TJALIE ROBINSON'S B(ijzondere) VCerwantenl
23 April 1974.
Tussen de stapels brieven en telegram
men die mij na Tjalie's dood bereiken,
zit een pakje. Er zit een boek in "The
three black pennys" door Joseph Her-
gesheimer. Op het titelblad staat:
"Voor Tjalie, Eindelijk na 29 jaar!"
Amsterdam 22-4-'74, Kees van der
Peet".
Even sta ik voor een raadsel, maar in
eens schiet het me weer te binnen.
Tjalie had me eens het verhaal verteld
van dit boek. Als kampgenoot had hij
o.a. Kees v.d. Peet (C. J. v.d. Peet,
Uitgever en boeken-antiquair). Na de
oorlog werden ze naar Pondok
Gedeh gezonden. Daar leende Tjalie
eens het boekje "Three black
pennys", een stukgelezen pocket
aan v.d. Peet. Het boekje raakte weg,
en Tjalie kreeg het niet terug. Nu was
het geen bijzonder boekje, maar Tjalie
bleef hem (v.d. Peet) er toch mee pla
gen, altijd als ze elkaar weerzagen.
"Wanneer krijg ik nou eens dat boek
terug, ouwe dief!" Waarop van der
Peet hem wel eens voor was, met een:
"Hier, inplaats van dat snertboek van
jou!" Het laatste boek dat hij ons
schonk in ruil voor dat onnozele boek
je van Hergesheimer was het (voor mij)
onbetaalbare en schitterende plaat
werk "Decoratives Art in Indonesian
Textiles" en ik zegende het wegmaken
van de Black Pennys!
Op 22 april 1974 ontvangt antiquair
van der Peet uit Engeland een zending
boeken voor zijn zaak. Bij die zending
ligt zomaar, onverwacht een gebonden
bruin boek. Het is "The three black
Pennys". Direct schrijft hij er de
boodschap aan Tjalie in, gooit het boek
dezelfde avond nog op de post. Hij
heeft een schuld ingelost, op dezelfde
dag, misschien wel op hetzelfde uur
dat Tjalie heenging. Pas de volgende
dag, 23 april hoort Kees van der Peet
door de radio dat Tjalie overleden is.
LILIAN
Een foto uit de tijd dat er nog geen Tong-Tong N.V. of B.V. bestond, alleen
Tong-Tong en Tjalie en een aantal moedige mensen, die voor minder dan een
appel en een ei een EIGEN tijdschrift wilden maken. En een pasar-malam.
Dit plaatje is gemaakt op de tweede
pasar malam in de oude Dierentuin in
Den Haag. Zelf in elkaar gezette
stands, 4 of 5 "warongs" met uitste
kend eten, met zorg en veel tijd klaar
gemaakt. Zoveel mensen kwamen er
toen nog niet, men had voor alles meer
aandacht, méér tijd. Het was intiem,
gezellig, zonder keiharde versterkers
en top-artisten, zonder veel attracties.
Het elkaar ontmoeten was dé grootste
attractie.
Een portie saté-met-lontong kostte
f 1,25, een glas tjendol 50 cent. Alle
standhouders en alle bezoekers waren
Indische mensen.
Men kon zich bij een tafel (foto boven)
opgeven als abonnee van het Enige
Indische Tijdschrift ter wereld, a raison
van 6,per jaar. Maar toen kostte
de toegang tot het "Paradijs" ook
maar een kwartje! Vaste en losse me-
dewerkers(sters) van Tong-Tong heb
ben zich in de loop van bijna een
kwart eeuw (zó lang al!) afgewisseld,
twee werkers van het eerste uur zijn
er nog maar over: Rogier en Thera
Ruijter. Wat velen steeds beweerden
- en nog zeggen - "jullie zijn geen lang
leven beschoren, de Indische generatie
sterft toch uit!", wordt door deze foto
gelogenstraft.
Behalve de jongedame uiterst links en
Tjalie zijn alle anderen aan het werk
voor Moesson. De dame rechts zult u
herkennen als U uw abonnement zelf
komt betalen, mevrouw van Hout-In 't
Veld, still going strong, met een niet-
aflatend enthousiasme voor haar werk.
De kinderen zijn nu volwassen, eigen
gezin, eigen interesses. Maar toch de
beste uren van de dag werkend voor
Moesson. Vivian bij de boekhouding,
Lucian bij de redactie en voor alle
technische klusjes, die onherroepelijk
bij een bedrijf als dit horen.
Waar wij hem bovendien nog erg
dankbaar voor zijn, is zijn persoonlijke
inbreng. Door zijn huwelijk met Ina
(foto rechts) kregen wij er een mede
werkster bij, die in de 8 jaren, dat ze
nd voor ons werkt, een onmisbare
pijler voor de B.V. is geworden.
Ja, een Hollands meisje, dat nog nooit
van haar leven iets te maken heeft ge
had met Indië of Indische mensen,
speelt het in haar eentje klaar de ge
hele boekhandel- en toko-administra
tie plus de advertentieafdeling voor
haar rekening te nemen. Ze weet meer
van Indische boeken, Indische artikelen
en alle Indische do's en don'ts af dan
welk echt Indisch meisje ook.
Helaas - en dat moet me deze keer
ook van het hart - krijgt ze door haar
jeugd en Hollandse uiterlijk van buiten
staanders maar zelden de eer en het
vertrouwen die haar toekomen. Maar
ze trekt er zich gelukkig niet al te
veel van aan, ze heeft het er te druk
voor. Zonder Ina zouden wij ons geen
raad weten, een kracht waar elk be
drijf ons om kan benijden!
Nooit heeft Tjalie, toen hij deze foto
zag in 1958, kunnen vermoeden, dat
zijn B.V. later zou draaien op de Bij
zondere Verwantschap van die jongste
kinderen.