moessQn
TJALIE'S ZILVEREN VLINDER
(Voorplaat: ontwerp en uitvoering Lilian Ducelle en Rogier Boon)
Een van Tjalie's mooiste beschouwingen over het Leven, en de betekenis van zijn
werk, was "Zeedrift". Het staat in de bundel "Piekerans bij een voorplaat" op
pagina 94. Ik meen dat bij deze 25ste jaargang niemand beter dan Tjalie daar
iets over kan zeggen, daarom citeer ik de belangrijkste passages uit zijn artikel.
Het ging over zijn reis als kind naar Nederland, dat hij midden op zee een witte
vlinder op drijfhout ontdekte. Er fladderde een witte vlinder over het drijf
hout. Rusteloos en speels - of eindeloos moedig - of eindeloos wanhopig?
Tjalie's kleine witte vlinder heeft
zich dapper boven water gehou
den ook toen de Veiligste Boom
stam zes jaar geleden toch in de
woelige baren vergaan was. Hij
is neergestreken op alles wat
drijven kon, soms rustig op een
gladde zee, dan weer op het
nippertje ontkomend aan een
hoge golf. De schepping heeft
de schepper overleefd, Tong-
Tong moest Moesson worden,
maar heeft het zilver gehaald.
Dat is reden om verheugd en
dankbaar te zijn. Ik ben U, goede
lezers, meer dank verschuldigd
dan ik in woorden kan uitdruk
ken. Daarom lieten we voor deze
gelegenheid de vlinder even ver
stillen in zilverfiligrain, aanvaardt
U die als een applaus. En de
rode bloemen als een teken dat
we even taai en onverstoorbaar
doorbloeien als de kembang se-
patoe in Indonesië. Op de ma
gerste grond, maar met het hoofd
naar de zon!
L.D.
Telkens scheen de vlinder op een dode
tak of een ander uitsteeksel te willen
neerstrijken, om dan verschrikt weer
op te stijgen en verder te wieken en
het verder weer te proberen. Tever
geefs, en dan weer verder op zoek te
gaan naar vaste grond en weer verder
en verder.
In de vallende duisternis bleven mijn
ogen de vlinder zo lang mogelijk vol
gen in zijn wanhoopstocht over de gol
ven zonder eind en zonder kust. Ter
wijl in mijn jonge hoofd duizend ge
dachten rondstormden: Waar kwam
deze vlinder vandaan? Was hij uit een
cocon aan een dode tak midden op
zee geboren? Waar ging hij heen? Zou
hij tijdig een eiland vinden? Een mooier
eiland dan hij ooit gezien had? Zou hij
maar één dag leven, een dag die nu
reeds ten einde liep? Zou hij toch nog
een boomstam vinden om te rusten tot
de nieuwe dag op zou komen over
een nieuwe einder met een smaragden
eiland dat hem wachtte met duizend
bloemen? Ofof
Pas onlangs kwam deze "simpele ge
beurtenis" weer in mijn herinnering te
rug. Na vermoedelijk al maandenlang
in mijn onderbewustzijn te hebben
rondgefladderd als een witte kapel.
Want in de twaalf jaren die Tong Tong
nu oud geworden is, heb ik duizenden
lezers met mij oud zien worden. Nog
steeds zijn in Tong Tong meer dan zes
duizend vrienden bij elkaar gebleven.
Al zijn er dan duizenden sindsdien van
ons weggegaan. Van ons vervreemd.
Overleden. Kijk, de "sliert zeedrift" die
zich bij "het verlies van Indië" van
onze Gordel van Smaragd heeft los
gemaakt en de wijde Oceaan is op
gegaan, en genoemd wordt: "Het In
dische volk in ballingschap", is sinds-
ONAFH. IND. TIJDSCHR., 25e JAARG. No. 1
Verschijnt de 1ste en 15e van
iedere maand.
Opgericht door
T1ALIE ROBINSON (1911-1974)
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE
ERVARINGEN IN DE GORDEL VAN SMA
RAGD NIEUWE INTERESSEN IN NEDER
LAND TE WEKKEN VOOR DE TROPEN-
GORDEL.
Prins Mauritsl. 36, 2582 LS 's-Gravenhage.
Telegramadres: Robinson BV Den Haag.
Tel. 070 - 54 55 00 54 55 01 - Postgiro 6685
of A.B.N. Den Haag Rek. No. 51.56.15.730.
dien door stormen geteisterd, door
stromingen uiteen gerukt, door ontel
bare schepen doorkliefd en in steeds
meer brokken uiteen gevallen.
Meer dan dat, ook waar wij bij elkaar
gebleven zijn, zijn wij ouder geworden.
We zijn allemaal eenzamer geworden
met onze eigen gedachten, met onze
nog steeds zoekende geest. Als we
héél oud worden, praten we steeds
minder met elkaar, ook al kennen we
elkaar dierbaarder dan ooit. En hoeven
we maar een enkel woord te wisselen:
Brantas, Tjikampek, Ardjoeno, de Soos,
Banda, tjitjak, gerimis, nasi oedoek...
de grootste en de simpelste, of een
zonovergoten paradijs, een sterrentin-
telende tropennacht met tienmaal tien
duizend dierbaarheden waaieren weer
open voor onze geest.
Ook al zijn we nóg zo ver en nóg
zo eenzaam op de Oceaan van de
Eeuwigheid.
En de vlinder?
De vlinder, dat is Tong Tong, geboren
uit een cocon aan een afgescheurde
tak in een sliert zeedrift, vér van huis
al, vér op zee. Dartelend van lezer tot
lezer, fluisteringen en neuriënd liedjes
vangend bij de een en brengend naar
de ander.
Ja, dat is het lied van Alle Eeuwighe
den.
Djangan nangis, Njoo. Want de Nacht
komt over alle slierten zeedrift door
alle tijden. En alle slierten zeedrift brok
kelden langzaamaan uiteen. Ook To
toks en Indo's.
Ook Amerikanen.
Ook Aziaten.
Alles wat mens of dier of plant is.
Tot wij allemaal Alleen zijn en nog
maar wiegen op de golven van de Tijd.
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tjalie Robin
son BV.
Directie: L. Ducelle
Prijs per nummer 2,50
Abt. voor Nederland en Europa:
kwart, f 14,halfj. 28,-— jaar f 55,—
Abt. buiten Europa (zeepost): jaar 62,50
Abt. buiten Europa luchtpost:
Australië en Nw. Zeeland f 102,50, Indone
sië, Zuid-Afrika, Zuid Amerika, Maleisië,
Singapore en India f 86,50; Canada, Ver.
Staten, Suriname en Antillen f 74,50.
Het correspondentie- en betalingsadres voor
Amerika is Mrs. R. Cohen-Top. 13740 Avion
Drive, La Mirada, California 90638, Telef.
213-941-8682.
PLEASE I Uw check op naam stellen van
Mrs. R. Cohen en NIET op Moesson of
Tot wij zelve wieging geworden zijn in
deze Tijd die eeuwig wiegt.
Fladder intussen nog lang rusteloos,
maar moedig voort, witte vlinder. Hoor
je dwars door het gemurmel van de
golven heen die verre branding al?
Daar is altijd weer een eiland, wach
tend in elke oceaan. Waar achter ko
raalriffen met ontelbare wonderkleuri-
ge vissen een blinkend wit zeestrand
wacht. Met wuivende klapperbomen.
En bloemen en vogels en vlinders en
tjapoengs, één werkelijkheidsdag in de
Oceanen der Tijden. Eén zo'n werke
lijkheidsdag was ons leven in Indië.
Eén is genoeg.
Wij hebben ALLES gehad."
Tjalie Robinson BV. In USA niet bekend!
Abonnementen bij vooruitbetaling.
Advertenties kunnen zonder opgaaf van
redenen geweigerd worden.
De directie behoudt zich het recht voor om
bepaalde redenen abonnementen te be
ëindigen of aanvragen te weigeren.
Redactie: J. H. Ritman, L. Ducelle
Eindredactie en opmaak:
Ch. J. Manders en L. M. Boon
Met bijdragen van o.a.
Dr. H. J. de Graaf, Poirrié, Rogier, Harryet
Marsman, Ems I. H. van Soest en vele
schrijvende lezers.
Administratie/Boekhouding:
Th. M. A. Scheulderman
Abonnementen: Mevr. E. van Hout-lntveld
Advertenties: Mevr. I. Boon
2