anak Betawi na al die jaren nog steeds de kluts kwijt!
ROGIER
SOLSANA
In Moesson zijn een paar korte bericht
jes verschenen over het sanatorium
Solsana, op Tjioemboeloewit. Wonder
lijk dat nog nooit een Bandoeger ge
schreven heeft over Solsana en zijn
oorspronkelijke eigenaar Dr. Sürbeck,
want Solsana was het privébezit van
de Zwitserse familie Sürbeck.
Doctor en mevrouw Sürbeck en hun
zoontje, waarvan ik helaas de naam
ben vergeten, en hun dochter Gladys
bewoonden het gerieflijke, ruime huis,
waarvan vooral de bibliotheek iets zeer
bijzonders was. Het sanatorium ge
deelte bestond uit ruime kamers aan
een galerij gelegen, met uitzicht over
de prachtige, parkachtige tuin en op
de bergen van de Preanger.
De Sürbecks waren buitengewoon
hoogstaande, ontwikkelde mensen die
veel hadden gereisd en grote belang
stelling hadden voor Oosterse cultu
ren, vooral het Buddhisme.
Onder hun talrijke vrienden waren ve
le kunstenaars, zo was bijvoorbeeld
de Italiaanse schilder Nobili een graag
geziene gast. Hein Buitenweg heeft
hem goed gekend en zal zeker ook de
Sürbecks gekend hebben.
Kort na onze zg. bevrijding vernamen
we dat de Sürbecks tijdens de Japan
se bezetting verhuisd waren naar een
eiland in het Tobameer en daar op
gruwelijke wijze zijn vermoord. Dit
trieste verhaal hoorden we van een
andere Zwitser, Hans Gerber, die de
hele oorlog goed was doorgekomen,
maar ook hij heeft de bersiaptijd niet
overleefd, helaas.
Misschien zijn er lezers van Moesson
die meer over Solsana en de Sürbecks
weten?
R.C.A.
"KNIL-GEDULD"
Met verbazing las ik het protest tegen
Uw zo geslaagde cartoon "KNIL-GE
DULD"! (zie Moesson No. 11, pag. 12)
Gebrek aan gevoel voor wrang pro
test?
Ik zou U willen voorstellen deze car
toon stérker onder ieders aandacht
te brengen, door hem gedurende ge
heel 1979 te gebruiken als FRONT
TEKENING op Uw titelblad.
Wij hebben zó lang geduld gehad en
zijn in de loop der jaren zó door po
litici van allerlei richting met een
kluitje in het riet gestuurd, dat ik U
hierbij een (gefingeerd) verslag toe
stuur van een onderhoud, dat een ex-
POWer had met een achttal vooraan
staande politici uit de laatste tiental
len jaren, (zie pag. 4)
D. VAN PELS
3
Een beeld van het moderne Indonesië: de Jalan Thamrin in Jakarta.
(Foto: Rogier)
