Gezicht op het station Tawang van de N.I.S., dat in 1914 werd geopend. Van hieruit kon
men naar de Vorstenlanden (Djokja, Solo) reizen of via Tjepoe naar Soerabaia.
tijd bij een familie Scipio op bezoek
ging, Karang Tengah, Pendrian, Pe-
kodjanik vraag me af hoe ze nu
allemaal heten! Gergadji. Pontjo. Je
vlakt ze niet uit
Ofschoon er voor mij geen gezelliger
Pasar Malam bestond dan die van mijn
kindertijd in Salatiga, die van Sema-
rang mocht er wezen! De Manilla
shows, de arme verknipte wezens die
te zien waren, je stond daar toen niet
bij stil. Trefpunt van iedereen was de
tent waar je speenvarken kon eten
(ik, toen zo slank als een den, liet ver
stek gaan. Elk gram vet bracht mijn
maag in oproer). Het fijne was dat de
P.M. altijd in de tijd viel van de tan
tièmes (drie maanden!). Trouwens dan
hielden ook alle zaken uitverkoop. De
boudoirpop die ik bij Meta Crul voor
4,in de wacht sleepte, zou nu,
naar ik in een tijdschrift zag, 300,
waard zijn. Ze heette Ninou.
"Semarang? Niet de moeite waard het
"aan te doen". Een ingetogen, "sclaie
stad. Niets te beleven." Dacht u, dat
Miss Riboet zich hier ook maar even
door liet afschrikken? Welnee. Ze had
voor Semarang haar eigen werkwijze.
Ze stelde zich van tevoren op de hoog
te van alles wat er zich vóór haar
komst had afgespeeld en haar publiek
trok in drommen naar haar toe. Ze
nam de Semarangse autoriteiten op de
hak op een manier die zo kostelijk
was, dat ze zelf hun lachen niet kon
den houden, ongeveer a la Wim Kan.
Ik zie onze Wim nog proestend van de
lach binnenkomen en daarna een imita
tie van Miss Riboet geven. "En wat ze
tegen de burgemeester zeiMijn
moeder zei dan met haar pientere
donkere ogen schitterend van binnen
pret: "En mocht dat heus maar zo
Wat lief dat hij niet boos werd." Jan
meesmuilde trouwens ook om haar
esprit.
Palmenlaan West 37adres van
het huis in de Gang Steffens, ge
legen in het Villapark! Hoe hebben ze
dat ingewikkelde nu opgelost, vraag
ik me af. Wat heeft dat huis veel van
ons meegemaakt. Het mocht er dan
spoken, wij spookten er ook. Al die
grammofoonplaten, veelvuldig be
speeld, al die galmende liederen, al
dat uitbundige lachen; al dat driftige
tikken van een jonge schrijfster. Het
huis is er nog, in mijn boeken.
We verhuisden toen mijn vader gestor
ven was naar Kaligarang 12, aan de
voet van het Heuvelterrein. Je pas
seerde eerst het Juliana-kinderzieken-
huis en de prachtige sluis van het
Bandjirkanaal. Hier hadden we weer
een fijne tuin en een ruim uitzicht op
een grasvlakte, waarover tegen het
vallen van de avond gamelanklanken
zweefden. Nauwelijks had Jan, toen we
er drie jaar woonden, het hele huis zelf
in de verf gezet, of de Engelse direc
teur van de B.A.T. (British American
Tobacco Company) zei toen hij hem in
de lift van het gebouw op Kobong ont
moette: "I think I will send you on
home-leave." Dat was heel bizonder
voor iemand met een z.g. "Indisch
contract". Zijn grote eruditie en ca
paciteiten gaven de doorslag en niet
het feit dat hij in Indië geboren was.
We reisden toen, in 1935 een halfjaar
door Europa met een allereerste be
zoek aan Spanje.
Na terugkomst betrokken we een huis
aan de Bendoweg, nu i n of o p het
Heuvelterrein. Aan de korte weg lagen
ook maar drie huizen, maar wat een
contrast met de Gang Steffens! Hier
nergens een muur met glasscherven.
Het volle uitzicht op de glooiende heu
vels met hun witte villa's, met als
climax het blanke Hotel Bellevue. Keek
je in de diepte dan zag je de keurige
moderne gemeente-kampongs. Vanuit
de achtertuin hadden we het wijdse
uitzicht op de Semarangse reede, 's-
avonds één sprookjesachtige flonke
ring van de grote mailboten, die er
lagen. Een uitnodiging voor zo'n boot
was een feest. Je werd er heenge-
stuwd met een "platboomd vaartuig".
Wat was dat Heuvelterrein heerlijk
koel.
Semarang, hoofdstad van Midden-Java.
Dat woord Midden heeft me altijd ge
boeid. Boven de middelmaat wil je
graag uitstijgen, maar de waarheid ligt
in het midden, de gulden weg ook. Het
hield je nuchter tegen van elke buiten
sporigheid.
Semarang, ik heb nog veel herinnerin
gen, maar Moesson heeft niet onbe
perkt ruimte in dit nummer. Dus groet
ik je van ver overzee. Slamat tinggal
dan banjak oentoeng. In de kerstdagen
in de westmoesson, hing er altijd die
bijzondere sfeer, ten dele zelf gescha
pen, van geloof, van wijding, van het je
geborgen weten in hogere dingen
En als ooit iemand tegen me zegt
"Semarang was saai" dan glijdt dat
af langs mijn rug, want Semarang was
doodeenvoudig fascinerend!
Semarang - herinner je je onze uit
tocht? De oude Soeminah lag stram
op de knieën, haar hoofd gekneld te
gen Ma's japon. "Njonja besar
Mijn moeder trok een ring van haar
vinger en stak die aan de hare, die
ons goed zo spierwit placht te wassen.
"Ingget saja, Soeminah."
"Njonja't schokkende lijfje richt
te zich op, met beide handen drukte ze
Ma's hand tegen haar vochtige voor
hoofd. "Toewan Allah djaga Njonja
besar, toewan moedah dan nonna."
De djongos die van Jan een horloge
kreeg was spoorloos. Wij vonden hem
terug op het perron van station Ta-
wang, waar hij roerloos gehurkt zat
tot onze trein vertrok.
Stille hormat van toen.
G. F. DE BRUYN KOPS f
In Den Haag is overleden George
Frangois (Frans) de Bruyn Kops. Hij is
93 jaar oud geworden en was met
deze gezegende leeftijd inderdaad de
laatste der Mohikanen - het langst
levende lid van de voormalige Raad
van Indië. Hij bereikte de hoogste sport
in de Indische ambtelijke hiërarchie
na een voorspoedige carrière op het
Departement van Financiën, waarvan
hij directeur was, toen hij werd be
noemd tot lid van de Raad van Indië.
Telg uit een bekend Indisch geslacht
als hij was, drong hij zich niet op de
voorgrond. Hij bleef een bescheiden
figuur. De Bruyn Kops was ook een
bekend sportsman en vooral op de
tennisbaan een zeer geziene figuur.
JHR.
NIEUWE BOEKEN BIJ
BOEKHANDEL MOESSON
Istori-istori Maluku
Het verhaal van de Molukken,
door Tessel Pollmann en
Juan Seleky 24,50
Chinese woorden van
wijsheid 12,50
Indonesische sprookjes 27,50
Per Mailboot naar de Oost,
A. Alberts f 24,50
Soos en Samenleving in
Tempo Doeloe (herdruk)
Hein Buitenweg 35,
Thuis Indisch eten,
Sarina Awang, Jesmina
Hartley. Luxe uitvoering,
prachtig geïllustreerd 34,50
Indonesisch Menu
Kookboek Beb Vuyk
tips voor de Hollandse
eters 23,50
6
