Van een krijtje, een leitje en nog meer.
Op het station van Bangil splitst de trein van Surabaya zich in tweeën. Eén deel
gaat naar Malang en het andere gaat Oosthoekwaarts. Door de verschillende
handelingen, die het stationspersoneel moet uitvoeren om deze treinsplitsing
tot stand te brengen, blijft deze trein langer op Bangil, dan overeenkomt met
de belangrijkheid van dit plaatsje. Toch zullen we hieronder duidelijk aantekenen,
hoe belangrijk Bangil wel is.
Wie van deze lange stop profiteren,
zijn wel de ventertjes, die op vragen
de, toch overredende toon zingen:
"Lemper, lemper, lemperrrr", of "Kè-
reket? Kèrreket?" langs de raampjes
of in de wagons. Zo werden de lem-
pers en croquetjes van Bangil wereld
beroemd bij de Surabayanen en in het
bijzonder de forensen.
Toch heeft Bangil nog iets anders, dat
niet weinig heeft bijgedragen tot de
faam van dit pretentieloze plaatsje.
Dit is nl. de SATEE KAMBING Bangil
(satee van geiten of lamsvlees).
Eén van de bekendste warongs aldaar
heet "BEDJO UNTUNG".
Bedjo en untung zijn eikaars synonie
men en deze twee woorden hebben
nog veel meer synoniemen. Alle goe
de dingen schijnen veel synoniemen
te hebben, maar ook slechte dingen;
bv. hoeveel synoniemen heeft b.v. het
woord stelen. BEDJO (Jav.) betekent
o.a. geluk, voordeel, profijt, winst,
baat, enz., enz. UNTUNG (Jav., Indon.)
betekent hetzelfde. Ook kan hiermee
bedoeld worden: een buitenkansje, of
een mazzeltje.
De "sales promotion" geschiedt bij
deze warong op de volgende wijze:
Als de satee geroosterd wordt dan ge
beurt dat op een zeer opvallende
plaats en liefst zo dicht mogelijk bij de
straat. Dus een soort "aan de weg
timmeren". De rook van het houts
koolvuurtje wordt met een "bamboe
zen kipas" in de richting van de voor
bijgangers gewaaid, en verder de wijde
wereld in. Bij gunstige wind kan in een
radius van wel honderd meter, het
aroma van vlees dat geroosterd wordt
(gemengd met de specifieke muscus-
geur van de kambing) goed waarge
nomen worden. Hoe dichter men bij
de warong komt, hoe dwingender deze
"reclamelucht" wordt.
Komt de warong binnen gezichtskring,
dan ziet men eem jonge man bij een
rooster staan, bezig satee te bakarren,
met de ene hand de stokjes verschik
kende en met de andere hand de geu
rige rook weg wapperend. Naast hem,
binnen handbereik hangt de achterste
helft van een vet schaap, gevild en
wel. Van dit stuk beest wordt bij tijden
een stuk vlees, een stuk vet of een
stuk lever afgesneden, om tot satee
te worden. Sommigen vinden dit stuk
rauw dier griezelig, maar bij de fer
vente sateevreter veroorzaakt dit een
heftige reactie in de klieren van mond
en maag, vooral als hij gezorgd heeft,
dat hij juist tegen lunchtijd langs
komt. Als in trance stopt en parkeert
hij de wagen, wetende, dat de andere
inzittenden geen principiële bezwaren
zullen opperen, want ook voor hen is
het lunchtijd. Allen stappen uit en
"mampirren" even bij de afdeling "ba-
kar satee", bewonderen het stuk vet
schaap (vooral de staart) en bestelt
meteen, wat men graag wil hebben.
De "gulé special" is niet te versmaden,
dus ieder bestelt een portie satee, één
portie gulé en een bord witte rijst. In
een open ruim vertrek staan vele ta
fels met grote stopflessen, gevuld met
allerlei heerlijkheden, o.a. verschillen
de kroepoeksoorten en droge gebak
jes. Zowel op tafel als langs alle wan
den, zijn honderden flessen met meer
kleuren dandemooisteregenboog. Het
geeft een feestelijke indruk en voor
de voorbijganger is het een echte
blikvanger. De wereldbekende merken
van dranken zijn hier vertegenwoor
digd zoals Fraser Neave, Pepsicola,
Fanta, Greenspot, Heinekens, Anker,
etc., etc. ES TEH is er ook, maar ge
bottelde zoete thee is ook verkrijgbaar
als nieuwigheidje.
In afwachting van het bestelde, opent
men de stopflessen en neemt wat van
zijn gading is, bij wijze van "hors
d'ouvres". De kuwé semprong is hier
erg lekker en smaakt naar pisang.
Dan komt het eten. Wie "compleet"
besteld heeft, krijgt drie bordjes toe
geschoven, een bord rijst, een bord
dampende gulé en tenslotte een bordje
met satee, ook dampend in zijn zwarte
sausje met er bij gevoegd een beetje
gesneden sjalotjes, een schijfje ci
troen en een klein hoopje fijngewreven
lombok tjempling op de rand van het
bord. De goedgetrainde sateegenieter
perst wat citroensap op de satee,
mengt naar smaak een deel of alles
van de lombok in de sateesaus. Hij
neemt vervolgens een paar lepels gu
lé en giet dat op een plekje van de rijst,
mengt er wat sateesaus in en neemt
een paar happen. Al kauwende grijpt
hij een sateestokje en schuift één of
twee stukjes in zijn mond. Zo gaat het
verder. LEKKERRRR! Een satee heeft
aan het stokje een vleesje, een vetje,
een stukje lever en tenslotte weer een
vleesje. En groot, dat de stukjes zijnl
De doorsnee-eter eet 5 satee's, de
krachtpatsers, die er wel tien aan kun
nen, wordt toch geadviseerd om eerst
vijf te bestellen, want dan krijgen ze
de volgende vijf weer warm.
Na gevoed en gelaafd te zijn, vraagt
men om de rekening. Een vriendelijk
glimlachende jonge man komt met een
krijtje en een leitje in zijn handen,
waarop al de verteringen van eten en
drinken vermeld staat. Maar, men heeft
ook een aanval ondernomen op de in
houd van de grote stopflessen. Deze
vertering mag men zelf naar waarheid
opgeven en blijkbaar wordt er van dit
(lees verder volgende pagina onderaan)
"Sales promotion"een krijtje en een leitje
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllHIIIIIIIIIIIIM
16
