Willy Hill Special
Holland ja9
Winter nee!
Daarwaar je niet bentligt het Geluk
BINNENKORT WEER
TONG-TONG BANDEN
f 14,50
TOKO MOESSON
Dr. Soetjahjo's vraagstelling: "dat de
meesten (Indische schrijvers) met hun
gedachten en denkwijze meer in het
Land van Herkomst zitten dan elders
in de wereld" (Moesson No. 13, pag.
19) is onduidelijk. Bedoelt hij schrijvers
van Indische boeken? Of schrijvers in
Moesson? Het ligt toch voor de hand
dat schrijvers van boeken over Indië
zich tot hun onderwerp bepalen. Even
vanzelfsprekend is het dat schrijvers
in Moesson met hun gedachten in het
Land van Herkomst zitten - Moesson
is nu eenmaal een blad, met artikelen,
geschreven door en voor mensen uit
Indië/lndonesië. Wie zich op de hoogte
wil stellen over typisch Nederlandse
levensaspecten, abonnere zich op Else
vier, Panorama, Nieuwe Revue, Libelle,
Story etc. Overigens blijkt uit de vele
bijdragen die ons uit alle delen van de
wereld bereiken, dat de kring van
Moesson juist een zeer brede interes
sesfeer heeft.
Critiek die Indische mensen op Neder-
land zouden hebben richt zich op pre
cies die objecten, waarop de Neder
lander van hier een vaak veel fellere
critiek heeft, leest U maar eens "Boze
brieven van Bijkaart" van de schrijver
Hermans.
Dat Holland en de Hollanders in Moes
son altijd worden afgekraakt is een be
wering die ik daarom ook voor reke
ning van Dr. Soetjahjo laat. Wat de
winter betreft: de opmerking dat deze
een van de mooiste perioden in Hol
land zou zijn bewijst wel dat de schrij
ver uit eigen ervaring niet goed weet,
waar hij over spreekt (in tegenstelling
tot al die Indische schrijvers die wel
degelijk weten waarover zij praten)
Dat de Hollandse winter een diepe in
druk op de Indo's (en totoks voor wie
Indië/lndonesië een tweede vaderland
was geworden) heeft gemaakt, valt niet
te ontkennen, zij het dan in een andere
zin dan Dr. Soetjahjo bedoelt! Inder
daad heeft een besneeuwd winterland
schap voor de happy few die buiten
de grote steden in of in de nabijheid
van de bossen wonen, veel bekoorlijk
heid.
Maar voor de grote stadsbewoner was
deze "winterpret" beslist niet onver
deeld: blubberige straten, oudbakken
sneeuw, wekenlang aanhoudend grauw
weer. Niet alleen voor de mens bracht
de winter ongemakken en ellende (door
de gladheid talloze been-arm-en-heup-
fracturen), ook de dierenwereld betaal
de een zware tol aan de strenge vorst:
duizenden doodgevroren en verminkte
vogels en vissen, te vroeg geboren
lammeren door de kou omgekomen etc.
De Nederlandse gemeenten hebben in
een voorlopige raming de door de
strenge winter aangerichte schade op
100 miljoen gulden gesteld - niet in
begrepen de schade van particulieren.
Wintertje kijken is echt nog wel iets
anders dan wintertje beleven, Dr. Soe
tjahjo! Daarom: Winter nee!
Genoeg over de winter, lente en zomer
zijn in aantocht!
CH. MANDERS
Beste dokter en waarde vriend,
Je suggestie, eens iets te schrijven
over de winter in Holland, die toch
"één van de mooiste perioden" moet
zijn, komt op een ongelukkig moment.
Na jaren hebben wij nu, wat men
.noemt, een strenge winter en na ruim
zes weken daarvan heeft ieder, ook
onze fanatieke schaatsenliefhebbers,
de buik vol van dit seizoen, nog af
gezien van de heilloze schade, die dit
winterweer heeft aangericht.
Maar ik begrijp, dat ik je opmerking
niet letterlijk moet nemen, maar eigen
lijk zó moet lezen: waarom blijven In
dische mensen zich in vele gevallen
beklagen over het feit, dat Holland hen
niet biedt, wat Indië te geven had. Dat
is in de eerste plaats, dunkt mij, een
psychologisch probleem,
leder kent deze ervaring: het verleden
ziet er in de loop der jaren steeds
rooskleuriger uit.
De onplezierige dingen zijn vergeten:
het beeld van vroegere vreugden
neemt steeds scherper vormen aan.
Dat geldt niet alleen voor Nederlan
ders uit Indië, maar ook vice-versa. Ik
ben een totok, zij het met langdurige
Indische ervaringen. Ik herinner mij,
dat ik zo in de kentering tegen mijn
vrouw zei: ik zou er een lief ding voor
over hebben, als ik eens weer tegen
een felle bolle wind kon optornen
Vergeet het maar, als je eindelijk in
Holland bent teruggekeerd!
En natuurlijk spelen de klimatologische
omstandigheden een rol. En de gevol
gen van de "permissive society". En
de eeuwigdurende ruzies op allerlei
terrein (overigens ook in Indië geen
onbekend verschijnsel).
Er is zoveel meer en daar de redactie
om een "kort stukje" vraagt, bepaal ik
mij maar tot een citaat uit een maand
blad, dat toevallig bij mij in de bus
viel, gelijk met Moesson:
Een bescheiden stem in een baaierd
van schreeuwerige bluf. Ziedaar
ongeveer de plaats van de gezond
heidsvoorlichting in onze welvaarts
maatschappij. (Sociaal Den Haag
febr. 1979).
Schreeuwerige bluf - zegt U dat wel,
Juffrouw Pieterse!
Schreeuwerige bluf in een land, dat
ons alles biedt, wat wij in Indië
misten. Zorg van de wieg tot
het graf. Zou het niet zo zijn, dat
EEN LANGSPEELPLAAT VOOR
DRIE GENERATIES
KRONTJONGLIEFHEBBERS I
Kijk mij aan Nona Manis
Bengawan Solo
Dayung Arumbae
Pohon Klapa
Waktu Potong Padi
Waarom huil je toch,
Nona Manis.
De A-zijde traditioneel en lie
felijk.
De B-zijde dezelfde melodieën,
maar dan sterk ritmisch en dans
baar.
M.m.v. Hawari Djohani (fluit)
Leden van het orkest van
Jack Jersey e.v.a.
f 20,— porto f 2,75
TOKO MOESSON
DEN HAAG - TEL. 070 - 54 55 00
als wij nu via een vliegend tapijt, op
eens voorgoed naar Indonesië werden
verplaatst, wij allemaal weer naar Ne
derland zouden terugverlangen?
Vat het niet te zwaar op broeder, wan
neer Indische mensen zich in kritiek
begeven over hun huidige levensom
standigheden.
Ik heb de beste jaren van mijn leven
in Indië doorgebracht en ben de nare
gebeurtenissen uit die jaren vergeten!
Wat rest is diepe dankbaarheid.
Ik woon nu al weer een dikke 20 jaar
in Nederland en geniet van hetgeen
mijn laatste jaren nog te bieden heb
ben bij de vleespotten in de welvaarts
staat. Ondanks de schreeuwerige bluf!
X.
(Naam van de inzender bij de redactie
bekend.)
13
