LEVEN MET SOYA
So ja, bron van eiwit
leven met soya
HET GEBRUIK VAN
INDISCHE PLANTEN
Toen Lilian mij, jaren geleden, vroeg,
in Tong Tong de Soya-rubriek te wil
len verzorgen, had ik er een hard
hoofd in.
"Hoe kan ik er over schrijven als ik
van kedelee alleen maar weet dat er
tahoe, tempeh en ketjap van gemaakt
wordt?" "O, dat gaat van zelf", ver
zekerde ze mij.
Ja, dank zij de bundellectuur over So
ja en stapels documentatie die zij me
toezond om wijsheid uit te peuren.
En de ontzettend aardige reactie's die
we op onze rubriek ontvingen. Wat een
brieven uit alle hoekjes van de wereld,
boekjes met recepten, pakjes met
snacks en andere van Soja gemaakte
producten om ons te laten proeven dat
overal elders de belangstelling voor
Soja veel en veel groter was dan hier
in Holland. Aardige meneren in Enge
land en Zwitserland stuurden mij zaad
om in de moestuin mee te experimen
teren. De resultaten waren zeer be
vredigend. leder jaar eten wij gekook
te groene soja-boontjes als gezonde
snoep.
Ik schreef een Zaadhuis aan, dat 't
toch wel erg jammer was dat we de
zaden van zover moesten laten komen.
Sedert kunt u ze bestellen bij VAN
TUBERGEN in Haarlem. Misschien heb
ik zelf wel het meeste plezier gehad
van onze Soja-rubriek. Ik heb er in
elk geval van geleerd, ons eten be
wust te kiezen. En toen ik het boekje
"Voedsel in Nederland" in handen
kreeg, (Lucas Reynders, Rob Sijmons
e.a.) heb ik vlees bijna helemaal uit
het menu geschrapt.
Hoewel ik een grage vlees-eetster was,
had ik er niet veel moeite mee. Al
lang vond ik, dat vlees niet meer naar
vlees smaakte. En vandaag de dag,
vind ik, dat tahoe en tempeh uit de
toko dezelfde weg op gaan. Hoe komt
dat toch? Of ligt 't aan mij? Heb ik
zo'n verwende smaak gekregen door
de lekkere tempeh en tahoe die ik
zelf maak?
Nog altijd komen er af en toe leuke
brieven. Van een lezeres in Amerika
een krantenknipsel met foto. Ze is erg
blij, want waar zij woont eet men te-
Akiko Aoyagi met tempeh burger
genwoordig ook "tempeh-burgers".
William Shurtleff en Akiko Aoyagi,
zegt het artikel, zijn 41/2 jaar bezig
geweest met 't verzamelen van gege
vens voor hun eerste boek. The Book
of Tofu. (tahoe). In januari 1976 kwam
het uit en tot nu zijn er een kwart mil
joen exemplaren verkocht.
In september van het volgende jaar,
verscheen The Book of Miso. Waarvan
de derde druk net uit is. Voordat ze
aan 't derde boek begonnen, reisde 't
paar naar Indonesië om het tempeh
maken uit de eerste hand te leren. In
korte tijd ontdekten zij meer dan 41000
winkeltjes waar dagelijks tempeh werd
gemaakt. Zij zijn zeer enthousiast over
de vele mogelijkheden die tempeh
biedt.
Van hun "Book of Tempeh" zijn er
23.000 op de markt gekomen. Behalve
die drie boeken schreef het tweetal al
meerdere artikelen over het gebruik
van soja-producten. Zij zijn erg geluk
kig met het succes dat hen stimuleert
nog veel verder op de materie in te
gaan. Overtuigd dat zij zijn, dat soja
de eiwit bron van de toekomst is.
Zuster Marije is dezelfde mening toe
gedaan.
Zuster Marije woont en werkt in Jaya-
pura in Irian. In de "Susteran Katolik".
Ze werd voor twee maanden "uitge
leend" en ging de bergen in. Op Ma-
bilabol (wat een enige naam, je zou er
zó naar toe willen) leerde zij de meis
jes tempeh temaken. Uit "Leven met
Soja", dat ik haar toestuurde toen ze
mij om recepten vroeg voor 't maken
van tahoe en tempeh. Ze schrijft mij
regelmatig en deed in de laatste een
aardige foto meekomen van de papoea
meisjes bezig met tempeh. Ik hoop
dat hij goed genoeg is om in Moesson
op te nemen. Van zuster Marije zien
we op de foto alleen maar 't bovenste
deel van haar gezicht achter de kroes
kopjes. Door de papoea's wordt nu in
Mabilabol ook kedelee geplant. Leuke
positieve geluiden.
En nu over heel wat anders. Onze
Amerikaanse lezeres vroeg mij om een
beschrijving van de "da'on roekoe
roekoe." Ik weet het niet. Misschien
ken ik de plant onder een andere
naam. Groeit ze ook op Java? Wie
helpt haar? En mij? U kunt het mij
schrijven, maar ook aan Moesson.
Dank u wel, namens de vraagster.
PLANTERSVROUW
De papoea meisjes bezig met de bereiding
van tempeh onder leiding van zuster Marije.
moessO"
HARRYET MARSMAN
Het eerste èn beste soya-recepten-
boek. 100 Recepten voor de voeding-
rijkste peulvrucht aller tijden: de
soyaboon.
Soyaproducten verwerkt in brood,
gebak, soepen, hoofdschotels en
toetjes.
Fraaie fotobijlage bij recepten uit
Indonesië.
Spiraal gebonden, 3e druk, f 16,90
BOEKHANDEL MOESSON
Prins Mauritslaan 36 - Den Haag
Telefoon 070-54 55 00 - Giro 6685
door
Mevr. J. Kloppenburg-Versteegh
Het enige en unieke boek met
recepten en raadgevingen over
Indische planten en kruiden.
Met een "ingebouwde" platen
atlas.
100,- porto f 5,
Voor Moesson-abonnees betaal
baar in 3 termijnen.
BOEKHANDEL MOESSON
telefoon 070 - 54 55 00
22
