Indonesië op de drempel van het nieuwe jaar
POIRRIE
in Indonesië
Kerst en Nieuwjaar zijn voorbij. Gelukkig maar! Want 1979 is voor de meeste
Indonesiërs een zeer moeilijk en donker jaar geweest. Ondanks alle enthousias
te kreten van binnen- en buitenlandse autoriteiten over de sinds "Kenop 15" zo
verbeterde economische positie van ons land, weet 90% van de 140 millioen
Indonesiërs alleen maar dat alle prijzen hemelhoog gestegen zijn en nog steeds
verder stijgen. Zelfs de prijzen van rijst, nog steeds de bepalende factor in de
Indonesische economie. Dat de salarissen niet gestegen zijn, maar de belastin
gen wel. Dat alles kwam extra hard aan, omdat in de ogen van de kleine en niet
zo heel kleine man de jaren voorafgaande aan de monetaire maatregelen van
15 november 1978 een duidelijke verbetering van de levens-standaard vertoon
den en men meende al op weg te zijn naar een zekere graad van welvaart.
Aan die illusie is met "Kenop 15" een
drastisch einde gekomen. Vanaf de
devaluatie van de rupiah is de levens
standaard voortdurend verslechterd. In
de ogen van die kleine en niet zo heel
kleine man dan! Want de regering ver
telt ons herhaaldelijk dat de Indone
sische economie nu eindelijk helemaal
goed is geworden, de razende inflatie
bedwongen en onze deviezen-pot nog
nooit zo goed is geweest. De produc
tie alsmaar toeneemt en de export ook.
Zwartkijkers zoals de heren van het
dagblad "Merdeka" en sommige leden
van het parlement beweren nu wel dat
de productie "lesu" is ("lesu" wil zeg
gen "slap", "vermoeid"), de export
eveneens en de koopkracht voortdu
rend afneemt. En de bekende karika
turist "Joni" geeft in "Pos Kota" de
goede raad om "economisch" te leren
leven, dat wil zeggen om de andere
dag rijst te eten en om de andere dag
maar niet te eten. Maar het is een
vaststaand feit dat ons deviezen-bezit
de 5 milliard dollar aardig genaderd
is (sommigen noemen een bedrag van
zelfs 8 milliard) en dat Indonesia nog
nooit zo rijk is geweest (hetgeen door
de internationaal bekende econoom
Prof. Soemitro wordt toegegeven,
daarbij tevens verklarende dat die he
le economische situatie van Indonesia
zo verward is, dat hij er geen touw
aan vast kan knopen). Het parlement
heeft uitgevonden, dat de Banken een
'wind fall" winst hebben gemaakt (o.a.
de Bank Indonesia) van vele milliar-
den rupiahs (die op de een of andere
manier in de administratie zijn opge
gaan), de Gouverneur van de B.l. gaf
op een interpellatie dienaangaande een
nogal schimmige verklaring.
Maar ergens zit inderdaad een hele
boel geld. Want voor het "Oud en
Nieuw" feest stelden de internationale
hotels in Jakarta toegangsprijzen van
Rp. 60.000,per persoon. Ja, U leest
het goed, Rp. 60.000,En de gasten
verdrongen zichZo erg drongen
ze blijkbaar, dat de legercommandant/
Minister van Defensie Generaal Joe-
soef alle militairen verboden heeft
"New Years Eve" buitenshuis te vie
ren. De regering volgde met een ver
bod voor de civiele ambtenaren. Poli
tie en Militaire politie werd opgedragen
strenge controle uit te oefenen. Hoe
doe je zoiets?
Om de toestand in het afgelopen jaar
nog donkerder te maken werden door
aard- en zee-bevingen in 1979 duizen
den huizen vernield, tienduizenden
mensen dakloos gemaakt en honder
den gedood.
Overal om ons heen woedt de oorlog
of burger-oorlog. President Soeharto
had dus wel gelijk toen hij in zijn oude-
jaarsrede 1979 een donker jaar noem
de voor de hele wereld. Hij sprak ech
ter de hoop uit dat 1980 een beter jaar
zou worden. Een mens kan nu een
maal niet leven zonder hoop! En het
Licht schijnt toch immers ook in de
Duisternis, al heeft de Duisternis dat
(nog) niet begrepen?
Zelf heeft hij overigens al voor een
lichtje gezorgd. Want ambtenaren en
gepensioneerden krijgen in januari
1980 een extra maand salaris/pen
sioen uitbetaald. De regering hoopt
dat particuliere werkgevers haar voor
beeld zullen volgen.
Veel is het niet. En het parlement heeft
al meteen gemopperd en vindt dat -
wil men de koopkracht enigszins her
stellen - een forse salaris- en pensioen
verhoging dient te volgen. Want in
dien de binnenlandse koopkracht nog
maar steeds afneemt, zal ook de pro
ductie afnemen (omdat geen enkele
producent onverkoopbare barang zal
willen produceren) en als gevolg daar
van ook de export. Volgens hen moet
de nadruk gelegd worden op de bin
nenlandse consument, omdat die de
backbone is van de productie als ge
heel.
Bij de laatste persconferentie in 1979
drongen de correspondenten er bij de
minister van voorlichting op aan te
vertellen of er waarheid zit in de ge
ruchten dat er werkelijk een loons-ver-
hoging in de lucht hangt. Maar Ali
Moertopo, die zijn carrière begon als
soldaat (met als hoogste ideaal nog
eens sergeant majoor te kunnen wor
den, althans dat vertelt hij zelf) en nu
tenslotte toch maar minister is gewor
den, is voor geen klein geruchtje ver
vaard en maakte zich met een grapje
van al dat gevraag af.
Maar er kan wel iets van dien aard in
de zin van de regering liggen. Een par
lementslid, helaas ben ik zijn naam
vergeten, heeft verklaard dat een zeer
forse loonsverhoging nauwelijks iets
zou betekenen bij ons fenomenaal de
viezen bezit.
Volgens mij persoonlijk is zijn advies
eigenlijk de enige weg om uit de hui
dige contradicterende positie te ko
men. De regering heeft heel hard aan
de opbouw gewerkt. Tientallen fabrie
ken zijn al in werking gesteld (cement,
textiel, kunstmest, etc. etc.) en nog
vele zijn in opbouw. Dat loopt alle
maal goed. Maar de transmigratie wil
niet van de grond komen, leningen
voor de kleine industrie laten op zich
wachten, de voortvarendheid van de
Banken is een lachertje. In het kort
de regering probeert nog maar steeds
met een auto te rijden, waarvan de
handrem aan staat. Die handrem is
het apparaat. En zolang dat apparaat
nog maar alleen "senin kemis" kan
leven en als enig uitzicht een kommer
volle oude dag heeft, zal die handrem
niet los komen.
Misschien is ook het feit, dat de cri
minaliteit zowel kwantitatief als "kwa
litatief" (van tukang tjopet tot bank
rover en moordenaar) toeneemt, een
gevolg van de - ondanks alle moeite
door de regering gedaan - steeds
stroever wordende bevolkings-econo-
mie.
Het politie-apparaat, gesteund door
het leger werkt zich het apezuur, maar
wanneer je een blad als "Pos Kota"
leest, dan ben je huiverig om de straat
op te gaan (in de grote steden dan).
Enfin, we zullen maar zien wat 1 april
1980 (begin van het nieuwe boekjaar
der regering) brengen zal. Maar m.i.
zal de opvoering van de koopkracht
van het volk de duw zijn die onze
economie over de drempel van de
weivaart zal brengen.
Over die "Pos Kota" gesproken, daar
stonden op 31 december 1979 twee
opvallende moppen in (waar gebeurd
overigens).
1. Ter gelegenheid van de plechtige
Hoogmis in de Kathedraal te Jakarta
werden uitnodigings-kaarten aan aller
lei autoriteien rondgezonden. Niet per
post, maar per bode (de wakil R.T.
wijkhoofd). Maar die grappemaker ver
kocht de uitnodigingen. Tot grote ver
ontwaardiging van de Bisschop. Enfin
(lees verder volgende pagina)
Met z'n tweeën moeten we een keiharde
concurrentie-positie opbouwen!
4