De Indische Generatie
"BRIEVEN UIT
EEN OUDE
DJATIHOUTEN KIST"
10
DE SOERABAJASE KRANTEN
Als trouw lezer van Moesson was ik
extra verrast met het nummer dat aan
Soerabaja, die stad vol goede herinne
ringen, was gewijd. Wij hebben daar
zes jaar na de oorlog gezeten, van
1948 tot 1954, in veelbewogen jaren
dus. Mijn oud-collega Heil van het
Nieuw Soerabaiasch Handelsblad was
ook al in dat nummer vertegenwoor
digd, maar in zijn artikel staan een
paar foutjes, die ik terwille van de ge
schiedenis toch even wil rechtzetten.
Heil schrijft dat "sommige journalisten,
ook afkomstig van de Nieuwe Cou
rant in de RVD-periode" er toe waren
gebracht een nieuw dagblad te stichten.
Maar De Vrije Pers was geen journa
listiek initiatief; deze krant werd opge
richt door het Wormser-concern, dat
ook het AID-de Preangerbode in Ban
doeng en De Locomotief in Semarang
bezat. Wanneer mevrouw Führi-Mierop
het land heeft moeten verlaten weet
ik niet, maar het was niet in 1953, zo
als Heil schrijft. Zij was er nog toen ik
uitgewezen werd, in 1954, na een paar
weken in de politiecel en daarna in het
immigrantenverblijf in Tandjong Perak
te hebben gezeten.
Dat zulke zaken met soepelheid werden
afgehandeld is waar. Het was ook
meer een soort beschermende hechte
nis, die ik onderging, want de toen
zeer machtige communisten in Soera
baja hadden het vooral op De Vrije
Pers begrepen. Vrouw en baby moch
ten samen met mij afreizen, maar ik
moest nog in Djakarta door de advo
caat-generaal worden verhoord. Ik zou
onder begeleiding van een politie
ambtenaar met de trein naar Djakarta
worden gebracht, maar bij nader in
zien was het goed dat wjj met het
vliegtuig gingen; onderweg uitstappen
was er toch niet bij. Mijn begeleider
reisde per trein, maar hij kwam niet
verder dan Midden-Java, waar hij een
bezoek aan zijn familie bracht voor hij
naar Soerabaja terugging.
Jan Boon heeft, zoals je je zult herinne
ren, niet alleen in de Nieuwsgier in
Djakarta zijn piekerans geschreven,
maar ook in De Vrije Pers. Wij waren
daar altijd erg trots op. Aan jouw eigen
medewerking aan De Vrije Pers heb
ik ook nog een herinnering: ik ben
eens gebeld door de landrechter (was
het Brunsveld van Huiten niet?), die er
bezwaar tegen maakte dat de verslag
geefster van De Vrije Pers luidkeels
haar ongenoegen over een door hem
uitgesproken en te zwaar gevonden
vonnis kenbaar had gemaakt.
Tenslotte nog een herinnering aan de
redactionele concurrentiestrijd tussen
Deze keer maar één foto van de Indische generatie, maar wat een unieke verzameling van
licht en donker bij elkaar! De inzendster, mevrouw W. M. Rijke-Hompe schreef erbij:
De waardige Oma is Mevrouw Maria Johanna WELTER-Kloppenburg, weduwe van Louis
Th. Weiter, archivaris van de Secretarie in Buitenzorg.
Deze groep kleinkinderen, uit de gezinnen van drie van de dochters: Mary Hompe-Welter,
Cato Van Noort-Welter en Truus Zwanikken-Welter, vormen nog maar de helft van de in
totaal 34 kleinkinderen! De niet aanwezigen zijn de kinderen van de zonen Gerard Welter,
Guus Welter en de dochter Jeanne Meulenberg-Welter. Ook bij deze groep waren licht
en donker vertegenwoordigd.
De foto is genomen in Batavia, omstreeks 1934 en de maakster is de ongehuwde dochter,
de onderwijzeres Louise Welter, die in de Theresiakerkparochie een bekende en beminde
figuur was. Dat is zij, op 85-jarige leeftijd, overigens nog! Ze bezit nog steeds de opge
wekte vitaliteit van toen, als inwoonster van Oegstgeest. Oma werd 94 jaar oud en werd
tot het laatste toe liefdevol door haar dochter verzorgd.
Omdat ik trots ben op deze Oma en deze Tante, vond ik, dat ik deze foto moest inzenden.
het Nieuw Soerabaiasch Handelsblad
en De Vrije Pers. Sportredacteur bij
ons was de enkele jaren geleden he
laas overleden Herman Nelissen, die
zeer goed ingevoerd was in die wereld
en altijd rood aanliep wanneer bleek
dat zijn berichten en zijn sportuitslagen
door het Nieuw Soerabaiasch Handels
blad werden geknipt. Nadat wij
S.H.G.A. (Soerabaiasch Handelsblad
Gapt Altijd) enkele wedstrijden hadden
laten verliezen kwamen wij er achter
dat ook in onze predikbeurten aan de
Djalan Pahlawan de schaar werd ge
zet.
Onze wraak was zoet: op een zaterdag
morgen bracht een koerier daar een
envelop met het volgende bericht:
„Morgen Heilige Mis met Selamatan.
Na afloop Lebaran-ontvangst van de
Zeereerwaarde Heren pastoors in alle
parochies." Het bericht verscheen, vet
gezet nog wel, diezelfde avond in
het Nieuw Soerabaiasch Handelsblad,
maar niet in De Vrije Pers. De volgende
dag bood een bevriende pastoor mij
een sigaar aan; overgehouden van de
selamatan, zei hij glimlachend. De ver.
standhouding met de collega's in het
zuiden van de stad was overigens al
tijd even plezierig en ook daarom las
ik met zoveel genoegen dat stuk van
Noud Heil.
EDDY EVENHUIS
(De schrijver is hoofdredacteur van De
Vrije Pers geweest en is thans in die
functie aan de Leeuwarder Courant
verbonden - Red. Moesson).
HERKENNING
De foto op pagina 30 van het Soera-
baja-nummer riep vele herinneringen
bij mij wakker,-aangezien ik zelf twee
jaar de Ketabang H.B.S. heb bezocht.
Wie schetst mijn verbazing toen ik mij
zelf als vierde van links bij de staande
groep ontdekte en in het bijschrift werd
aangeduid als Loes? Dit laatste is niet
juist; mijn meisjesnaam is: Truus Rou-
werd (momenteel mevr. G. P. de Borst-
Rouwerd, Lange Kerkdam 6, 2242 BV
Wassenaar, tel. 01751 - 1 25 06).
Het eerste meisje van rechts van de
staande groep is Koosje Takkebos;
Hanneke Spoel, Koosje Takkebos en ik
gingen later over naar de M.M.S. Gen-
teng, waar we in 1940 eindexamen
deden. Ik zou het leuk vinden als vroe
gere klasgenoten zouden reageren.
G. P. DE BORST-ROUWERD
Heeft u met spanning het
feuilleton gevolgd?
Dan kunt u nu ontspannen
het boek
van JOHAN FABRICIUS
nog eens lezen.
LEOPOLD gaf het uit,
U kunt het nu al bij ons
bestellen.
Prijs ca. f 17,90
BOEKHANDEL MOESSON
